13.1 - 13.2 - 13.3 - 13.4

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Planning voor vandaag

thema 13 aan de slag

toets inzien

Lesdoel

1. je weet de kenmerken van bloed

2. je snapt de 2 bloedsomlopen

Opdracht

1. waar bestaat je bloed uit? 

2. wat is de taak van de rode bloedcellen?

3. Welk stofje zorgt ervoor dat je bloed rood is?

4. Wat is de taak van de witte bloedcellen?

5. En van de bloedplaatjes?

Tip; lees 13.1 in je boek

Opdracht 1

• veel rode bloedcellen
• witte bloedcellen (groot)
• bloedplaatjes

2. Rode bloedcellen

Vervoeren zuurstof

3. Hemoglobine kleurt de bloedcellen rood.

Bevatten veel ijzer

4. Witte bloedcellen

• 'eten' bacteriën en virussen 
• Maken antistoffen, om vijanden aan te vallen

Witte bloedcellen

5. Bloedplaatjes

- Zorgen voor bloedstolling

Vorm: geen vaste vorm
(uiteengevallen cellen).
Celkern: Nee

bloedplaatjes

zorgen voor stolling bij een wondje, waardoor een korstje ontstaat. 

13.2 Bloedsomloop

• =De weg die bloed aflegt door je lichaam
  
• De mens heeft een dubbele bloedsomloop
  
• De grote bloedsomloop brengt zuurstofrijk bloed naar alle onderdelen het lichaam
  
• De kleine bloedsomloop maakt het bloed in de longen zuurstofrijk 

De bloedsomloop vervoerd ook warmte. Hoe meer verbranding, hoe groter de bloedvaten en hoe roder het bloed

Dit is een aantekening

Aan de slag

5 opdrachten bij 13.1

5 opdrachten bij 13.2

Planning voor vandaag

uitleg bij 13.3 en 13.4

zelfstandig werken

13.3 Het hart

De functie van het hart is het rondpompen van bloed door je lichaam. Het hart is opgedeeld uit 2 helften.

Let op! Op alle tekeningen/plaatjes staan de helften in spiegelbeeld. Links = recht, rechts = links

dit is een aantekening

Opdracht

1. Wat is de functie van de aorta?

2. Wat is de functie van de bovenste holle ader en de
onderste holle ader?

3. Waar zitten de kamers van het hart?

4. Waar zitten de boezems van het hart?

5. Omschrijf in 3 stappen hoe je hartslag werkt.

Tip; lees 6.2

Antwoorden

1. De aorta pompt bloed van je hart naar je organen (zuurstofrijk)

2. De bovenste holle ader brengt zuurstofarm bloed van het bovenste gedeelte van je lichaam naar hart.

De onderste holle ader brengt zuurstofarm bloed van het onderste gedeelte van je lichaam naar hart.

Antwoorden

3. De kamers zitten aan de onderkant van het hart

4. De boezems zitten aan de bovenkant van het hart. 

Opdracht 5

 Elke hartslag bestaat uit 2 ''klopjes''. 

1. Eerst trekken je boezems samen. Hartkleppen zijn open.

2. daarna trekken de kamers samen.
Halvemaanvormige kleppen zijn open.

3. Daarna is het even stil, dit zorgt ervoor dat het bloed de tijd heeft om door je bloedvaten te stromen. 

Opdracht

                                                     Teken op een blad het hart.

Geef de volgende onderdelen aan; 

Bovenste holle ader, onderste holle ader, longslagader, longader, aorta, rechter kamer, linker kamer, rechter boezem, linker boezem, hartkleppen, halvemaanvormige kleppen

Lever aan het einde van de les bij mij in

13.4

Bloeddruk: druk van bloed op de wand van de slagaders.

De bloeddruk wordt gemeten met een bloeddrukmeter.

Hoge bloeddruk door:

1. Stress

2. Roken

3. Overgewicht

4. Zout eten

dit is een aantekening

Het bloed vervoert stoffen door het lichaam.

Ook schadelijke of verslavende stoffen worden door het bloed vervoerd.

Daardoor kunnen bloedvaten kapotgaan.

Als je je inspant of opwindt, stijgt je bloeddruk tijdelijk.

In rust daalt de bloeddruk weer.

Langdurige hoge bloeddruk beschadigt de wanden van de slagaders.

Opdracht

1. Wat is slagaderverkalking?

2. Wat is de oorzaak van slagaderverkalking?

3. Wat is een hartinfarct?

Tip; lees 13.4

Antwoorden

1. slagaderverkalking=Vernauwing van de wand van de slagader.

2. Oorzaak: Als de wand van een slagader beschadigt is, kunnen witte bloedcellen en vette stoffen uit het bloed in de wand komen.

Deze stoffen hopen zich op.

Hierdoor ontstaat een verdikking.

Uiteindelijk wordt de verdikking hard door kalk.

3. Hartinfarct

=In de kransslagaders rondom het hart kan ook slagaderverkalking.

Hierdoor kan het zijn dat een slagader wordt afgesloten en een deel van het hart geen zuurstof meer krijgt.

Dit noem je een hartinfarct.

Aan de slag!