prehistory naar landbouw les 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

KA 2: Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen

Planning

Les 1: Uitleg Landbouwrevolutie

Les 2: Eerste boeren in Nederland

Jagers-verzamelaars

Landbouwsamenleving

Neolithische/ Agrarische/ Landbouw revolutie 

Landbouwrevolutie

• Revolutie betekent verandering

• Jager-verzamelaars worden boer

• De landbouwrevolutie duurde meer dan 1000 jaar: niet iedereen werd tegelijk boer. 

ca. 11.000 v. Chr. landbouw ontstond in het Midden-Oosten. 

ca. 5000 v. Chr. in West-Europa.

Gevolgen landbouwrevolutie

• boeren kozen een vaste woonplaats (in plaats van nomadisch nu een sedentair bestaan). 
• door de hogere opbrengsten van de landbouw groeide de bevolking.
• de landbouw stimuleerde de uitvinding van nieuwe technieken (pottenbakken, weven, wiel, ploeg).
• als de oogst genoeg opleverde hoefde niet iedereen meer in de landbouw te werken. In grotere dorpen konden mensen dan andere beroepen uit gaan oefenen. Met de komst van de timmerman en de smid ontstonden de eerste ambachten.
• doordat de landbouw niet alle boeren dezelfde opbrengsten leverde, namen de sociale verschillen tussen dorpelingen toe.

Kenmerken landbouwsamenleving

• Landbouw is het belangrijkste middel van bestaan
• Het overgrote deel van de bevolking woont en werkt op het platteland, slechts een klein deel leeft in steden (zie voor het ontstaan van de eerste steden het volgende kenmerkend aspect).
• De boeren zijn in hoge mate zelfvoorzienend (autarkie)

Eerste boeren in Nederland

• Grafgiften
• Aardewerk (bandkeramiek + trechterbeker)
• Hunnebedden

Bandkeramiek

Trechterbeker

Wat heb je geleerd?

• Hoe de overgang van jagers-verzamelaars- naar boerensamenlevingen zich heeft voltrokken.
• De gevolgen van de landbouwrevolutie
• De kenmerken van een landbouwsamenleving.
• Hoe de eerste boeren in Nederland leefden.

Begrippen: landbouwrevolutie, landbouw/agrarisch, sedentair, IJzertijd, ambachten, sociale verschillen, zelfvoorzienend, arbeidsverdeling.