Les 1 Begrijpend Lezen V2/H2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Begrijpend lezen

Periode 2 - 2022-203

Klas 2 Havo/vwo

De eerste periode is afgerond!

Al drie toetsen gemaakt:

• Uiteenzetting
• Werkwoordspelling
• Boekenpitch
  

Vandaag een frisse start

In deze tweede periode beginnen we met twee nieuwe onderdelen:

Begrijpend lezen

Fictie (Geest)

Lesdoelen

Aan het einde van het uur:

• Weet je waarom begrijpend lezen zo belangrijk is.
• Kun je de vijf tekstdoelen benoemen.

Waar denk je aan bij begrijpend lezen?

• Denk twee minuten na in stilte.
• Schrijf je ideeën op een Post-it (per blaadje een idee). Je naam hoeft er niet bij.
• Per rij haalt een leerling alle Post-its op om op het bord te plakken.
• Daarna gaan we jullie ideeën bespreken.

Waar het bij begrijpend lezen om draait

Dat je je tijdens het lezen afvraagt: 

• wat wil de schrijver met deze tekst bereiken of; 
• wat wil hij/zij dat ik weet of doe na het lezen?

Dus: dat je begrijpt wat het doel van de tekst is (tekstdoel).

Vijf tekstdoelen

1. Informeren
2. Opiniëren, mening vormen
3. Overtuigen
4. Activeren
5. Amuseren

Tekstdoel 1: Informeren

Je komt nieuwe informatie te weten of krijgt uitleg hoe iets werkt.

Tekstdoel	Tekstsoort	Voorbeeld
Informeren	Uiteenzetting	Nieuwsbericht, schoolboektekst, brochure

Tekstdoel 2: Opiniëren, mening vormen

Je leest verschillende kanten van een onderwerp zodat je zelf een mening kunt vormen.

Tekstdoel	Tekstsoort	Voorbeeld
Opiniëren, mening vormen	Beschouwing	Ingezonden brief, column

Tekstdoel 3: Overtuigen

Je wordt er met argumenten van overtuigd dat iemands mening de goede is.

Tekstdoel	Tekstsoort	Voorbeeld
Overtuigen	Betoog	Ingezonden brief, column, recensie

Tekstdoel 4: Activeren

Je wordt met activerende woorden aangespoord iets te kopen of te gaan doen.

Tekstdoel	Tekstsoort	Voorbeeld
Activeren	Aansporende of activerende tekst	Reclametekst, advertentie, folder

Tekstdoel 5: Amuseren

Je wordt vermaakt.

Tekstdoel	Tekstsoort	Voorbeeld
Amuseren	Amuserende teksten	Strip, gedicht, boek

Waarom is begrijpend lezen
nou zo belangrijk?

Begrijpend lezen is belangrijk, omdat...

• Goed kunnen lezen betekent dat je vakken op school makkelijker gaan.
  
• Ook is het belangrijk dat je begrijpt wat de bedoeling is van bepaalde teksten. 
• Goed kunnen lezen maakt later ook je studie en je werk makkelijker. En veel ‘grotemensendingen’.

Aan de slag!

Sleep de juiste tekstsoort naar het juiste tekstdoel

Amuseren

Informeren

Overtuigen

Activeren

Sleep het juiste tekstdoel naar het juiste plaatje.

Infor-

meren

Amuseren

Activeren

Overtuigen

Tekstdoel?

Tekstdoel?

Tekstdoel?

Tekstdoel?

Tekstdoel?

Een reclame heeft als belangrijkste tekstdoel ...

1. overtuigen
2. activeren
3. amuseren
4. informeren

Een leesboek heeft als tekstdoel...

1. informeren
2. opiniëren
3. overhalen
4. amuseren

Een recept heeft als tekstdoel?

1. informeren
2. overtuigen
3. opiniëren
4. amuseren

Een filmrecensie heeft als tekstdoel?

1. informeren
2. overtuigen
3. opiniëren
4. amuseren

Eerst een paar algemene vragen over begrijpend lezen..

Quiz!

Welke 5 tekstdoelen ken je?

Hoe is een tekst opgebouwd? Noem de 3 delen.

Hoe is een alinea opgebouwd?

Hoe moet je citeren?

Waar of niet waar: de hoofdgedachte noteer je in een hele zin.

1. waar
2. niet waar

Waar of niet waar: het onderwerp van een tekst noteer je in een of enkele woorden

1. waar
2. niet waar

Feit of mening?
Hij praat heel snel.

1. mening
2. feit

Subjectieve informatie is een..

1. feit
2. mening

Objectieve informatie is een..

1. feit
2. mening

Lees het artikel op de volgende website.

Maak slides 43 t/m 52

Niet af = huiswerk voor maandag

https:

Bevat deze tekst tussenkopjes?

1. Ja
2. Nee

Worden er in deze tekst citaten gebruikt?

1. Ja
2. Nee

Wat bedoelt de schrijver met "De zangeres zet ook haar collega's in het zonnetje"?

1. De collega's gingen naar buiten om in de zon te zitten.
2. De zangeres gaf aandacht aan haar collega's.
3. De zangeres geeft haar collega's op een positieve manier aandacht.
4. De zangeres werd erg lief gevonden door haar collega's.

Hoe wordt deze tekst afgesloten?

1. Met een conclusie
2. Met een samenvatting
3. Met een advies
4. Er is geen slot

Sleep de signaalwoorden naar de bijbehorende verbanden

Uitspraak-tegenstelling

Tegenstellend verband

Uitspraak-opsomming

Opsommend verband

En

Ook

Daarnaast

Bovendien

Echter

Hoewel

Maar

Lesdoelen behaald?

Maak de vragen op de volgende slides

Lesdoel behaald? Ik kan uitleggen waarom begrijpend lezen belangrijk is?

1. Ja
2. Nee

Lesdoel behaald? Ik weet welke 5 tekstdoelen er zijn.

1. Ja
2. Nee
3. Bijna allemaal

Einde van deze les