A5 Terreur en terrorisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Terreur en terrorisme

Les 1: Introductie

Definiëren en concretiseren/visualiseren 

van het begrip terrorisme

Terreur

Opdrachten bij paragraaf 1: Wat is terreur?

1. Noem de vijf kenmerken van terreur en beschrijf hoe deze bij de drie besproken voorbeelden van terreur in het verleden een rol speelden.

2. Beschrijf de overeenkomsten tussen de drie besproken voorbeelden.

3. Beschrijf op welke manier ze van elkaar verschillen.

Bespreken antwoorden

- Terroristen zijn ergens heilig van overtuigd.

- Terroristen hebben geen schijn van kans om met andere middelen hun doel te bereiken. 

- Terroristen willen angst zaaien om het gedrag van veel mensen te beïnvloeden. 

- Terroristen kiezen doelwitten met een belangrijke symbolische waarde.

- Terroristen kiezen voor gebeurtenissen in het openbaar die veel aandacht trekken.

Terreur en terrorisme

Les 2: Staatsterreur (1/2)

Afbeelding vorige les

Kan een staat terroristisch van aard zijn?

Machiavelli

Kenmerken terrorisme

- Terroristen zijn ergens heilig van overtuigd.

- Terroristen hebben geen schijn van kans om met andere middelen hun doel te bereiken. 

- Terroristen willen angst zaaien om het gedrag van veel mensen te beïnvloeden. 

- Terroristen kiezen doelwitten met een belangrijke symbolische waarde.

- Terroristen kiezen voor gebeurtenissen in het openbaar die veel aandacht trekken.

Kan een staat dan terreur uitoefenen?

Welk beeld van een goede vorst heeft Machiavelli?

Verwerking

4. Beschrijf waarom sommigen vinden dat terreur uitgeoefend door overheden niet echt gezien kan worden als terrorisme.

5. Beschrijf Machiavelli’s ideeën over de staat.

6. Leg uit waarom het optreden van Alva gezien kan worden als machiavellistisch.

Neem blz. 152-156 door. Noteer vragen in deze LessonUp.

Luister de Podcast 'Bewijs: mainstream media = de staat' van De Jensen Show op Spotify

Les 3: Staatsterreur (2/2)

De Jensen Show

Luister een kwartier uit de Podcast 'Bewijs: mainstream media = de staat' van De Jensen Show op Spotify. Jensen gelooft dat in Nederland sprake is van een vorm van controle/terreur is van de overheid.

- Geef drie citaten waaruit dat blijkt.

- Bedenk bij elk citaat een kritische vraag.

- Bekijk de titels van de andere afleveringen en zoek op wie Robert Jensen is. Hoe beoordeel je de betrouwbaarheid van de informatie uit De Jensen Show?

Huiswerk

4. Beschrijf waarom sommigen vinden dat terreur uitgeoefend door overheden niet echt gezien kan worden als terrorisme.

5. Beschrijf Machiavelli’s ideeën over de staat.

6. Leg uit waarom het optreden van Alva gezien kan worden als machiavellistisch.

Robespierre

Robespierre: grondlegger van staatsterreur?

- Maak een vergelijking met de Hertog van Alva (eigen criteria en/of kenmerken terreur uit les 1)

- Beschrijf hoe het optreden van Robespierre voortvloeide uit het denken van Rousseau.

- Beschrijf het belangrijkste verschil tussen de opvattingen van Machiavelli en die van Robespierre.

Les 4: Beroepsterroristen

Bespreking huiswerk

- Maak een vergelijking tussen Robespierre en de Hertog van Alva (eigen criteria en/of kenmerken terreur uit les 1)

Overtuiging: Alva handelde in opdracht van Filips II en vanuit godsdienstige overtuigingen; Robespierre vanuit ideologische overtuigingen (Rousseau)

Symbolische doelwitten: Alva minder dan Robespierre > onthoofding Lodewijk XVI en Marie-Antoinette

Beide mannen maken mensen bang om hun doel te bereiken

Bespreking huiswerk

- Beschrijf hoe het optreden van Robespierre voortvloeide uit het denken van Rousseau.

Robespierre geloofde dat de revolutie voor geluk en deugd voor iedereen zou zorgen. Dat idee vloeit voort uit het denken van Rousseau over de Algemene Wil.

Rousseau gelooft dat een vorst overbodig is en mensen tot slaaf maakt; onthoofding koningin door Robespierre

Bespreking huiswerk

- Beschrijf het belangrijkste verschil tussen de opvattingen van Machiavelli en die van Robespierre.

