Havo H07 Beleggen - Les 1

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

VWO H7 Beleggen 

7.1   Spaarvormen
7.2  Effectenbeurs

7.3 Aandelen

7.4 Obligaties

Aan het einde van de les

• Leerdoelen vind je in je theorieboek

'gewoon' sparen

'gewoon' sparen is geld dat je op je bankrekening zet. 

Deze vorm van sparen is niet risicovol

Vrijwillig en verplicht sparen gaat vaak over sparen
voor de pensioenvoorziening.
Waaruit kan het inkomen van een gepensioneerde
bestaan?

Vrijwillig en verplicht sparen

Pensioensopbouw:

• AOW
• Aanvullend bedrijfspensioen
• Eigen pensioenopbouw                  +

       Inkomen nadat je met pensioen bent gegaan

Wat betekent AOW en wanneer
heb je er recht op?

Als er volgend jaar door de stijging van de werkgelegenheid minder mensen een uitkering krijgen, dan betalen de werkende mensen volgend jaar....

1. meer premie
2. minder premie

AOW: Algemene Ouderdomswet

• De AOW is een maandelijks basisinkomen voor iedereen die de AOW-gerechtigde leeftijd heeft bereikt. 
• Dit inkomen loopt door tot je overlijden.

Hoe wordt de AOW gefinancierd?

• AOW is geen spaarvorm maar een sociale verzekering

• Alle werkenden betalen premies (want verzekering)

• Hiermee worden alle AOW-gerechtigden mee betaald

• Dit noemen we het omslagstelsel

Bedrijfspensioen

Werknemer en werkgever leggen allebei maandelijks een bedrag in als pensioenpremie zodat de werknemer t.z.t. een pensioen uit het fonds ontvangt.

Voordelen bedrijfspensioen

• De werkgever legt een deel in en betaalt dus mee
• Je betaalt geen inkomstenbelasting over pensioenpremie (wel als het wordt uitgekeerd)
• Je spaart automatisch en hoeft hier dus niet aan te denken

Nadelen bedrijfspensioen

• De inleg (pensioenpremie) is een groot deel van je inkomen en kun je niet zelf bepalen
• Je kunt niet zelf kiezen voor een pensioenfonds (hangt af van je werkgever)
• Je weet niet wat het rendement wordt

Vrijwillig en verplicht sparen

Pensioensopbouw:

• AOW
• Aanvullend bedrijfspensioen
• Eigen pensioenopbouw                  +

       Inkomen nadat je met pensioen bent gegaan

Voordelen vrijwillig sparen

• Als het financieel minder gaat, kun je minder inleggen
• Je kunt zelf kiezen hoe je, je pensioen opbouwt 

Keuze zonder fiscaal voordeel: "gewoon sparen" of met fiscaal voordeel met een lijfrenteverzekering of banksparen

Nadelen vrijwillig sparen

• Het is de vraag of je gaat sparen
• De kosten zijn relatief hoog (spaarrente is lager dan de inflatie)

Vrijwillig sparen: rekening of deposito

beleggen

Limietorder: opdracht voor verkoop tegen een minimale prijs of opdracht voor aankoop tegen een maximale prijs.

Marketorder (bestensorder): opdracht wordt zeker uitgevoerd maar zonder prijslimiet

AEX-index: graadmeter van de Ned. effectenmarkt. Dit is een gewogen gemiddelde van de 25 meest verhandelde fondsen in NL

Wat is investeren?

1. Het beleggen van geld
2. Het kopen van kapitaalgoederen
3. Ondernemen
4. Winst maken

Wietske belegt haar geld in obligaties. Hierna staan beweringen over het verschil tussen het beleggen in obligaties en het beleggen in aandelen.

Welke bewering is juist? Kies uit onderstaande mogelijkheden:

1. Bij obligaties is de kans op koerswinst groter dan bij aandelen.
2. Bij obligaties is koerswinst of koersverlies niet mogelijk en bij aandelen wel.
3. Bij obligaties krijg je rente en bij aandelen dividend.
4. De obligatiehouders krijgen jaarlijks een deel van de winst, tenzij er na de betaling van de aandeelhouders onvoldoende geld overblijft.

Wat brengt minder risico met zich mee. Beleggen in ...

1. Obligaties
2. Aandelen

Beleggen brengt risico met zich mee, terwijl sparen zonder risico's is.

1. Deze stelling is juist
2. Deze stelling is onjuist

Provisie of transactiekosten zijn:

1. Een vergoeding voor de diensten van de bank
2. De wisselkoers
3. Vreemde valuta
4. Beleggen

Wat is een aandeelhouder?

