Taalverzorging les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Taalverzorging 6

Persoonsvorm (herkennen en weergeven)

Bijvoeglijk naamwoord (herkennen en weergeven)

Werkwoord-spelling (Gebruiken van de juiste werkwoordspelling in een context of zinsverband)

Spelling vaste woorden (Herkennen van de juiste spelling van vaste woorden)

Interpunctie (Herkennen van fouten in de interpunctie en hoofdlettergebruik)

Interpunctie (Correct gebruiken van de interpunctieregels)

Zinsdelen (Functies van de grammaticale structuur in een zin herkennen)

Vrijdag 11 juni

weging x 3

Huiswerk

Voor vandaag was het huiswerk;

Spelling 1 t/m 4 afmaken.

1. Wel of geen klinkerbotsing
   
2. Lange en korte klanken
   
3. Van meer woorden één woord maken
   
4. Wel of geen -n aan het eind van een woord
   

Vragen?

Samenstelling

Een woord dat bestaat uit twee of meer kleinere woorden, 

heet een samenstelling.

Bijvoorbeeld: 

Voetbalwedstrijd

Voetbalwedstrijd bestaat uit voetbal en wedstrijd, maar voetbal bestaat weer uit voet en bal. Deze samenstelling bestaat dus uit 3 woorden!

Samenstelling

Woord dat is samengesteld uit twee of meerdere woorden

boek + kast = boekenkast

Samenstelling

Verslaafd zijn aan je telefoon is een typisch jongerenprobleem.

Veel probleemjongeren spijbelen en veroorzaken overlast in winkelcentra.

Samenstelling

probleemjongeren

jongerenprobleem

Betekenis samenstelling

Laatste deel

boekenplank = een soort plank 

Eerste deel

boekenplank = een plank voor boeken

• bepaalt de betekenis
  
• geeft aan wat voor ding het is
  

• zegt iets over het laatste deel
  

Samenstelling

Een samenstelling staat meestal niet in een woordenboek.

Vind de betekenis door naar de losse woorden te kijken

maximumsnelheid

Samenstelling

In onze wijk is de maximumsnelheid 30 km per uur.

snelheid = hoe snel iets gaat

maximum = hoogste

Uit welke woorden bestaat de samenstelling:

secondewijzer

Hoe schrijf je het?

Je schrijft de woorden in een samenstelling 

aan elkaar. Zonder spatie of streepje.

Let op! 

Soms kan een woord anders klinken in een samenstelling. 

Toch blijft de spelling van het woord hetzelfde. 

Bijvoorbeeld

Postbode klinkt soms als */posbode/: de t van post valt weg in de uitspraak van de samenstelling.

Toch schrijf je postbode omdat het woord een samenstelling is van de woorden post en bode. 

Een bode is iemand die voor zijn beroep iets rondbrengt.

Schrijf de samenstelling op:

Hoe schrijf je de samenstelling: leraar + kamer

1. leraarskamer
2. lerarekamer
3. leraarkamer
4. lerarenkamer

Hoe schrijf je de samenstelling: zon + stelsel?

1. zonnenstelsel
2. zonstelsel
3. zonnestelsel

Hoe schrijf je de samenstelling: stage plaats?

1. stageplaats
2. stagesplaats
3. stagenplaats

Hoe schrijf je de samenstelling: karn + melk?

1. karnmelk
2. karnemelk
3. karnenmelk

Hoe schrijf je de samenstelling: beer + gezellig?

1. berengezellig
2. beregezellig

Filmpje

Wat is het meervoud van sticker?

1. Stickeren
2. Sticker's
3. Stickers

Wat is het meervoud van vakantie?

1. Vakantie's
2. Vakanties
3. Vakantieën

Wat is het meervoud van echo?

1. Echos
2. Echo's
3. Echoën

Wat is het meervoud van touw?

1. Touw's
2. Touwen
3. Touws

Wat is het meervoud van zee?

1. Zeeën
2. Zeeen
3. Zee's

Wat is het meervoud van twee?

1. Twee's
2. Tweeën
3. Twees

Wat is het meervoud van kaas?

1. Kasen
2. Kazen
3. kaas's

Wat is het meervoud van druif?

1. Druifen
2. Druifs
3. Druiven

Wat is het meervoud van ijslolly?

1. Ijslollys
2. Ijslolly's
3. Ijslollyën

Wat is het meervoud van menu?

1. Menu's
2. Menuën
3. Menus

Kortom:

1. Een meervoud maak je met -s, -en of -ën.

2. Gebruik -'s als je het woord anders uitspreekt en na -Y.

3. Bijna altijd na -ee of -ie komt -ën (zeeën - knieën).

4. Soms moet je nog iets veranderen:

Druif - druiven

Kaas - kazen

Aan de slag

Maak Toets N2 Werkwoordspelling!

Doe dit zelfstandig.