H1 §3 ontwikkeling in verschillende snelheden

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§3: ontwikkelingen in verschillende snelheden

Arm & rijk: oorzaken

• Intern
  
• Extern
  

Wanneer in één land veel negatieve factoren samenvallen is de kans op armoede groter

Welk land is het rijkste land van de wereld?

1. IJsland
2. VS
3. Qatar
4. Singapore

Op welke plek zou Nederland staan in de lijst van rijkste landen?

1. 53
2. 13
3. 6
4. 24

Interne oorzaken

Welke natuurlijke oorzaken vergroten de ontwikkelingskansen van een land?

• vruchtbare grond
  
• niet te bergachtig
  
• voldoende neerslag
  
• natuurlijke hulpbronnen
  
• ligging aan zee (niet landlocked)
  
• goede infrastructuur

L

Menselijke oorzaken: politiek 1

Kenmerken van het bestuur in arme landen?

• weinig of niet democratisch
  
• corruptie
  
• vriendjespolitiek
  

Menselijke oorzaken: politiek 2

Kenmerken van het politiek bestuur in rijke landen?

• democratische rechtstaat
  
• ondernemen stimuleren
  
• privébezit beschermen
  
• zorgen voor onderwijs en gezondheidszorg
  

 

Het geboortecijfer neemt wereldwijd...

1. toe
2. af

In arme landen neemt het geboortecijfer...

1. toe
2. af

In rijke landen neemt de vergrijzing...

1. toe
2. af

Menselijke oorzaken: bevolking 1

Wat is het nadeel van een hoog geboortecijfer?

• Het bbp moet worden gedeeld met meer mensen
  

BBP: Bruto Binnenlands Product: de totale productie van goederen en diensten binnen een land.

Menselijke oorzaken: bevolking 2

Welke leeftijdsopbouw is ideaal voor een land?

• Grote, jonge bevolkingsgroep met een goede opleiding

Waarom is dit gunstig voor een land?

• De jongeren leveren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling van het land

Wat is een belangrijke voorwaarde voor ontwikkeling binnen een land?

• Er moet voldoende werk zijn
  

Ook binnen landen kan een groot verschil in welzijn ontstaan.

Menselijke oorzaken: ongelijkheid

Waarom neemt de ongelijkheid binnen een land toe wanneer deze zich economisch ontwikkelt?

• sommige gebieden en mensen profiteren meer van de groeiende welvaart
  

Grote ongelijkheid in combinatie met een tekort aan werk kan leiden tot onrust in een land.

Sociale ongelijkheid druk je uit met behulp van de Gini-Coëfficiënt

G

Kennen we ook ongelijkheid in Nederland? Zo ja, welke gebieden?

Externe oorzaken

koloniaal verleden 1

Veel arme landen van nu zijn exploitatiekoloniën geweest.

Welke rol hadden deze landen vroeger (en nog steeds):

• leveren van grondstoffen
  
• leveren van landbouwproducten
  
• leveren van laagwaardige industrieproducten
  

Exploitatiekolonie: Kolonie die door het moederland gebruikt wordt als wingewest. Ontwikkeling van de kolonie komt op de tweede plaats.

E

Koloniaal verleden 2

De VS en Australië waren vestigingskoloniën. 

Waaraan kun je dat zien op de kaart?

Vestigingskolonie: Gebied waar kolonisten zich blijvend vestigen en de kolonie opbouwen, vaak naar voorbeeld van het moederland.

V

Wereldeconomie

Wanneer investeren mno’s in een land?

• ligging (bereikbaarheid)
  
• economische factoren (loon- en opleidingsniveau)
  
• politieke factoren (betrouwbare overheid, rust, belastingvoordelen)
  

Maak de opdrachten van par. 3 online!

Je mag met oortjes muziek luisteren.