2. Om de tafel gaan - Stereotypen, vooroordelen en discriminatie

• Burgerschap
• Mens & Maatschappij
• +3
• Middelbare school
• MBO
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1-3
• Studiejaar 1-4

Introduction

In het thema Om de tafel gaan les 2 wordt gekeken wat de woorden stereotypen, vooroordelen en discriminatie betekenen. De leerlingen nemen hun eigen ervaringen en meningen onder de loep en bekijken hoe zij hiermee in de klas mee om willen gaan. Het thema Om de tafel gaan bestaat uit drie lessen: 1. Omgaan met gevoelige onderwerpen 2. Stereotypen, vooroordelen en discriminatie 3. Respect in de klas Hoewel de lessen een eenheid vormen, zijn ze ook goed los van elkaar te geven. De enkele lessen zijn, naar eigen inzicht, over meerdere lesuren te verdelen. Deze les sluit aan bij Slo Kerndoel Burgerschap: - B2: Diversiteit: De leerling handelt respectvol vanuit kennis over een diverse samenleving. - De leerling heeft kennis over hoe de grondwet discriminatie en racisme afwijst. - De leerling reflecteert op het eigen gedrag in situaties die discriminerend of stereotyperend zijn;

Instructions

Lesdoel

- Leerlingen kunnen verwoorden wat de woorden stereotypen, vooroordelen en discriminatie betekenen.

- Leerlingen kunnen in gesprek gaan over stereotypen,  vooroordelen en discriminatie en aangeven hoe ze hiermee omgaan in de klas.

Voorbereiding

- Neem de slides door en de bijbehorende notities.

- Druk eventueel de docenthandleiding, waar al deze notities in staan, af.

Benodigdheden

- Centraal scherm om de les te tonen

- Internet

- Devices voor de leerlingen of pen en papier

Instructions

Docentenhandleiding 2

1. Grondwet en grondrechten

OM DE 

Actief! Burgerschap

Les 2: Stereotypen, vooroordelen en discriminatie

TAFEL GAAN

1. Grondwet en grondrechten

Hoe werkt het?

• Dit weet je al
  
• Dit leer je nu
  
• Doen
  
• Terugkijken

• Kijken
• Klik hier
• Afbeelding vergroten

1. Grondwet en grondrechten

Na de les:

• kun je verwoorden wat de woorden stereotypen,
   vooroordelen en discriminatie betekenen.
  
  
• kun je aangeven hoe jij omgaat met stereotypen,
   vooroordelen en discriminatie.

Aan het eind van de lessen kunnen de leerlingen vertellen wat de woorden stereotypen, vooroordelen en discriminatie betekenen en hoe ze hiermee omgaan.

Think

Schrijf voor

jezelf deze drie woorden op.

Schrijf bij ieder woord op wat jij denkt dat het betekent.

Vooroordelen, stereotypen en discriminatie

Wat betekenen deze woorden voor jou?

Think-Pair-Share (slide 5 t/m 7)

Doel: voorkennis activatie over het onderwerp.

Hoe werkt het? Nadat studenten individueel over een de woorden 'vooroordelen, stereotypen en discriminatie' hebben nagedacht (Think), bespreken zij hun ideëen met een andere student (Pair) en delen die uiteindelijk plenair (Share).

Think

Schrijf voor

jezelf deze drie woorden op.

Schrijf bij ieder woord op wat jij denkt dat het betekent.

Vooroordelen, stereotypen en discriminatie

Wat betekenen deze woorden voor jou?

Pair

Bespreek je antwoorden met

je buurman.

Pas eventueel je antwoord aan.

Share

Deel jullie

resultaat met

de groep.

Think

Schrijf voor

jezelf deze drie woorden op.

Schrijf bij ieder woord op wat jij denkt dat het betekent.

Vooroordelen, stereotypen en discriminatie

Wat betekenen deze woorden voor jou?

Pair

Bespreek je antwoorden met

je buurman.

Pas eventueel je antwoord aan.

1. Grondwet en grondrechten

Als we mensen in groepen verdelen, hebben we 

vaak bepaalde ideeën over hen in ons hoofd. 

Dat heet stereotypen.

Stereotypen zijn simpele ideeën die iedereen 

heeft over mensen of groepen: generalisaties. 

Deze ideeën gebruik je als je aan een groep 

denkt. Iedereen heeft dit soort ideeën, 

en iedereen gebruikt ze. 

Stereotypen

Generalisaties zijn brede uitspraken die voor een hele groep zouden moeten gelden, ook al is dat niet altijd zo.

Maak tweetallen. Scrol 30 seconden samen door elkaars tijdlijn op een zelfde social media platform.

Was die verschillend of hetzelfde als de jouwe?

Poll:

Doe: Maak tweetallen. Om het doel zeker te bereiken zet leerlingen die niet snel met elkaar omgaan naast elkaar. Laat de leerlingen 30 seconden door elkaars tijdlijn heen scrollen (Snapchat, Tiktok, Instagram, e.d.).

Doel: Ga in gesprek. Laat de leerlingen beseffen dat ze elk een andere tijdlijn te zien krijgen gebaseerd op hun eigen interesses. Hierdoor krijg je een bepaalde beeldvorming.

