Les Slaap / waakritme 18-01-2024

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

Slaap / waakstoornissen

Lesdoelen

* Je weet na deze les waarom slaap belangrijk is.

* Je weet na deze les welke slaap / waakstoornissen er zijn.

Waarom is slapen belangrijk voor jou?

Hoeveel uur iemand slaapt, hangt af van ....??

1. Biologische Klok
2. Leeftijd
3. Tijdstip
4. Alle bovenstaande antwoorden

Hoeveel uren slaap jij?

Functies van slaap

• Ontspanning lichamelijk
• Ontspanning geestelijk
• Positieve invloed op de geheugen

Wat gebeurt tijdens het slapen?

• Ademhaling en hartslag  wordt langzamer.
• Hersenactiviteit wordt minder.
• Het lichaam groeit.
• Lichaamstemperatuur wordt iets lager.
• Spieren ontspannen zich en herstellen.
• Stofwisseling wordt trager.
• weefsels vernieuwen zich.

Door slecht slapen verminderd:

* datgene wat je moet onthouden​

 * het concentratievermogen​

 * het spraakvermogen ​

 * de reactiesnelheid​

 * de besluitvaardigheid​

 * het gevoel voor tijd en ruimte(planning)​

 * de fysieke gezondheid.​

* het vermogen om emoties te hanteren​

Welke factoren kunnen de slaap beïnvloeden?

Factoren die slaap kunnen beïnvloeden

• voeding en drankjes (koffie, thee, alcohol)
• slaapomgeving (temperatuur, geluid)
• slaapcomfort (bed)
• licht/donker 
• pijn, ongemak, angst, stress
• verstoord bio ritme (nachtdienst)

slaap waakstoornis

• komt vaak voor bij mensen met een depressie
• angst
• andere psychische aandoeningen
• bij veranderingen
• bij andere ziektebeelden zoals dementie 

Slaap stoornissen

* Een slaapstoornis is een stoornis in het slaapwaakpatroon.

* Het is een medische aandoening, dus er kan een diagnose worden gesteld.

slaapstoornissen of ziektebeelden: 

• Slaapapneu (Iemand met slaapapneu stopt vaak met ademen tijdens de slaap. )
• Narcolepsie (een zeldzame ziekte waarbij je overdag vaak plotseling in slaap valt
• Rustelozebenen (is een neurologische bewegingsstoornis)
• Parasomnie (verzamelnaam voor ongewoon gedrag of ongewone bewegingen tijdens de slaap.)
• Insomnie (betekent letterlijk 'geen slaap)
• Hypersomnie (gekenmerkt door dagelijks terugkerende en meerdere perioden van slaperigheid.)

Slaapapneu betekent 'niet ademen tijdens de slaap'. Iemand met slaapapneu stopt vaak met ademen tijdens de slaap. De adempauzes duren 10 seconden of langer. Van de 100 mensen heeft waarschijnlijk 1 persoon slaapapneu.

Narcolepsie is een zeldzame ziekte waarbij u overdag vaak plotseling in slaap valt. Overdag bent u bijna altijd slaperig, ook als u genoeg geslapen heeft. 's Nachts wordt u regelmatig even wakker. Narcolepsie begint meestal tussen de leeftijd van 15 en 35 jaar.

Het rusteloze benen syndroom (ofwel restless legs syndroom, afgekort RLS) is een neurologische bewegingsstoornis. Hierbij is sprake van een niet tegen te houden neiging om uw benen te bewegen als u in rust bent. Dit gebeurt meestal ’s avonds en ’s nachts. U kunt het onprettige gevoel ook in uw armen, romp, handen of voeten hebben.

Parasomnia is de verzamelnaam voor ongewoon gedrag of ongewone bewegingen tijdens de slaap. Bij parasomnia lijkt het alsof iemand wakker is, maar in werkelijkheid slaapt hij en weet niet wat hij doet.

Insomnia is slapeloosheid en betekent letterlijk 'geen slaap'. Ruim 7% van de Nederlanders heeft regelmatig tot vaak last van slapeloosheid. Bij de meeste mensen is de klacht kortdurend en heeft het te maken met tijdelijke stress, heftige emoties of kortdurende lichamelijke ziekten.

Als u overdag erg slaperig bent, dan kunt u last hebben van hypersomnie. Onder hypersomnie verstaat men een medische conditie gekenmerkt door dagelijks terugkerende en meerdere perioden van slaperigheid. Deze slaperigheid kan uw dagelijks leven negatief beïnvloeden. U bent moe, gedeprimeerd en heeft vaak hoofdpijn.

Slaap medicatie

• Probeer eerst andere interventies
• Slaapmedicatie wordt voorgeschreven door de arts
• Observeer de werking en het slaap-waakritme
• Geeft de medicatie pas als de zorgvrager klaar is om te gaan slapen ( toilet is geweest, bed is in orde)
• slaapmedicatie werkt verslavend/gewenning treed al snel op

Filmpje

Jullie krijgen een filmpje te zien.

Let goed op , hierna zullen jullie in twee / drietallen enkele vragen moet beantwoorden.

Opdracht slaap- waakstoornissen

1. Welke gevolgen van narcolepsie zie je bij de drie personages in het videofragment terugkomen?
2. In het videofragment wordt duidelijk dat er door een aantal leefregels redelijk normaal valt te leven met narcolepsie. Wat voor leefregels zouden dat kunnen zijn, denk je?
3. Hoe lastig denk je dat het is om narcolepsie te signaleren als je later in de praktijk als begeleider werkzaam bent? Motiveer je antwoord.
4. Klassikaal nabespreken 
   

Nabespreken