1.3 Eerste steden

• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

1.3 De eerste steden

KA: het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen 

Leerdoelen

• Je weet hoe de eerste steden ontstonden​
  
• Je weet welke groepen ontstonden in landbouw stedelijke samenlevingen​
  
• Je begrijpt welke politieke ontwikkelingen plaatsvonden​
  
• Je begrijpt welke culturele ontwikkelingen plaatsvonden 

Ontstaan van de eerste steden 

Door betere landbouw (irrigatie) groeide de bevolking.

Hierdoor hoefde niet iedereen meer boer te zijn en gingen mensen zich specialiseren in een ambacht.

Deze ambachtslieden gingen bij elkaar wonen in een stad.

→ Ontstaan landbouwstedelijke samenleving.

Ontstaan van de eerste steden

In Mesopotamië ontstonden ook de eerste steden rond 4000 v Chr

Deze steden vertoonden complexe structuren:

• Cultureel: tempels, schrift, religie
  
• Economisch: specialisatie in ambachten, ontstaan handel
  
• Sociaal: ontstaan van sociale gelaagdheid
  
• Politiek: ontstaan van stadsstaten
  

Politieke ontwikkelingen

De steden kregen complexe structuren op politiek niveau​

• Grote steden hadden behoefte aan organisatie → regels en wetten
  
• De elite kreeg controle over de staat (een gebied met een regering)​
  
• Aan het hoofd van de staat stond een vorst, en de onderdanen daar   onder. Dit is een hiërarchie.​
  
• De overheid hief belasting om beleid te maken en financieren.
  

Culturele ontwikkelingen

Ontwikkeling van het schrift → einde prehistorie

• Inzicht in polytheïstisch geloof
  
• Helpt ambtenaren met administratie
  
• Helpt de overheid met bestuur
• De samenleving wordt een ontwikkelde beschaving
  

Invalshoeken

• Cultureel: gaat over het denken en doen van mensen, de manier waarop ze hun leven vorm geven 
• Politiek: gaat over de macht van een land, gebied, stad of institutie
• Economisch: gaat over hoe mensen met middelen en geld omgaan
• Sociaal: gaat over de verhoudingen van mensen onderling

Bedenk voor elke invalshoek wat er veranderde in het leven van mensen die in de eerste steden leefden.

Invalshoeken

• Cultureel: het ontstaan van het hiërogliefenschrift of het aanbidden      van Egyptische goden 
• Politiek: de farao heeft de macht over een (georganiseerde) staat
• Economisch: er werden belastingen geïnd
• Sociaal: er is sprake van een hiërarchie