V4 Latijn 17 Febr.

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

V4 Latijn

17 Feb '21

Wat gaan we doen?

• Tekst 7 & 8 nakijken
• Quiz stamtijden maneo t/m posco 
• Huiswerk: 
• Vert. tekst 9 t/m r.6
• L. stamtijden ago t/m colo & maneo t/m relinquo

Quid inter morbos animi intersit et adfectus saepe iam dixi. 

Nunc quoque te admonebo: 

morbi sunt inveterata vitia et dura, 

ut avaritia, ut ambitio; 

nimio artius haec animum inplicuerunt et perpetua eius mala esse coeperunt. 

Wat het verschil is tussen ziekten van de geest en affecten, heb ik al vaak gezegd. 

Ook nu zal ik je er aan herinneren:     

morbi zijn ingewortelde en hardnekkige fouten, zoals hebzucht, zoals ambitie: 

te nauw hebben ze de geest omwikkeld en ze zijn begonnen een altijddurend kwaad daarvoor te zijn. 

Ut breviter finiam, morbus est iudicium in pravo pertinax, tamquam valde

expetenda sint quae leviter expetenda sunt.

Adfectus sunt motus animi inprobabiles, subiti et concitati, 

qui frequentes neglectique fecere morbum, 

fecere = fecerunt

Opdat ik het kort definieer: een morbus is een oordeel, volhardend in het slechte, alsof díe dingen, die matig begeerd moeten worden,  zeer begeerd moeten worden.

Affecten zijn afkeurenswaardige impulsen van de geest, plotseling en snel in beweging ge- bracht, 

die als zij talrijk en verwaarloosd zijn een morbus veroorzaakt hebben, 

sicut destillatio una 

nec adhuc in morem adducta 

tussim facit, 

adsidua et vetus 

pthisin.

zoals één verkoudheid, 

indien zij nog niet tot gewoonte is geworden /  indien zij nog niet frequent optreedt, 

een hoestbui veroorzaakt, 

(maar) indien zij aanhoudend is  en lang bestaand, 

tuberculose [veroorzaakt]

Seneca illustreert zijn verhaal over morbus en affectus met een vergelijking:

'affectus staat tot morbus zoals x staat tot y.'

Noteer de Latijnse woorden x en y.

Itaque qui plurimum profecere extra

 morbos sunt, 

-ere = erunt

adfectus adhuc sentiunt perfecto proximi.

Dus zijn degenen die het meest vorderingen hebben gemaakt (in de filosofie) buiten de (gevaren van) morbi, 

maar de affecten voelen zij nog wel, ook al zijn ze zeer dichtbij het volmaakte.

Utrum satius sit modicos habere adfectus an nullos saepe quaesitum est.

Nostri illos expellunt, Peripatetici temperant. 

Ego non video quomodo salubris esse aut utilis possit ulla mediocritas morbi.

Of het beter is bescheiden affecten te hebben of geen, is (al) vaak gevraagd. 

Onze mensen/de onzen verdrijven ze/bannen ze uit, de Peripatetici matigen ze. 

Ik zie niet hoe enige lichte graad van ziekte gezond of nuttig kan zijn.

Hoe gaan de peripatici om met affecten?

1. De peripatici negeren de affecten
2. De peripatici ontkennen het bestaan van de affecten
3. De peripatici matigen de affecten
4. De peripatici koesteren de affecten.

Met welk argument wijst Seneca de houding van de peripatici t.a.v. de affecten af ?

1. De peripatici hebben nooit goed nagedacht over affecten.
2. Ook een beetje ziek is nog steeds niet gezond
3. Van een kale kip kun je niet plukken (vrij vertaald).
4. Je kunt affecten niet matigen - dat is de paradox.

Stamtijden

maneo t/m posco

Geef het pf bij posco

Geef het praesens bij missum

Geef het ppp bij peto

Geef het praesens bij pulsum

Geef het pf bij metuo

Geef het pf bij pario

Geef het pf bij nosco

Geef het praesens bij mansi

Geef het ppp bij misceo

Huiswerk: 

• Vert. tekst 9 t/m r.6
  
• L. stamtijden ago t/m colo & maneo t/m relinquo