S22 - Poëzie (Poëzieweek)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Poëzieweek                                        

2024

Doelen

1. Je kunt de kenmerken van poëzie onderscheiden.
2. Je kent de volgende begrippen: (eind)rijm, alliteratie, vers, strofe, refrein, ritme, vergelijking, metafoor.
3. Je kan al die begrippen toepassen op een artistiek-literaire tekst.
4. Je weet dat er verschillende soorten gedichten bestaan, elk met eigen typische eigenschappen, ritme en rijmschema.
5. Je kan zelf een creatief gedicht schrijven.

Poëzie: begrippen

Wat is ook alweer een strofe?

1. Het rijmschema van een gedicht
2. Een regel in een gedicht
3. Een alinea van een gedicht
4. Het onderwerp van een gedicht

Wat is een vers?

1. Een versje
2. Een regel van 2 zinnen
3. Een regel in een gedicht
4. Een volzin

Een strofe die herhaalt heet een .... .

1. refrein
2. couplet
3. versregel
4. ritme

Lay-out (opmaak)

Een strofe =

• een aantal versregels dat door een witregel gescheiden is van andere versregels;
  
• vergelijkbaar met een couplet in een lied en een alinea in een tekst.
• een strofe die wordt herhaald, heet een refrein.

Uit hoeveel strofes bestaat dit gedicht?

Uit hoeveel versregels bestaat dit gedicht?

Ritme

Rappers worden ook erkend als heuse dichters. Rap bevat ook verzen, strofes, meestal ook rijm én vooral veel ritme. 

Ritme = Je kan meestal een regelmaat vinden in de tekst van gedicht, net zoals een melodie in een liedje.

Begrippen

Wat is eindrijm?

Begrippen

Wat is eindrijm?

Eindrijm komt voor wanneer bepaalde verzen eindigen op dezelfde klank.

Bv. 'zee' en 'mee'.

Begrippen

Wat is een alliteratie?

Begrippen

Wat is een alliteratie?

De beginmedeklinkers van enkele woorden die dicht bij elkaar staan zijn hetzelfde.

Bv. gras & groen

Bv. zicht & zee

Vergelijking

Metafoor

(Je bent zo koppig                                                        Wat een koppige

als een ezel.)                                                                    ezel!

Vergelijking vs. Metafoor

• Een vergelijking is een zin waarin iets expliciet wordt vergeleken met iets anders ('als', 'alsof', 'zoals' ...).
  
  
• Een metafoor is een stijlfiguur waarbij ook gewerkt wordt met een vergelijking, maar de vergelijking wordt niet expliciet vermeld. Het woordje 'als' of 'zoals' ontbreekt namelijk.

Vergelijking vs. Metafoor

• Voorbeeld vergelijking:
  Ze was als een prachtige zomerdag
  De rit naar het zuiden was als een ware helletocht
• Voorbeeld metafoor:
  Ze was een prachtige zomerdag
  De helletocht naar het zuiden van Frankrijk

Er zijn veel technieken om een gedicht beter te doen klinken, maar ...

... een gedicht hoeft niet moeilijk te zijn

... een gedicht hoeft niet lang te zijn

... een gedicht hoeft niet te rijmen 

Het mooie is: er hoeven geen regels te zijn, het mág wel!

www.vrt.be

Gedichtenwedstrijd: guerillapoëzie

• Maak een gedicht over het thema THUIS (Word).
• Maak gebruik van je spontane ideeën en ingevingen. Er zijn geen regels!
• Ga op pad zonder gezien te worden en zoek een plekje waar je je gedicht kan opschrijven (ramen, spiegel, glas aan werkpleinen). 
• Schrijf je gedicht op. Let op je handschrift, maak evt. mooie illustraties.
• Maak een selfie met je gedicht(en)!
• Upload achteraf je foto en je getypte versie in Word.
• Per graad wordt een top 3 gekozen door de leerlingenraad.