A4 Fictie - thema & motieven

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Hallo allemaal! 

Leg je spullen klaar op tafel:

1. Kern Nederlands open op blz. 146
2. Schrift en pen 
3. Huiswerk

Deze les

Fictie of non-fictie?

Thema's en motieven

maar eerst...

Lezen

 

Leesboek - 15 minuten lezen 

Fictie

Non-fictie

Even oefenen! 

De boeken van Carry Slee zijn...

1. fictie
2. non-fictie

Een nieuwsbericht in de krant 7Days is...

1. fictie
2. non-fictie

Het weerbericht voor het komende weekend is...

1. fictie
2. non-fictie

Een aflevering van SpangaS is...

1. fictie
2. non-fictie

De gebruiksaanwijzing van de iPhone 12 is...

1. fictie
2. non-fictie

Een tekst over de Grieken en Romeinen in je geschiedenis-
boek is...

1. fictie
2. non-fictie

Fictie 

Leerdoelen
Ik weet wat thema’s en motieven in verhalen zijn.
Ik kan thema’s en motieven in gegeven verhalen herkennen.
Ik kan zelf voorbeelden geven van verhalen met een bepaald thema of motief.
Ik kan uitleggen op welke manieren thema’s en motieven in een verhaal zijn uitgewerkt.

Thema

Het thema is de kortst mogelijke samenvatting van een verhaal.

Vaak is het niet meteen duidelijk welk thema of welke gedachte het verhaal heeft. 

Het thema wordt nergens expliciet genoemd. 

In sprookjesverhalen is het thema vaak een wijze les (= moraal)

Hoe vind je het thema?

• Je kunt het thema afleiden uit het gedrag en de gesprekken van de personages, de gebeurtenissen en de afloop van het verhaal.
• Veel voorkomende thema's zijn liefde, familie, eenzaamheid, opgroeien tot volwassene of de dood. 

Belangrijk: een verhaal kan meerdere thema's hebben. 

Een voorbeeld

Denk bijvoorbeeld aan de verhalen van Harry Potter. Deze gaan vaak over de strijd tussen goed en kwaad. 

Het hoofdonderwerp, de strijd tussen goed en kwaad, is het thema. 

Theorie

Een motief is iets dat steeds herhaald wordt. Het is een patroon. 

Het zijn terugkerende elementen in een verhaal die bijdragen aan de uitwerking van het thema.

Voorbeeld

Thema: de strijd tussen goed en kwaad

Bijpassende motieven: haat & wraak

3 soorten motieven

Er zijn drie verschillende soorten motieven:

1. abstracte motieven

haat, wraak, schuld

Dit zijn eigenlijk kleinere thema's

2. leidmotieven

concreet, tastbaar en terugkerend element

zoals de ring in 'Lord of the rings'

3. klassieke motieven

- ontleend aan klassieke of Bijbelse verhalen

zoals het Kaïn en Abel-motief (ruziënde broers), of het Icarus-motief (hoogmoed)

Aan de slag

Disneyfilms hebben een sterke thematiek. Bespreek in tweetallen:

1. Welk thema staat centraal in deze verhalen?
2. Kies één van de films en bespreek hoe je het thema in de film terugziet.
3. Welke gebeurtenissen, relaties tussen de personages of acties van de personages laten het thema zien?

Zelf ontdekken

We luisteren naar het nummer ‘Zo niet mij’ van Typhoon.

Geef antwoord op de volgende vragen: 

1. Wat is volgens jou het thema van dit lied?
2. Wat voor gevoel krijg je bij dit nummer?
3. Hoe past dit gevoel bij de thematiek?

Aan de slag

Lees de tekst op blz 147 en maak opdracht 1 t/m 5 op blz 148 

tijd over?

Oefenen met spelling op 

Cambiumned.nl