Herhaling 9.1 t/m 9.3

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Je mag Beginnen

1. Laptop pakken
2. In deze LessonUp gaan (is gedeeld)

Welkom

- We gaan nakijken

- We gaan werken met de leerdoelen

- Jij kijkt welke doelen je wel of niet kan/kent

Lesdoelen

- Je kent alle leerdoelen van 9.1 t/m 9.3

- Genotmiddelen
- Bloedsuikerspiegel
- Diabetes
- Nieren & lever
- Huid
- Wondgenezing

Aan de slag

- Kijk alle opdrachten na

- Ga daarna bezig met je voorbereiding voor de toets door een samenvatting te maken of opdrachten te leren of de doelen te beantwoorden
10 minuten:  je boek; 

 Daarna:          je boek, je LessonUps, of biologiepagina.nl

Toets jezelf met:   LessonUp herhaling, samenvatting online, testjezelf

bijv.  https://biologiepagina.nl/Oefeningen/Insuline/glucoseregeling.htm

Waarom heeft onze lichaam glucose nodig?

Hoe regel je het glucosegehalte van je bloed?

• Je lichaam heeft glucose nodig. Glucose is ‘brandstof’ voor je lichaam. Het geeft je energie om te bewegen, warm te blijven en voor alle processen die in je lichaam plaatsvinden.

• Je lichaam regelt de hoeveelheid glucose in je bloed met twee hormonen: insuline en glucagon. 
• Deze hormonen worden geproduceerd in de alvleesklier.

Bloedsuikerspiegel = concentratie glucose in bloed

Wanneer is je bloedsuikerspiegel hoog?

Wat zijn gevolgen van een te lage bloedsuikerspiegel? (T1)

Welke twee hormonen zorgen voor de homeostase bij de bloedsuikerspiegel

1. Glucagon & Glycogeen
2. Glucagon & Insuline
3. Glycogeen & Insuline
4. Glucose & Glycogeen

Regeling van bloedsuikerspiegel

Glucose wordt omgezet tot glycogeen door insuline

Glycogeen wordt omgezet tot glucose door glucagon

Insuline en glucagon worden aangemaakt in de alvleesklier

Wat is de functie van insuline?

1. Omzetten glucose naar glycogeen
2. Omzetten glycogeen naar glycose
3. Afbreken van glucagon
4. Opbouwen van glucagon

Je bloedsuikerspiegel is erg laag. Welk hormoon zal worden aangemaakt?

1. Glucose
2. Glycogeen
3. Insuline
4. Glucagon

Regeling van de hoeveelheid glucose in het bloed

Bij diabetes/suikerziekte is je lichaam ook niet in balans. Wat is diabetes eigenlijk? (T1)

Suikerziekte/Diabetes

Zelf geen homeostase brengen

De regeling rond glucose werkt niet goed: 

1. Cellen nemen te weinig glucose uit het bloed op -> moe
2. De spieren en de lever slaan te weinig glucose op -> bloedglucose te hoog
3. De nieren halen het teveel aan glucose uit het bloed en de patiënt plast het vervolgens uit (= test ziekenhuis)
   

Er zijn twee soorten diabetes

• Bij diabetes type 1 zijn de alvleeskliercellen die insuline maken beschadigd. Hierdoor maakt de alvleesklier onvoldoende insuline.
  
• Bij diabetes type 2 zijn de lichaamscellen ongevoelig geworden voor insuline. Hierdoor werkt het hormoon niet goed meer. Diabetes type 2 komt veel voor bij mensen met overgewicht, die weinig bewegen.
  

Zijn diabetes type I en type II te genezen? Zo ja, hoe dan?

Diabetes type I is enkel te genezen door middel van een orgaantransplantatie (het vervangen van je huidige orgaan door een donororgaan). Over welk orgaan gaat dit bij diabetes type I?

Glucose kan worden omgezet tot glycogeen, dat kan worden opgeslagen. Waar in je lichaam wordt glycogeen opgeslagen?

Soort drugs	Stimulerend / Verdovend / Bewustzijn veranderend
Paddo’s
Wiet & hasj
Heroïne
Cocaïne
GHB
XTC/MDMA
Speed
Cafeïne
Nicotine
Alcohol
Lachgas
LSD

Soort drugs	Stimulerend / Verdovend / Bewustzijn veranderend
Paddo’s	Bewustzijn veranderend
Wiet & hasj	Verdovend, bewustzijn veranderend
Heroïne	Verdovend
Cocaïne	Stimulerend
GHB	Verdovend
XTC/MDMA	Stimulerend
Speed	Stimulerend
Cafeïne	Stimulerend
Nicotine	Stimulerend
Alcohol	Verdovend
Lachgas	Verdovend, bewustzijn veranderend
LSD	Bewustzijn veranderd

Insuline

Glucagon

Glucose gehalte stijgt

Glucose gehalte daalt

Alvleesklier

Lever

Glycogeen

Glucose

Cellen

Stimuleert afbraak glycogeen

Stimuleert opname glucose

Stimuleert aanmaak glycogeen

Is op deze afbeelding niet duidelijk te zien

talgklier

zweetklier

bloedvaatje

vetcellen

porie

tastzintuig

haarzakje

Bloedplaatjes

- Stollen het bloed

- Te veel aan bloedplaatjes (trombose kan optreden)

- Te weinig aan bloedplaatjes (blijf je bloeden)

Wat is het allereerste dat je lichaam doet als je een wondje hebt?

1. bloedplaatjes klonteren samen op de plek van de wond
2. bloedplaatjes knappen open
3. er ontstaat een netwerk van fibrinedraden
4. de bloedvaten gaan vernauwen

Bloedstolling: wat is de goede volgorde?

1

2

3

4

5

6

bloedplaatjes knappen open

het droogt op tot een korstje

bloedplaatjes klonteren samen: propvorming 

het bloedvat wordt nauwer

stoffen uit de bloedplaatjes reageren met fibrinogeen

er ontstaat een netwerk van fibrinedraden

Lagen van de huid

Opperhuid

lederhuid

Onderhuids bindweefsel

Hoe reageert de huid bij warmte of kou?

huid bij kou

huid bij warmte

de bloedvaten zijn nauw

De bloedvaten zijn wijd

Spieren trekken samen (rillen)

Kippenvel

Je zweetklieren produceren meer zweet.

Wat is de goede volgorde bij bloedstolling?
1 Er vormt zich een netwerk van draden
2 Fibrinogeen wordt omgezet in Fibrine
3 Bloedvat wordt nauwer
4 Bloedplaatjes klonteren samen en knappen open

1. 1-2-3-4
2. 4-2-3-1
3. 3-4-1-2
4. 3-4-2-1

Waar liggen je zintuigen in de huid?

1. Hoornlaag
2. Kiemlaag
3. Lederhuid

Frank heeft te lang in de zon gezeten en zijn huid is rood geworden. Na een paar dagen zijn er losse 'velletjes' op zijn huid te zien. Tot welk deel van het lichaam behoren de 'velletjes?'

1. de hoornlaag
2. de kiemlaag
3. de lederhuid
4. onderhuidsbindweefsel

Max heeft een lichte huid, ook heeft hij sproeten. Wat kun je zeggen over zijn opperhuid?

1. Hij heeft weinig pigment
2. Hij heeft een dunne opperhuid
3. Hij verbrandt snel in de zon
4. Zowel A, B als C

Hoe noemen de bruine kleurstof die onder invloed van Uv-straling ontstaat in de kiemlaag?