H9 9.3 je huid

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§9.3 Je huid

vragen over 9.2 vraag 25

Mevrouw Tremour heeft diabetes type 2. Door de diabetes zijn haar nieren beschadigd.

Hierdoor komen nuttige voedingsstoffen in de urine terecht.

Welke stof is teveel aanwezig in het bloed van mevrouw Tremour?

9.2 vraag 25 vervolg

urine gezonde mensen: ureum, water, zouten, overtollig vit C, afvalstoffen

urine zieke mensen: 

eiwitten, bacteriën

glucose (diabetes)

insuline-glucose

diabetes

 geen constante hoev glucose in bloed, 

lichaamscellen krijgen geen glucose, omdat er geen insuline is

->te hoog glucose in bloed -> beschadiging hart-vaten/blind/nierfalen, coma,

spierafbraak/vetafbraak/dorst/uitplassen glucose

diabetes type 1

lichaam maakt geen insuline

10% v d gevallen, jong

auto-immuunziekte

aanval van insuline producerende cellen in alvleesklier

med: insuline

diabetes type 2

lichaam ongevoelig voor insuline

90 % v d gevallen, ouder

ziekte agv leefstijl/erfelijk

geen med/dieet/bewegen

bouw nier

bouw nier/plaatje boek blz 84

nefron

nefron=basiseenheid v d nier (stukje schors, stukje merg)

nefron=kluwen haarvaten + kapsel v B + kanaaltje

taak nefron: filteren (afvalstoffen, schadelijke stoffen)

+ reclycen (glucose en water weer terug) 

doel: zuurgraad + zoutgehalte op peil

proces in nieren

in nierkapsel deel bloedplasma uit haarvat geperst

(niet mee: rode bloedcellen en grote eiwitten)

=voorurine

voorurine gaat naar nierkanaaltje

in nierkanaaltje gaan stoffen terug het bloed in: glucose, deel zouten en groot deel water-> bloed naar nierader

urine van nierkanaaltje, n verzamelbuis, n nierbekken n blaas

lever: centrale plek, onderdeel verteringsstelsel

lever-bloedvaten

taken lever

taken lever

• bloeddepot: rol bij ontwikkeling rode bloedcellen
• productie gal: water, galzouten, cholesterol, bilirubine (afbraak rode blcel
  
• filtert afvalstoffen: afvoer v bilirubine, cholesterol via gal
• ontgift/afbraak schadelijke stoffen: afvoer via bloed-urine
• maakt aminozuren
• afbraak teveel aminozuren: afvoer via bloed-urine
• opslag: schadelijke stoffen, glycogeen, vit A-D-B12-K,Fe, Cu
• houdt lichaam op temperatuur

relatie glucose-insuline-glycogeen

onderdelen 9.3

-Functies huid

-Temperatuur

-Bloedstolling/wondgenezing

- Pigment

- Ontstaan tumor

- Afsluiting

-Brandwonden

Leerdoelen

- Na deze les weet je de functies van de huid

- Na deze les weet je hoe bloedstolling werkt

- Na deze les weet je hoe een tumor ontstaat

Wat is het grootste orgaan?

1. de dunne darm
2. de lever
3. de huid
4. de maag

Functies van de huid

- Lichaam op temperatuur houden

- Bescherming tegen vuil en ziekteverwekkers

- Bescherming tegen de zon

De huid

- Opperhuid

- Lederhuid

- Onderhuidse bindweefsel

zintuigen in de huid

Vis

Vogel

Zoogdier

Reptiel

Amfibie

Sleep de juiste huid naar het juiste dier.

hoornlaag

kiemlaag

lederhuid

onderhuids bindweefsel

haar

zweetkliertje

haarspiertje

talgkliertje

bloedvat

tastknopje

haarzakje

vet

Temperatuur

- Hypothalamus

- Afkoelen

- Bloedvaten en zweetklieren

- Opwarmen

- Kippenvel en rillen

Bloedstolling

- Bloedvat vernauwing

- Propvorming

- Bloedplaatjes knappen

- Fibrinedraden

Pigment

- Uv- straling

- Huidkanker

- Gezwel of tumor

Brandwonden

Brandwonden

• Een brandwond is een beschadiging van de huid. 
• Brandwonden worden veroorzaakt door: warmte, een chemische stof of elektriciteit. 
• Niet alle brandwonden zijn even erg. Bij de ergste brandwonden zijn de pijnpunten en de kiemlaag beschadigd. 
• Op de beschadigde plek kan je geen pijn meer voelen. 
• De beschadigde plek kan niet meer herstellen.

Een brandwond.

Chemisch, elektrisch of door warmte.

Brandwonden

Beschadiging van de huid door warmte, chemische stof of elektriciteit

Naast pijn, wat is nog meer een risico bij brandwonden?

Brandwonden door warmte, een chemische stof of elektriciteit.

Ontstaan tumor

- DNA beschadigd

- Cellen delen

- Uitzaaiingen

Afsluiting

- Na deze les weet je de functies van de huid

- Na deze les weet je hoe bloedstolling werkt

- Na deze les weet je hoe een tumor ontstaat

hw 9.3

maak opdrachten 1 t/m 19

hw vrijdag 3 dec

lezen 9.4

kijken filmpjes, zie classroom

maken opdr 1 t/m 10