2.7 t/m 2.11

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECONOMIE  ||  2023-2024

Wanneer neemt de participatiegraad toe? (meerdere antwoorden goed)

1. Wanneer mensen meer deeltijd kunnen werken
2. Wanneer de pensioenleeftijd wordt verhoogd
3. Wanneer jongeren langer door studeren
4. Wanneer de pensioenleeftijd omlaag gaat

Leg uit wat er wordt bedoeld met 'aribeidsparticipatie'

Arbeidsparticipatie 

• Arbeid
• moeite, inspanning van geestelijke of lichamelijke aard; = beroepsbezigheid: aan de arbeid gaan

• Participatie
• het hebben van aandeel in iets; = deelname

Vergrijzing

Vergrijzing: het aandeel ouderen in de totale bevolking neemt toe en de gemiddelde leeftijd van de bevolking stijgt.

Om de uitkeringen voor die AOW’ers te kunnen blijven betalen, heeft de overheid besloten de AOW-leeftijd te verhogen.

Door vergrijzing

--> Meer inactieven dan actieven

• Of de uitkeringen omlaag (inactieven)
• Of belastingen en premies omhoog (actieven)

I/A ratio

De i/a-ratio geeft de verhouding weer tussen het aantal uitkeringsgerechtigden (inactieven) en de werkenden (actieven) die de uitkering moeten betalen .

Bij een omslagstelsel moeten de actieven betalen voor de inactieven. Wanneer er per werkende steeds meer inactieven komen, moet elke werknemer steeds meer premie betalen. Dat kan uiteindelijk onbetaalbaar worden.

Om deze verhouding tussen betalers en ontvangers te bestuderen gebruiken we de i/a-ratio.

i/a ratio

x 100         

Voorbeeld

i/a ratio = 70

Dit betekent dat er 70 inactieven op de 100 actieven zijn

Door vergrijzing

--> Meer inactieven dan actieven

• Of de uitkeringen omlaag (inactieven)
• Of belastingen en premies omhoog (actieven)

De overheid wil het probleem van de stijging i/a ratio oplossen

Het verhogen van de arbeidsparticipatie

• AOW gerechtigde leeftijd verhogen
• Verlagen van de hoogte van de uitkeringen 
• Verbeteren van de kinderopvang

De overheid wil het probleem van de stijging i/a ratio oplossen

Het vergroten van de productie per werkende

• De actieven meer uren per jaar laten werken --> productie wordt hoger
• Arbeidsproductiviteit per uur verhogen

Hoe zou de arbeidsproductiviteit per werknemer verhoogd kunnen worden?

Verhogen arbeidsproductiviteit

• Gebruik maken van machines, computers etc (technologische ontwikkeling)
• Scholing
• Specialisatie 
• Prestatiebeloning