Rouw en Verlies

• Agogiek
• MBO
• Studiejaar 2,4

Verlies

Verlies is het besef dat iets wat je dierbaar was, dat je dat bent kwijtgeraakt.

Wat volgt is een rouwproces. 

Hierover straks meer.

Rouw

Rouw is een reactie op een (groot) verlies.

Rouw is de achterkant van liefde

Rouw is de prijs die we betalen voor hechting

Wat heeft hechting te maken met het omgaan met rouw- en verlies? (10 min)

In het boek staat dat hechting invloed heeft op hoe jij omgaat met rouw en verlies. 

De Mönnik heeft leefgebieden gekoppeld aan rouw en verlies. 

Uit de cirkel wordt duidelijk dat je op álle leefgebieden te maken kunt krijgen met rouw en verlies. 

Rouwverwerking? 

Er wordt vaak gesproken over de term verwerking (rouwverwerking en verliesverwerking). Het suggereert dat alle verlies te verwerken is, oftewel dat er een einde aan zit. Net alsof je na “verwerking” het pakketje weg kunt gooien en achter je kunt laten. Misschien geldt dit voor bepaalde verliezen wel zo, maar niet voor alle. Verlieservaring is een beter woord. Eigenlijk is dat wat rouwen is. Je ervaart het verlies en het verdriet en de pijn voort de rest van je leven. Het hoort bij je en het is bij je, voor altijd.

Welke emoties horen bij rouw en verlies?

vanaf 4.41 - 12:09 

Rouwtaken en begeleiden

Manu Kerse

1. Aanvaarden van de werkelijkheid van het verlies 

2. Ervaren van de pijn van het verlies 

3. Je aanpassen aan de omgeving zonder dat wat je verloren hebt

4. Opnieuw leren genieten, herinneringen levendig bewaren 

Het medicijn is: luisteren en blijven spreken over de pijn, geef je cliënt het gevoel dat alle emoties normale reacties zijn 

William Worden

Stroebe en Schut duaalmodel

Copingstrategieen

Coping strategieën zijn manieren waarop men het verdriet probeert te verwerken. Het maakt in het verwerkingsproces uit wie er overlijdt en welke relatie iemand met de overledene had. Als iemand overlijdt die al lang ziek is of oud, verwacht je de dood dan en ben je erop voorbereid. Als iemand heel dicht bij je stond doet het je meer dan wanneer hij wat verderaf stond. Overlijdt iemand na een ernstig ongeval dan is de eerste schok enorm groot en is er veel woede. 

Symptomen en 4 dimensies

Psychisch domein:​

• Depressie​
  
• Angst​
  
• Delier
• Concentratieproblemen
• Geirriteerd
• Boos/woede

Sociaal domein:

• Eenzaamheid​
  
• Financiële problemen​ 
  
• Relationele problemen​ 
  
• “Ik ben nog nodig”​
  
• Contact met naasten

Fysiek domein:

• Pijn​
  
• Benauwdheid​/kortademigheid
• Vermagering​
  
• Vermoeidheid​
• Onrust
• Verminderde eetlust
• Slecht slapen

Verwerkingsdomein:

• Spiritueel lijden​
  
• Zinloosheid​
  
• Doodsangst​
  
• Afhankelijkheid​
  
• “Ik wil niet sterven

gecompliceerde rouw

Als de verschillende fasen worden doorlopen maar er komt geen juiste afsluiting van het proces dan kunnen er complicaties optreden.

hierbij kan je denken aan depressie met alle bijkomende zaken van dien.

Interventies bij volwassen

• verlies vaststellen 
• stimulering tot uiting van gevoelens
• begrip tonen
• ondersteuning bij individuele coping strategieën (waarbij je leert omgaan met de negatieve emoties die bij mentale problemen komen kijken)
• uitleg geven over de fase van rouw
• stimulering van spirituele/ culturele/ religieuze uitingen
• bied een luisterend oor aan

Omgaan met...

                                                       Hoe doe jij dat?

* Praten met vriend/vriendin

* Muziek luisteren

* Van me af schrijven

* Sporten

* ..........

* ...........

Verliesverwerking Methodieken

Stiltetechniek

PAK

Expressie/Muziek/Crea

Traumaopvangmethode

Groepsmethode

Gedragsmethode