Het ging Machiavelli alleen om gehoorzaamheid van onderdanen om de machtspositie van de vorst te waarborgen. Robespierre wilde ook ideologische gehoorzaamheid > burgers moesten fanatiek in de idealen van de Franse revolutie geloven.

Na de Franse Revolutie

Eindigt in 1815

Napoleon verslagen

Europa overhoop: hoe gaan we Europa herstellen?

Congres van Wenen

Doel: machtsbalans herstellen en grenzen opnieuw bepalen

Middenweg tussen Ancien Régime 

en Franse Revolutie/Verlichting

Grenzen herindelen, deels terugkeer 

vroegere vorstenhuizen

Ontevredenheid

Liberalen: politieke invloed

Socialisten: gelijkheid / klasseloze samenleving

Nationalisten: grenzen

Verzet > anarchistische ideeën

Zonder regering is enige weg naar vrijheid en gelijkheid

Macht leidt tot corruptie

Verwerking

1. Beschrijf hoe de toestand die het Congres van Wenen had geschapen kon leiden tot veel onrust in Europa.

2. Noem de redenen waarom juist in Rusland het terrorisme in de negentiende eeuw hoogtij kon vieren.

Lezen paragraaf 3.

Les 5 en 6: Beroepsterroristen

Expertmethode over aanslagen

Expertmethode

Zie magister - huiswerk voor de opdracht

Les 7: Moordaanslagen

Bespreken moordaanslagen

Les 8: Jihadistische terreur (1/2)

Jihad

De term jihad heeft binnen de islam twee betekenissen:

- de innerlijke of grote jihad is de innerlijke strijd van een gelovige om als goed moslim te leven;

- de uiterlijke of kleine jihad betekent de gewapende strijd om de islam te verdedigen.

Jihadist of terrorist?

Lees het artikel.

Neem een standpunt in. Gebruik inhoudelijke argumenten (uit de lesstof) en een voorbeeld van een aanslag uit deze eeuw die je standpunt ondersteunt.

Les 9: Jihadistische terreur (2/2)

9/11, de dag die de wereld veranderde

Islamitisch terrorisme

Monotheïstisme vs polytheïsme

Christendom: overeenkomsten en verschillen / historische continuïteit?

Opdrachten

10. Beschrijf hoe het zich houden aan de sharia logisch voortvloeit uit de uitgangspunten van de islam.

11. Leg met behulp van de Verlichting, de Industriële Revolutie en de afloop van de Eerste Wereldoorlog uit waarom de positie van de islam in de wereld, volgens orthodoxe moslims, verslechterde.

Is 9/11 een escalatie van de ontwikkelingen uit opdracht 11 of een incident?

Les 10: Wereldpositie islam

Bespreking opdracht 10

Verlichting: verlies dominante positie op wetenschap/cultuur aan christelijk Europa.

Industriële Revolutie: Europa ging het Midden-Oosten voorbij op economisch en industrieel gebied.

Eerste Wereldoorlog: opheffing van Turkse rijk + mandaatgebied Groot-Brittannië. Ondanks Britse en Franse beloften geen groot Arabisch rijk. Uitroepen staat Israël (1948)

Iran anno 2022

Verplichte hijab

Onderdrukking

Kernwapens

Is een dictatuur per

definitie terroristisch?

Waarom Amerika als doelwit?

Ibn Taymiyya en Sayyid Qutb

Les 12 

Toets bespreken

Joods-Palestijnse conflict

Les 13: KKK

Programma

29-3 KKK

31-3 Hedendaags terrorisme

1-4 Herhaling/voorbereiding pw

5-4 Proefwerk Terreur

Herhaling

Ontdekking van Amerika > autochtone bevolking sterft door Europese ziektes

Stichting plantages, maar wie werkt daar? > historisch gezien logische oplossing: Afrikanen

Verhouding tussen zwart-blank is sindsdien zeer hiërarchisch

Onder invloed van Verlichting ontstaat abolitionisme

Abolitionisme leidt tot Amerikaanse Burgeroorlog > Noorden wint > afschaffing slavernij

Vooral onvrede in Zuidelijke Staten > KKK

www.npostart.nl

20e eeuw

Jimmy Crow-wetten > discriminatie vastgelegd in de wet

Na WOII > Rosa Parks en Martin Luther King 

> 1968: gelijkheid voor de wet

Een ansichtkaart

Les 14: Hedendaags terrorisme

Spotprenten

Wat is de boodschap van de prenten?

Welke prenten vind je acceptabel en welke gaan te ver?

Waar ligt de grens van vrijheid van meningsuiting?

Klaar? Neem het boekje door en noteer evt. vragen