HS 5, lezen, bk2b 07-06

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Welkom

Wat heb je vandaag nodig?

Je boek voor Nederlands, een schrift en een pen.

We zijn bezig met het onderdeel: lezen H5  

Wat gaan we vandaag doen?

• Wat weet je nog?
• Feiten & meningen
• Samen lezen
• Aan de slag!

Wat weet je nog?

• We hebben al vier hoofdstukken over lezen gehad
• Maar... wat weet je daar nog allemaal van?
• Wat zijn de vijf tekstdoelen?
  
• Noem een voorbeeld van een tekst bij elk doel.
• Wat is een kernzin?
• Waar staat de kernzin meestal? 

Overtuigen

Als het tekstdoel overtuigen is, is de tekstsoort een overtuigende tekst. De vormen waar in zo'n tekst kan voorkomen zijn: beoordeling, een ingezonden brief, folder, artikel in een tijdschrift. 

Bij een overtuigende tekst vertelt iemand zijn/haar mening. En probeert jou te overtuigen om die mening aan te nemen. 

Feiten en meningen

Bij een overtuigende tekst is het belangrijk dat je het verschil tussen feiten en meningen kent.

Feit --> iets dat je kan controleren, het is waar. 

Mening --> iets wat iemand vindt, je kan het niet controleren

Feit --> Het is precies 25 graden in dit lokaal.

Mening --> Ik vind het erg warm in dit lokaal. 

Feiten en meningen

Het is hier vet koud.

Ik heb vanmorgen een lekker ontbijtje gemaakt.

Het heeft vannacht in totaal 13 mm geregend. 

In dit seizoen komen alle tulpen weer uit.

Die paarse tulpen bloeien dan het mooist. 

Wat is het toch een heerlijk weertje vandaag!

Er staat geen zuchtje wind en de lucht is strakblauw.

Samen lezen

Tekst 7 (blz. 232) 

Opdracht 2 maken (blz. 233)

Zelf aan de slag! 

 Wat? Opdracht 4 blz. 234

Vraag? Steek je hand omhoog en stel de vraag.

Hoe? In stilte met zachtjes overleggen, zie stoplicht 

Tijd? Je hebt tot het einde van de les om deze opdracht te maken. 

Hoe noem je de belangrijkste zin van een alinea?

Wat is het verschil tussen hoofdzaken en bijzaken?

Wat is het tekstdoel van een instructie?

Een nieuwsbericht is een voorbeeld van een...

1. informerende tekst
2. amuserende tekst
3. uitleggende tekst
4. aansporende tekst

Een recept is een voorbeeld van een...

1. informerende tekst
2. amuserende tekst
3. uitleggende tekst
4. aansporende tekst

Een verkiezingsposter is een voorbeeld van een...

1. informerende tekst
2. amuserende tekst
3. uitleggende tekst
4. aansporende tekst

Noem één van de vier kenmerken van een instructie.

Een infographic is een ...

1. Een grafiek
2. Een informatieve afbeelding
3. Een krantenbericht
4. Een tijdschriftartikel

Spelling voltooid deelwoord 

Even oefenen

1. Jacqueline heeft een meisje gekregen (krijgen). 
   
2. Hij is gisteren toch maar thuis ... (blijven).
   
3. Mijn vader ... (lopen) 10.000 stappen per dag.
4. Vandaag ... (worden) mijn zusje 12 jaar!
5. Ik heb gisteren een hele enge film ... (kijken).
6. Lisa ... (hebben) de daders nog ... (zien) 

Grammatica; woordsoorten

De groenteboer | geeft | het meisje | een appel.

'geeft' kunnen we gelijk scharen onder de categorie werkwoorden

Maar wat is de woordsoort van andere woorden? De, groenteboer, het, meisje, een, appel?

Grammatica; woordsoorten

De groenteboer | geeft | het meisje | een appel.

de, het, een                     lidwoorden

groenteboer, meisje, appel                 zelfstandige naamwoorden

Grammatica; woordsoorten

Zelfstandige naamwoorden                mensen, dieren, planten of dingen. Vaak kun je er een lidwoord voorzetten. Van de meeste zelfstandige naamwoorden kun je een meervoud of een verkleinwoord maken. (PLADIMEDINA) 

LET OP: eigennamen zijn ook zelfstandige naamwoorden! Bijvoorbeeld: Heerhugowaard, Efteling, Laura of Japan. 

Grammatica; woordsoorten

De aardige groenteboer geeft het jonge meisje een lekkere appel.

Aan deze zin zijn woorden toegevoegd. Wat zijn dit voor soort woorden?

• Bijvoegelijke naamwoorden                 zeggen iets over een zelfstandig naamwoord. 
• Je voegt dan als het ware eigenschappen of kenmerken van een zelfstandig naamwoord toe. 

