Rivieren - les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Rivieren

Thema A

Waarom dit onderwerp?

- Nederland = rivierengebied - hoe past ons leven zich daarop aan?

- Belangrijke waterbronnen die veranderen door bv. hogere temperaturen - welke gevolgen heeft dat?

Waar krijgen rivieren hun water van?

Grootste rivier van Nederland?
(als in: meeste water)

1. Rijn
2. Maas
3. IJssel
4. Oranjekanaal

Wat gaan we leren?

- Waar water in de rivier vandaan komt, en waar het heen gaat

- Waarom het begin van de rivier er vaak heel anders uit ziet dan het midden of het eind

- Hoe wij in Nederland hebben leren leven met het water

> Excursie naar de IJssel om voorbeelden hiervan te zien

In deze les

- De context voor rivieren: de waterkringloop

- De verschillende soorten rivieren die we onderscheiden

Waterkringloop

Hoeveelheid water(damp) op aarde: altijd hetzelfde.

Een druppel/deeltje water verplaatst zich constant in wat we de waterkringloop noemen. >>

Waarom gebeurt dat?

Wat gebeurt er als water wordt opgewarmd (door bv. de zon)?

Warm genoeg water -> verdamping.

Warme lucht stijgt -> koelt hoog in de lucht af -> waterdamp wordt waterdruppels.

Water gaat van gas naar vloeibaar.

Hoe heet een overgang van gas naar vloeibaar?

1. Verdampen
2. Sublimeren
3. Condenseren
4. Smelten

Na het condenseren zie je de druppels als wolken.

Als water uit zee verdampt, in de lucht condenseert, en boven zee valt als neerslag, zien we de

korte waterkringloop. >>

Wolken kunnen ook boven land gaan.

Waar kan water terecht komen als er boven land neerslag valt?

Opties:

- Rivieren

- Sneeuw op een gletsjer

<< In de bodem (grondwater)

Zoek op online/in je basisboek:

Wat betekent dat woord

evapotranspiratie?

Evapotranspiratie betekent...

Evapotranspiratie

Water van land komt weer in de lucht door:

- Evaporatie (verdamping uit rivier, meer etc.)

- Transpiratie (verdamping uit bomen en planten)

Uiteindelijk: terug naar zee. Dit is de lange waterkringloop.

Zelf aan de slag

Teken: de korte en lange waterkringloop.

Gebruik: basisboek nummer 92

Laat deze begrippen zien in de tekening:

Verdamping, condensatie, neerslag, grondwater, evaporatie, transpiratie

Naam erop + inleveren.

Klaar => open de opdrachten in Teams en begin aan opdracht 1 en 2.

Rivieren

Rivieren krijgen hun water van:

- Neerslag (regenrivieren)

- Smeltende gletsjers (gletsjerrivieren) >>

- Beide (gemengde rivieren)

Beekjes/stroompjes stromen richting een grote rivier.

Alles samen = stroomstelsel.

<< Elke rivier: eigen stroomgebied.

Grens daartussen (vaak gebergtes) heet een waterscheiding.

Wat hebben we geleerd?

- Hoe water zich verplaatst in de waterkringloop

- Welke soorten rivieren er zijn

- Wat het stroomgebied van een rivier is

- Veel moeilijke begrippen

Verwerking

Afmaken: waterkringloop.

Bij deze les horen opdrachten:

Thema A, opdr. 1 en 2.

Maak de opdrachten in je schrift.

Wat niet af is in de les, is huiswerk.

Basisboek:

- B92 Waterkringloop

- B93 Grondwater

- B94 Rivieren

(B119 Gletsjers)