1. Grondwet en grondrechten

Hoe onstaan stereotypen?

Geschiedenis

Naasten

Cultuur

Beeldvorming

Vertel:

• Onze naasten: Mensen in je omgeving, zoals familie en vrienden, delen vaak hun meningen en ervaringen. Hun ideeën kunnen jouw beeld van andere groepen vormen, zelfs als je zelf geen ervaring hebt met die groepen.
• Cultuur: Wat we leren uit verhalen, boeken, films en tradities in onze cultuur, beïnvloedt hoe we groepen zien. Dit kan leiden tot vaste ideeën over hoe mensen eruitzien of zich gedragen.
• Beeldvorming: De media beïnvloeden het beeld en onze voorstelling van een bepaalde groep mensen of personen.
• Geschiedenis: Door gebeurtenissen uit het verleden vormen mensen bepaalde ideeën over groepen. Bijvoorbeeld, hoe een groep zich in het verleden heeft gedragen, kan invloed hebben op wat mensen nu denken.

1. Grondwet en grondrechten

Belangrijk om te onthouden over stereotypen

3

2

1

Wat is het verschil tussen

een stereotype en een vooroordeel?

Open vraag: Zojuist heb je uitgelegd wat een stereotype is. Maar wat is het verschil tussen een stereotype en een vooroordeel?

Stereotype

• Algemeen gedeeld beeld over kenmerken, eigenschappen en gedragingen van een bepaalde groep
• Min of meer neutraal
• Kennis over een groep (opgeslagen in het achterhoofd)

Vooroordeel

• Vooringenomen mening over een groep of iemand uit die groep
• Emotioneel geladen, meestal negatief, soms positief
• Oordeel over een groep

1. Grondwet en grondrechten

Verschil stereotype en vooroordeel

Algemeen gedeeld beeld over kenmerken, eigenschappen en gedragingen van een bepaalde groep	(Ongunstige) mening hebt over iemand of iets waarvan je weinig weet mening over een groep
-/+ Neutraal	Meestal negatief, soms positief
Kennis over een groep (opgeslagen in ons hoofd)	Oordeel over een groep

Stereotype 

Vooroordeel

Doe: Bekijk de video 'Wat is discriminatie?' van het Jeugdjournaal. 

1. Grondwet en grondrechten

Belangrijk om te onthouden over discriminatie

3

2

1

Ben jij weleens gediscrimineerd?

Poll:

Vraag: Ben jij weleens gediscrimineerd?

Doel: Ga in gesprek met de klas. Op welke manieren zijn sommige leerlingen die daarvoor open staan om hun verhaal daarover te delen.

Tips: 

• Ga dit gesprek aan en neem er de tijd voor. 
• Zeg niet dat een mening fout is. Geef aan dat je geïnteresseerd bent waarom iemand die mening heeft.
• Dwing leerlingen niet tot een andere mening, probeer ze zelf tot een andere mening te laten komen.
• Rond gesprekken goed af, zodat alle leerlingen zich weer veilig voelen bij elkaar en bij de leraar na jou.

01:16

Wat is het beroep van deze man?

1. tuinman
2. acteur
3. president
4. seriemoordenaar

01:33

Wat is het beroep van deze vrouw?

1. model
2. danseres
3. profvoetballer
4. bankdirecteur

De leerlingen hebben net ingevuld of zij zich weleens gediscrimineerd voelen. In deze korte video wordt aangegeven hoeveel er in Nederland gediscrimineerd wordt in de klas. Tenminste, wat er wordt geregistreerd...

Hoe vind jij dat er in de klas om moet worden gegaan met discriminatie?

Open vraag: Hoe vinden de leerlingen dat er in de klas om moet worden gegaan met discriminatie?

Maak (samen) duidelijke afspraken over hoe je met elkaar omgaat in de klas.

Hoe voel jij je na deze les?

😒🙁😐🙂😃

Poll: 

Doel: Check hoe alle leerlingen zich voelen na deze les. Sta even extra stil bij de leerlingen die zich nu aan het eind van de les niet zo fijn voelen. Probeer te achterhalen waarom en of je hier nog iets aan kan doen.

Wat is de belangrijkste les die

je uit deze les hebt geleerd?

Open vraag: Blik terug met de leerlingen op deze les.

1. Grondwet en grondrechten

Begrippenlijst

• Stereotypen      Algemene beelden over de kenmerken, eigenschappen en  gedrag van een 
                                  groep. Stereotypen zijn generalisaties en versimpelingen van de werkelijkheid,
                                  die een groep terugbrengen tot clichébeeld. 
  
  
• Generalisatie    Brede uitspraken die voor een hele groep zouden moeten gelden, ook al is
                                  dat niet altijd zo.
  
  
• Vooroordelen   Meningen over een persoon of groep, die meestal negatief zijn en gebaseerd
                                  op stereotypen.
  
  
• Discriminatie   Mensen anders behandelen, achterstellen of uitsluiten op basis van bepaalde                                           kenmerken of persoonskenmerken

1. Grondwet en grondrechten