Thema 3.2 Water, Les ... Waterbeheer in Nederland

• Groentechnische wereld
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Les 7.1 Waterbeheer in Nederland

& 

Kwaliteit van (drink)water

Waterbeheer

• Het grondwaterpeil moet van een bepaald niveau zijn;
• Het water moet veilig zijn om in te zwemmen;
• Het water moet veilig zijn om te drinken;
• Overstromingen moeten voorkomen worden;

• ...

  Hoe werkt het beheer en wie voert het uit?

Scheepvaart voor vrachtverkeer

Wat weet je al?
Kun jij een voordeel noemen van een waterrijk land?

Wat weet je al?
Kun je een nadeel noemen van een waterrijk land?

Wat weet je al?
Weet jij wie de sloten langs alle wegen onderhoudt? (Meerdere antwoorden juist)

1. Aanwonenden van de sloot
2. Gemeente waar de sloot ligt
3. Rijkswaterstaat
4. Het waterschap waaronder de grond valt

Het onderhoud van bermen en sloten van legger 2 is een gedeelde verantwoordelijkheid voor de  aangelanden.

Alleen van de legger3 waterlopen berust het onderhoud in zijn geheel bij het

waterschap. Het onderhoud van een aantal van deze sloten is door het waterschap overgedragen aan de Gemeente.

overgedragen aan de gemeente. V

Wat weet je al?
Heb jij wel eens een sluis in werking gezien? Weet je hoe zo’n sluis werkt en waarom die nodig is?

Voor- en nadelen waterrijk land

Voordelen:

• Nederland verdient geld aan het water. 
• Voldoende grondwater voor drinkwater en landbouwgewassen. 
• Veel (watersport)toerisme

Voor- en nadelen waterrijk land

Nadelen:

• Meer dan de helft van Nederland ligt onder de zeespiegel
  en loopt onder water als er geen dijken en gemalen zouden zijn.
• Rivieren brengen schadelijke stoffen ons land binnenkomt.
• Waterbeheer kost (veel) tijd en geld.

Hoofddoel waterbeheer

Voorkomen dat delen van Nederland onder water komen te staan & zorgen voor schoon drinkwater, alles met oog voor het milieu.

Waterhuishoudkundig systemen: bouwwerk (of machine) dat ervoor zorgt dat het waterpeil op een bepaald niveau blijft, bijvoorbeeld een gemaal, de deltawerken of een sluis.

Doelen van waterbeheer

Wat is een voorbeeld van een waterhuishoudkundig systeem?

1. Een waterkraan of douche
2. Een gemaal of de deltawerken
3. Een automatische drinkbak bij dieren
4. Een schema over de werking van de waterhuishouding

https:

Waterbeheerders

Rijkswaterstaat en de waterschappen zijn de waterbeheerders in Nederland. Zij zorgen er onder meer voor dat er voldoende water is. En dat het land is beschermd tegen overstromingen. Daarnaast zijn ook provincies, gemeenten en drinkwaterbedrijven betrokken bij het waterbeheer. 

Dijken

Het waterschap zorgt voor veilige dijken. Rijkswaterstaat beheert de grote dammen en zo’n 300 km dijk, waaronder de Afsluitdijk. De normen waar de dijken aan moeten voldoen worden door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vastgesteld.

Drinkwater

Het drinkwaterbedrijf produceert en distribueert het drinkwater.

Over drinkwater later meer...

Stedelijk gebied

De gemeente is verantwoordelijk voor het grondwaterbeheer in het stedelijk gebied en voor de afvoer van regen- en afvalwater via het riool. Een grondeigenaar is zelf verantwoordelijk voor het (grond)water op zijn perceel en onder de gebouwen op deze grond.

Rioolzuivering

Het waterschap beheert de installaties waarmee het regen- en afvalwater wordt gezuiverd dat daar via het riool binnenkomt. In toenemende mate is er sprake van hergebruik van energie en grondstoffen die bij het zuiveringsproces vrijkomen.

Verantwoordelijkheden Waterschappen

• Dijken en duinen;
  
• Waterkwaliteit en waterhoeveelheid;
  
• Wegen en verkeersveiligheid (water moet zo snel mogelijk van de weg af);
  
• Rioolafwaterzuivering (beperken schade mens en dier)
• Muskusrattenbestrijding (deze dieren graven gangen in de dijken en de dijken verzwakken daardoor).

Welke taak hoort NIET bij het Waterschap?

1. Het bestrijden van muskusratten
2. Het onderhouden van dijken, duinen en wegen
3. Het onderhouden van watergangen
4. Het uitmaaien van sloten langs een weiland

Grondwaterpeil

Er is altijd discussie tussen agrariërs en natuurbeheerders. Agrariërs willen hun land niet te nat, maar ook niet te droog, zodat hun gewassen goed kunnen groeien.  Natuurbeheerders willen vaak een hoger waterpeil, wat beter is voor de vaste planten en dieren. Zo kunnen weidevogels makkelijker met hun snavel in de grond komen als de grond nat is. 

Grondwaterpeil

In stedelijke gebieden is er ook discussie, want de steeds extremere buien leiden steeds meer tot wateroverlast in de steden.

De kwaliteit van water

Als je dorst hebt, kun je water uit de kraan drinken. Je zult er niet zo snel voor kiezen om water uit een sloot te drinken. Maar waarom eigenlijk niet? Het gebeurt regelmatig dat veehouders hun dieren uit de sloot laten drinken. Dat water is blijkbaar goed te drinken. Zou het dan ook voor mensen drinkbaar zijn? En hoe kun je eigenlijk zien of water geschikt is om te drinken?

Waterkwaliteit

In Nederland worden er hoge eisen gesteld aan het drinkwater. Er mogen geen schadelijke stoffen in zitten waar je ziek van kunt worden. Daarom wordt drinkwater in Nederland steeds gecontroleerd . Ook oppervlaktewater wordt in Nederland regelmatig gekeurd (waterschappen). Vooral als er in dat water ook gezwommen wordt.

Normaal, gezond water heeft de volgende kenmerken:

• Kleurloos;
• Geurloos;
• pH-waarde
  tussen de 7 en 8,5; 
• Bevat minder dan 0,05% zout;
• Er komen een aantal soorten organismen in voor (in oppervlaktewater).

OPDRACHT

Werkblad beoordelen waterkwaliteit