1.5 Dieren van vroeger

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

1.5 - Dieren van vroeger

Doelen van de les

Je weet wat fossielen zijn

Je weet hoe fossielen ontstaan

Je kan vertellen hoe je een fossielen onderzoeker noemt

Je weet hoe je kan bepalen hoe oud een fossiel is

Wat leefde er vroeger

Sommige dieren zijn uitgestorven, zoals dinosauriërs

Hoe die er uitzagen, kunnen we achterhalen met fossielen

Overblijfsels van planten of dieren

Wat leefde er vroeger

Soms hele organismen, soms maar een klein deel

Onderzoek naar fossielen: paleontologie

Een onderzoeker van fossielen: paleontoloog

Organismen nabouwen met de restanten noemen we reconstrueren

Hoe ontstaan fossielen?

Dode dieren op bodem van rivier/zee

Nieuwe laag grond er overheen

Zachte delen (huid, spieren, etc.) verdwijnt. Harde delen blijven over

Fossielen moeten snel worden begraven

Rivierdelta -> rivier mondt uit in zee

Hoe ontstaan fossielen

Dier of plant gaat dood en zakt naar de bodem

Zachte delen worden gegeten of vergaan, harde delen blijven op bodem

Een laagje sediment (zand en klei) over de botten

Elk jaar een nieuw laagje

De vele laagjes drukken steeds strakker op elkaar: het versteent

Hoe ontstaan fossielen

Langzaam werd het zee land

Door wind en water ontstond erosie: stukjes grond sleten af

De fossielen kwamen weer ‘naar boven’

De leeftijd van fossielen

Als je weet in welke steenlaag een fossiel ligt, kan je bepalen hoe oud hij ongeveer is

Oudste lagen liggen onder, nieuwste lagen liggen boven

Gidsfossielen

Gidsfossielen gebruikt om te bepalen hoe oud een laag is

Fossielen die veel voorkomen, op veel plaatsen leefden, herkenbaar zijn en kort hebben geleefd

De leeftijd van fossielen

Stoffen veranderen over tijd, en wetenschappers weten bij elke stof hoe snel dat gaat

Koolstof komt voor in levende en dode wezens, en het verandert met bekende snelheid
 

Door die stof te bekijken weten ze hoe lang geleden het organisme in de bodem is terechtgekomen

Wat zijn fossielen?

1. Overblijfselen van dieren
2. Overblijfselen van planten
3. Overblijfselen van dieren en planten
4. Overblijfselen van mensen

Waar of niet? Fossielen vind je alleen maar onder water

1. Waar
2. Niet waar

Gidsfossielen gebruik je om te ontdekken waar een fossiel is gevonden

1. Waar
2. Niet waar

Aan het werk

- Opdrachten van 1.5 maken

Werken aan verslag