1HM/B - 4.6 - Strijd tussen paus en keizer

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

4.6 - Vorsten willen meer macht

 De strijd tussen paus en keizer

de investituurstrijd

• tweezwaardenleer belangrijk
• waar ligt het primaat?
• Otto I beheerste keuze paus
• ook bisschoppen benoemd door de keizer (lekeninvestituur)
• paus Gregorius VII zette zaak op scherp (1075)
• Keizer Hendrik IV reageerde:

excommunicatie Hendrik IV

Canossa (1077)

voorlopig einde investituurstrijd:

• Concordaat van Worms (1122):
• bisschoppen ontvangen van
• 1.  de paus: geestelijke macht
• 2. de keizer: wereldlijke macht
• gevolg voor de Duitse keizers:
• minder macht: hoge geestelijken waren hoge edelen > disloyaal >
• verbrokkeling Duitse Rijk

De Nederlanden

• Graafschappen en bisdommen
• Delen van de Bourgondiërs
• Later onderdeel Habsburgse Rijk

Waarom willen Duitse keizers zo graag bisschoppen benoemen als vazallen?

1. Bisschoppen zijn meer trouw aan de keizer en kunnen bovendien geen kinderen als opvolgers hebben
2. Bisschoppen zijn vroom: dat wil zeggen dat ze zich goed en netjes gedragen.
3. Bisschoppen kunnen het volk goed onder controle houden, omdat bisschoppen christelijke leiders zijn.
4. Bisschoppen zijn heel goed in het besturen van een stuk land.

De tweezwaardenleer hield in dat de wereldlijke macht de hoogste macht had

1. waar
2. niet waar

Centralisatie is het begin van het einde van welk systeem?

1. Feodalisme
2. Tweezwaardenleer
3. Staatsvorming
4. Investituurstrijd

Zelf aan de slag! 

Lezen 4.6 

Maken 4.6