5. Cultuur van het moderne - film

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1. Cultuur van het moderne 

Film

HH Muziek cultuur van het moderne?

HH Modernistische muziek

Accenten: 

Expressionisme en atonaliteit in muziek 

Ontstaan nieuwe muzieksoorten: blues & jazz 

Voorbeelden/invalshoeken: 

• Waardering Afro-Amerikaanse muziek (jazz) 
  
• Muziek: blues & ragtime 
  
• Stravinsky (niet-Europese invloeden op kunstenaar) 
  
• Bartok: onderzoek volkscultuur 
  

FOTO: Schonberg

ATONALITEIT

Schönbergs muziek vanaf 1909 was atonaal. Dat wil zeggen dat het afstand neemt van de gebruikelijke traditionele toonladders en akkoorden. Omdat de melodie en samenklanken niet in verband staan tot een centrale toon, is elk gevoel van ordening en herkenning verdwenen.

Schönbergs eerste composities leken op de opzwepende stijl van de late romantiek, vooral van Wagner. In die muziek kwamen gedeeltes voor met grote, onlogische sprongen, begeleid door verrassende akkoorden die de luisteraar voortdurend in spanning hielden. Schönberg maakte deze uitzonderingen tot regel: hij schreef in heftige, onsamenhangende muzikale 'kreten' vol dissonante samenklanken. Hiermee probeerde hij als expressionist rechtstreeks gevoelens uit te drukken.

Leerdoelen

o Ik weet wat de invloed van de TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN op de kunsten is (bv elektrisch licht, auto, treinen, radio) : montage-technieken

o Ik weet dat kunstenaars streven naar puurheid en directheid in de EXPRESSIE: expressionistische film

o Ik weet wat film als amusement is: Disney animatie, musicalfilm

o Ik weet wat ontwikkelingen en experimenten binnen film zijn: Eisenstein, Duits expressionisme, Hollywood, animaties

Programma P2

Week 1: context beeldend modernisme + kunstanalyse/examenvragen beeldend 

Week 2: dans modernisme + kunstanalyse/examenvragen dans

Week 3: theater modernisme + kunstanalyse/examenvragen theater

Week 4: muziek modernisme + kunstanalyse/examenvragen muziek

Week 5: film modernisme + kunstanalyse/examenvragen film

Week 6: massacultuur + kunstanalyse/examenvragen

Week 7: massacultuur + kunstanalyse/examenvragen

Modernisme

• Periode eerste helft 20e eeuw
  
• Grote veranderingen in de westerse samenleving en kunst
  
• Ontstaan verschillende kunststromingen
  
• Grootse idealen: Idee dat met kunst de wereld verandert/verbetert kan worden (utopie)
  
• Afstand van academische regels, breken met het verleden
  
• Origineel zijn, unieke werken, onafhankelijk (autonoom)
  
• Avant-garde; grote vernieuwingen in de kunst
  
• Onderzoek naar de essentie van kunst. Ontstaan van abstractie, expressie en vervreemding.
  

Context

•  Ik weet dat kunstenaars BREKEN MET HET VERLEDEN: overgang van 19e naar 20e eeuw.
  
• Ik begrijp wat de Russische revolutie en WO1 en WO2 voor invloed hebben gehad op de kunsten.
  
• Ik weet wat de invloed van de TECHNOLOGISCHE ONTWIKKELINGEN op de kunsten is (bv elektrisch licht, auto, treinen, radio)
  
• Ik begrijp welke maatschappelijke verhoudingen ter discussie staan (zoals socialisme, nationalisme versus internationalisme, eerste feministische golf en emancipatie van de vrouw)
  
• Nieuwe denkers (zoals Darwin, Freud)
  

Film cultuur van het moderne?

Starter les

Wat zien leerlingen?

Focus leggen op technologische ontwikkelingen

Starter les

Wat zien leerlingen?

Focus leggen op technologische ontwikkelingen

Beschrijf film binnen cultuur van het moderne adhv genoemde begrippen

Beschrijf film binnen cultuur van het moderne adhv genoemde begrippen

Kernconcepten

• VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN​
  
• ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN​
  
• EXPRESSIE EN VERVREEMDING​
  

​

Modernistische film

Accenten: 

Ontwikkelingen en experimenten binnen film (Eisenstein, Duits expressionisme, Hollywood, animaties)

Voorbeelden/invalshoeken: 

• Film als amusement, bv. musicalfilm, Disney animatie

19e eeuw

20e eeuw

VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN: 

Breken met het verleden​

Cette vidéo n'est plus disponible

Oefenen met analyse film

Vandaag ga je verschillende fragmenten analyseren adhv begrippen uit syllabus (zie volgende slide)

King Kong

Riefenstahl

Panserkruiser Potemkin

The Cabinet of Dr Caligari

Metropolis

Gone With The Wind

Mickey Mouse

Film Analyse

1. Voorstelling: Wat is er te zien en/of te horen? Wat voor soort film(voorstelling) is er te zien?
2.  Inhoud: Waar gaat de film over: Wat is het onderwerp, het verhaal, het thema, het idee of concept? Wat is de boodschap of (diepere) betekenis?
3. Vormgeving: Hoe wordt de filmvoorstelling vormgegeven door middel van: a spelvormgeving> zie drama (theater), b theatrale vormgeving> zie drama (theater),  c film technische vormgeving: met welke film specifieke technieken wordt de filmvoorstelling vormgegeven?

VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN

• De opkomst van de filmindustrie wordt sterk bepaald door technische ontwikkelingen. In 1927 doet de geluidsfilm zijn intrede. Daarvoor waren er de STOMME FILMS (films zonder geluid die het verhaal moesten vertellen met beelden). Films zijn al snel heel populair onder de bevolking. Naast verhalende films worden ook ABSTRACTE films (film zonder verhaal) gemaakt door kunstenaars. Het zijn EXPRESSIEVE films gemaakt met snelle MONTAGE en veel shotwisselingen.

VERNIEUWING EN VOORUITGANGSDENKEN

In het begin van de film worden films op toneelachtige manier vastgelegd met een vaststaande camera. Makers als EISENSTEIN ontwikkelen MONTAGE technieken waarbij de volgorde en snelle wisseling van shots het verhaal vertellen.

In de jaren 30 wordt ontdekt dat film een perfect middel is om in te zetten voor PROPAGANDA..

Cette vidéo n'est plus disponible

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Abstractie
  
• Onderzoekend
  

• Georges Melies: Voyage dans la lune

Experimenteren met film

Special Effects

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Abstractie
  
• Onderzoekend
  

Kuleshov effect:

Effect dat kijkers beelden die niets met elkaar te maken hebben toch aan elkaar koppelen.

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Abstractie
  
• Onderzoekend

Serge Eisenstein: Panserkruiser Potemkin

Attractiemontage:

• Deze montage zet in opeenvolgende shots tegenstellingen tegenover elkaar. 
  
• Met deze manier van kijken wil Eisenstein de kijker uit zijn passieve rol halen en laten reageren.
  
• Manipulatie met montage
  

ONDERZOEK NAAR GRONDSLAGEN

• Essentie
  
• Onderzoekend
  
• Onderzoek doen naar grondslagen met gelijkgestemden
  

Leni Riefenstahl

• Film inzetten als propagandamiddel
  
• Vernieuwende filmtechnieken: luchtopnames en bewegende camera’s.

Cette vidéo n'est plus disponible

EXPRESSIONISME

Duits expressionisme

Das Cabinet des dr Caligari en Nosferatu

• Bizarre camerastandpunten
  
• Veel donkere scenes
  
• Vreemde schaduwen
  
• Over the top acteren in gebaren en gezichtsuitdrukkingen
  
• Vervormde decors
  

EXPRESSIE 

• Duits expressionisme
  
• Fritz Lang: Metropolis
  

• De eerste science-fiction film
  
• Dystopie in de toekomst waarin de elite de macht heft en de rest van de mensheid slaaf is.
  

VERVREEMDING

• Hans Richter (Dadaisme)
  
• Salvador Dali en Luis Bunuel (surrealism): un Chien Andalou
  

Abstracte films

Associatieve reeks beelden zonder duidbare betekenis

Pas op! 

In het volgende filmpje wordt er

op een gegeven moment in een oog gesneden.

AMUSEMENT

• Musicalfilm
  
• Disney animaties
  
• Met komst geluid en kleurenfilms wordt het medium film steeds populairder. Verdere opkomst filmindustrie>Hollywood groeit. Er worden in de jaren 30 kaskrakers gemaakt als: Gone with the wind
  
• Showfilms (musicalachtige films) zijn ook populair: jazzsinger en The wizard of Oz
  
• Slapstick: Charlie Chaplin, Buster Keaton, Laurell and Hardy
  
• Ontstaan animatiefilms: Disney (jaren 30/40)
  
• Special effects: King Kong
  

Linkjes naar films passend bij amusement

Gone with the wind: https://www.youtube.com/watch?v=8mM8iNarcRc

Jazzsinger: https://www.youtube.com/watch?v=PIaj7FNHnjQ

The wizard of Oz: https://www.youtube.com/watch?v=tCgpLROSNmc

Laurel and Hardy: https://www.youtube.com/watch?v=sTCjXaGpc7g

Disney steamboat Willy: https://www.youtube.com/watch?v=hxf-UHuGobI

King Kong: https://www.youtube.com/watch?v=CuRQH_hLcTw

Noem 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je niet zo goed hebt begrepen.

Noem 1 ding op waar je meer over wilt weten