Grammatica; woordsoorten

Voorzetsels                 zijn woorden die vaak een plaats of tijd aangeven. Je kan het woord gebruiken bij 'de kast' 'het kooitje' of 'het feestje' . 

Voorbeelden zijn:

op, in, tijdens, tussen, buiten, naast

Even oefenen.

Noteer de pv, het wwg, ow en lv van de onderstaande zinnen. Soms zit een onderdeel er niet in. Dan zet je een streepje. 

1. Petra is gisteren haar tas vergeten. 

2. Die meneer heeft een rode auto gekocht.

3. Die meneer staat naast die rode auto geparkeerd. 

4. Vandaag moet Jacqueline een gedicht voordragen.

5. De rode auto heeft 's ochtends altijd problemen. 

Lijdend voorwerp

Nog één onderdeel... het lijdend voorwerp.

Geeft antwoord op de vraag: Wie/Wat + wwg + ow?

Paul heeft gisteren een mooi kunstwerk gemaakt. 

Wat heeft Paul gemaakt?

Huiswerk bespreken

Opdracht 4 en 7 (blz. 214 en 216)  

Hoe werkt het?

1. Je gaat naar: create.kahoot.it
2. Don't have an account? Sign up
3. Kies student 
4. Geef als geboortedatum Jan-01-2000 op. Anders komt er een leeftijdsrestrictie op de Kahoot en kan je 'm niet delen. 
5. Bedenk een gebruikersnaam
6. Voer een e-mailadres en een wachtwoord in
7. SCHRIJF DIT E-MAILADRES EN WACHTWOORD ERGENS OP 

Opdracht Kahoot

• Je maakt minimaal 10 vragen
• Er mogen maximaal 3 true/false vragen in zitten
• Het gaat alleen over Nederlands grammatica HS 1 en 2
• Doel? Door zelf vragen te verzinnen word je beter in Nederlands
• En we kunnen hopelijk binnenkort jouw Kahoot spelen in de les :) 

Tekstsoort + tekstdoelen

Uit welke woorden bestaan de onderstaande samenstellingen?

grondstof

bureaustoel

toetsenbord

paperclip

waterflesje

meergranenkoekje

langetermijnplanning 

Pauze

BOY7

Samen gaan we het boek BOY7 van Miriam Mous lezen. Nadat we het boek hebben gelezen ga je een verwerkingsopdracht maken bij het boek. 

Daarnaast krijg je een boektoets over het boek. Als je 70% van die vragen goed hebt, krijg je een bonuspunt voor je verwerkingsopdracht!

Wat gaan we vandaag doen?

12.35 - 12.40 - Wat weet je nog?

12.40 - 12.55 - Opdracht 1 (blz. 13) bespreken

12.55 - 13.10 - Uitleg fictie en non-fictie

13.10 - 13.25 - Woordenschat, zelf aan de slag!

13.25 - 13.30 - Pauze

13.30 - 13.45 - Opdrachten woordenschat bespreken

13.45 - 13.50 - Uitleg synoniemen en antoniemen

13.50 - 14.00 - Zelf aan de slag**

Gaat het zelf aan de slag allemaal goed? Dan doen we aan het laatste kwartier van de les een spelletje. (wel over Nederlands, natuurlijk) 

Opdracht 1 t/m 3 bespreken

Schrijf mee!

(blz. 29 en 30) 

Synoniem

Een synoniem is een ander woord dat hetzelfde betekent. 

Bijvoorbeeld:

explosie - ontploffing

levenslang - eeuwig

beroemd - bekend

gevangenis - ......

boos - ...... 

Antoniem

Een antoniem is een ander woord dat precies het tegenovergestelde betekent.

Bijvoorbeeld:

 licht - donker

moeilijk - makkelijk

dag - nacht 

1. Gezond

2. Hier

3. Hoog

4. Warm

5. Zwak

6. Dwerg

7. Netjes

1. 

2. 

3.

4.

5.

6.

7. 

Quizlet

We gaan zo een quizlet doen. Een quizlet is een soort online quiz. Het is dan de bedoeling dat je de antoniemen aan elkaar gaat koppelen. Het probleem is alleen dat de antwoorden niet alleen op je eigen telefoon staan, maar ook op die van je teamgenoten. Je moet dus samenwerken om te kunnen winnen. Het eerste rondje zal een soort oefenrondje zijn, daarna zijn jullie er vast beter in! 

Lesafsluiting

Deze les heb je geleerd wat synoniemen en antoniemen zijn.

Deze les hebben we het gehad over het verhaal 'Een vakantie van niks!'

Deze les heb je de betekenis van een aantal nieuwe woorden geleerd, geen zorgen deze gaan we nog vaak genoeg herhalen zodat je ze weet. 

De volgende les: maandag 1e uur, huiswerk: opdracht 4 en 5 af. (blz. 31 en 32)