1. Iemand die aandelen verkoopt
2. Iemand die aandelen koopt
3. Iemand die aandelen bezit
4. Iemand die aandelen huurt

7.3  Aandelen

Een aandeel is een bewijs van deelname in het Eigen Vermogen van een BV of NV.

Nominale waarde is het bedrag dat op het aandeel staat. Dit is meestal niet wat je betaalt.

Welk begrip hoort bij de volgende omschrijving:
winstuitkering aan aandeelhouders

1. Koers
2. Dividend
3. Vennootschapsbelasting
4. Effectenbeurs

Koerswaarde: bij beursgenoteerde NV's komt dit tot stand door vraag en aanbod.

Uitbreiding aandelenkapitaal --> Emissie

De prijs van een aandeel bij een emissie heet de emissiekoers.

Deze zal ongeveer gelijk zijn aan de beurskoers.

Direct na de emissie is er één koers over: de beurskoers.

Hoeveel dividend kan er uitgekeerd worden?

1. €1.000
2. €5.000
3. €750
4. €500

Ajax keert 10% dividend uit. De nominale waarde van een aandeel Ajax is € 4,00 en de actuele beurskoers is € 6,80. Hoeveel bedraagt het dividendrendement per aandeel Ajax?

Ajax keert 10% dividend uit. De nominale waarde van een aandeel Ajax is € 4,00 en de actuele beurskoers is € 6,80. Hoeveel dividend ontvang je per aandeel Ajax?

Stel je hebt op maandag €1000 euro aandelen gekocht bij KPN. Hoeveel zijn je aandelen dan waard op vrijdag?

1. 992
2. 1.080
3. 920
4. 1.008

Hoe kan je aan aandelen verdienen?

* Dividend (winstuitkering voor aandeelhouders)

* Koerswinst (kan ook verlies zijn!)

Dividendrendement:   Dividend      x 100%

                                     Beurskoers

Koersrendement:       Verkoopprijs - inkoopprijs    x 100%

                                            inkoopprijs

Aandelenrendement: beide optellen

Een verschil tussen aandelen en obligaties is:

1. Aandelen worden op de beurs verhandeld en obligaties niet
2. De koers van een obligatie staat vast
3. Aandelen moeten worden terugbetaald en obligaties niet
4. Een obligatiehouder heeft geen zeggenschap

Obligatie (7.4)

Dit is een stukje van een 'grote' lening: de obligatielening 

Couponrente = vast rentepercentage over de nominale waarde van de obligatie

       Obligatie = schuldbewijs

Waarom hierin beleggen?

1. hoger rente percentage

2. geen/weinig risico

Rente en Obligatiekoers

De obligatie geeft een vaste rentevergoeding. Is deze vergoeding hoger dan de huidige marktrente dan is de obligatie aantrekkelijk          Vraag naar obligatie stijgt           Koers stijgt.   Omgekeerd werkt dit ook!

De beurskoers van een obligatie

is uitgedrukt in een % van de nominale waarde

Voorbeeld: nominale waarde van een obligatie is €250,- 

Op de obligatiebeurs is de obligatie op 15/9/2020 te koop voor €265,-

De beurskoers is €265/€250 x 100% = 106%

De beurskoers van een obligatie

is uitgedruk in een % van de nominale waarde

Voorbeeld: nominale waarde van een obligatie is €250,- 

Op de obligatiebeurs is de obligatie op 15/9/2020 te koop voor €265,-

De beurskoers is €265/€250 x 100% = 106%

Couponrendement = (rente / aankoopprijs) x 100%

Koersrendement =

(verkoopprijs obligatie - aankoopprijs obligatie)   x 100%

                           aankoopprijs  

Zie theorieboek voorbeeld 7.4

Risicospreiding bij beleggen is belangrijk!

Koop aandelen en obligaties van verschillende bedrijven en/of de overheid

Beleggingsfondsen spreiden zelf al risico's. Zij beleggen geld in een mix van vastgoed, aandelen, obligaties, contanten etc.

*Zij geven participaties uit

*Beleggingsfondsen kunnen verschillende doelen hebben

Converteerbare obligatielening 

Dit is een obligatie die je kán omwisselen voor aandelen. 

Voorbeeld: een 4%Obligatielening 

Conversievoorwaarden: Voor 1 obligatie van €500 nominaal en bijbetaling van €160, ontvang je bij conversie 10 aandelen met een nominale waarde van €50.

Wat is de conversieprijs?     (€500 + €160)/10 = €66  

        

Wat is het voordeel (de winst) voor een houder van 1 obligatie bij een aandelenkoers van €80 ?  

10 x (€80-€66) = €140

De obligatie is bij een aandelenkoers van €80 meer waard dan €500,-

De waarde van de obligatie is dan: 

€500 + 10 x (80-66) = €640,-