Literatuur - h3 - periode 1 - les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

00:00

Let goed op! 

Vanuit welk perspectief zingt Birgitte? (met andere woorden: vanuit welke persoon?) 

02:22

Vanuit welk perspectief zingt Birgitte?

1. ik-perspectief
2. hij-perspectief (personale verteller)
3. Auctoriaal perspectief (alwetende verteller)

Wat doen we vandaag? 

• Lesdoel: alles leren over de verteltijd en vertelde tijd en verschillende perspectieven waaruit een schrijver kan kiezen. 
  

 

Programma

• Zelf aan de slag met je opdrachtenboekje

Ik-perspectief

'De eerste tien jaar van mijn leven was ik niet zwart. Ik was op veel manieren anders dan de mensen om mij heen, maar donkerder was ik niet. Dat weet ik. Er is een dag geweest waarop ik een verkleuring gewaarwerd. Later, toen ik dan eenmaal zwart wás, ben ik weer verschoten.'

(Arthur Japin) 

Ik-perspectief

'De eerste tien jaar van mijn leven was ik niet zwart. Ik was op veel manieren anders dan de mensen om mij heen, maar donkerder was ik niet. Dat weet ik. Er is een dag geweest waarop ik een verkleuring gewaarwerd. Later, toen ik dan eenmaal zwart wás, ben ik weer verschoten.'

(Arthur Japin) 

Hij-perspectief (personale verteller)

Het was nog donker, toen in de vroege morgen van de twee en twintigste December 1946 in onze stad, op de eerste verdieping van het huis Schilderskade 66, de held van deze geschiedenis, Frits van Egters, ontwaakte. Hij keek op zijn lichtgevend horloge, dat aan een spijker hing. ‘Kwart voor zes,’ mompelde hij, ‘het is nog nacht.’ Hij wreef zich in het gezicht. ‘Wat een ellendige droom,’ dacht hij. ‘Waar ging het over?’ Langzaam kon hij zich de inhoud te binnen brengen. Hij had gedroomd, dat de huiskamer vol bezoek was. ‘Het wordt dit weekeind goed weer,’ zei iemand. Op hetzelfde ogenblik kwam een man met een bolhoed binnen. Niemand lette op hem en hij werd door niemand begroet, maar Frits bekeek hem scherp. Opeens viel de bezoeker met een zware bons op de grond. ‘Was dat alles?’ dacht hij. ‘Wat gebeurde er verder? Niets, geloof ik.’ Hij sliep weer in. (De avonden - Gerard Reve)

(De avonden - Gerard Reve) 

Alwetende verteller (Auctioriaal perspectief)

"En ze leefden nog lang en gelukkig" 

"Hassen en Maurits begrepen beiden niet wat er gebeurde. Hassan dacht dat hij gek werd, terwijl Maurits het wijtte aan zijn verleden."

Aan de slag

Ga naar les 3 van 'Een cursus literatuur' en maak de bijbehorende opdrachten

• Eerste 10 minuten in stilte
• Niet af? Huiswerk volgende les  

Geef een voorbeeld van een moreel argument

Ik-vertelperspectief

Personaal vertelperspectief

Auctoriaal vertelperspectief

Hij ziet zijn vrienden lopen in de stad. 

Hij zou er morgen wel achterkomen dat je het leven niet kan plannen.

Wat een vervelend mannetje, denk ik terwijl ik zijn kop koffie inschenk. 

Drie soorten vertelperspectief

- ik-perspectief

- personaal perspectief 

- auctoriale/alwetende verteller

Simone let goed op en zij voelt zich goed in de klas.

Welk perspectief herken je?

Fragment 1

Het meisjesmanifest

Welk perspectief herkende je?

Fragment 2

Terug naar huis

Welk perspectief herkende je?

Fragment 3

Latino King

Welk perspectief herkende je?