WEBB 2.1 t/m 2.6

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECONOMIE  ||  2023-2024

Programma

• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Kun je de i/a ratio berekenen
• Kun je uitleggen welke gevolgen een verandering van de i/a ratio heeft voor de belastingen en de premies en voor de hoogte van de uitkeringen

Arbeidsparticipatie 

• Arbeid
• moeite, inspanning van geestelijke of lichamelijke aard; = beroepsbezigheid: aan de arbeid gaan

• Participatie
• het hebben van aandeel in iets; = deelname

Vergrijzing

Vergrijzing: het aandeel ouderen in de totale bevolking neemt toe en de gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt.

Om de uitkeringen voor die AOW’ers te kunnen blijven betalen, heeft de overheid besloten de AOW-leeftijd te verhogen.

www.rijksoverheid.nl

Inactieven / actieven

Inactieven zijn mensen zonder betaald werk die een uitkering ontvangen, bijvoorbeeld omdat ze arbeidsongeschikt, werkloos of boven de pensioenleeftijd (AOW’ers) zijn.

 De actieven verdienen ook het inkomen voor de inactieven.

Op deze manier zorgt de overheid voor herverdeling van de inkomens.

Door vergrijzing

--> Meer inactieven dan actieven

• Of de uitkeringen omlaag (inactieven)
• Of belastingen en premies omhoog (actieven)

I/A ratio

De i/a-ratio geeft de verhouding weer tussen het aantal uitkeringsgerechtigden (inactieven) en de werkenden (actieven) die de uitkering moeten betalen .

Bij een omslagstelsel moeten de actieven betalen voor de inactieven. Wanneer er per werkende steeds meer inactieven komen, moet elke werknemer steeds meer premie betalen. Dat kan uiteindelijk onbetaalbaar worden.

Om deze verhouding tussen betalers en ontvangers te bestuderen gebruiken we de i/a-ratio.

i/a ratio

Voorbeeld

i/a ratio = 70

Dit betekent dat er 70 inactieven op de 100 actieven zijn

Aan de slag

Maken 2.1 t/m 2.6

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Wat gebeurt er met de i/a-ratio als de arbeidsproductiviteit verdubbelt?

1. De i/a-ratio stijgt
2. De i/a-ratio daalt
3. De i/a-ratio verandert niet

Wanneer neemt de participatiegraad toe? (meerdere antwoorden goed)

1. Wanneer mensen meer deeltijd kunnen werken
2. Wanneer de pensioenleeftijd wordt verhoogd
3. Wanneer jongeren langer door studeren
4. Wanneer de pensioenleeftijd omlaag gaat

Door vergrijzing

--> Meer inactieven dan actieven

• Of de uitkeringen omlaag (inactieven)
• Of belastingen en premies omhoog (actieven)

De overheid wil het probleem van de stijging i/a ratio oplossen

Het verhogen van de arbeidsparticipatie

• AOW gerechtigde leeftijd verhogen
• Verlagen van de hoogte van de uitkeringen 
• Verbeteren van de kinderopvang

De overheid wil het probleem van de stijging i/a ratio oplossen

Het vergroten van de productie per werkende

• De actieven meer uren per jaar laten werken --> productie wordt hoger
• Arbeidsproductiviteit per uur verhogen

Hoe zou de arbeidsproductiviteit per werknemer verhoogd kunnen worden?

Verhogen arbeidsproductiviteit

• Gebruik maken van machines, computers etc (technologische ontwikkeling)
• Scholing
• Specialisatie 
• Prestatiebeloning

Aan de slag

Maken t/m 2.11

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd

Noem 2 maatregelen om de arbeidsparticipatie te verhogen