Lezen hs2 - Hoofd- en bijzaken en samenvatten

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Goedemorgen klas 2C

Vandaag...

- stillezen

- Lezen hoofdstuk 1

Goedemiddag klas 2B

Vandaag...

- stillezen

- herhaling hoofdstuk 3

- opdracht 1 nakijken

- opdracht 2 en 4 maken

Huiswerk maandag 21 november

- Maken: Lezen hoofdstuk 3: opdracht 2 en 4

Huiswerk dinsdag 22 november

- Repetitie Lezen hoofdstuk 1, 2 en 3

Leerdoelen

- Ik kan opsommingen en tegenstellingen herkennen aan de hand van signaalwoorden

Leerdoelen Lezen hs 1 & 2

- Ik kan de inleiding, het middenstuk en het slot van een tekst herkennen

- Ik kan de hoofdgedachte van een tekst herkennen

- Ik kan onderscheid maken tussen hoofd- en bijzaken

- Ik kan een eenvoudige tekst samenvatten

Zwemles op school

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................

Wat ook een voordeel is van schoolzwemmen, is.............................................

.........................................................................................................................................

Maar.............................................................................................................................

Tekstverbanden

Opsomming

Tegenstelling

Ik zoen je, ...

Maak de zin af! Gebruik één van de onderstaande woorden:

*en, ook, verder ... ten slotte, ten eerste ... ten tweede

*maar, hoewel, echter, daarentegen, 

aan de ene kant...aan de andere kant

Maak zoveel mogelijk zinnen!

Leestekst 2

Jong en nu al rijk!

We kijken de opdracht samen na.

Opdracht 1

1 Noorse miljardair Alexandra Andresen

2 alinea 1

3 Microsoft-oprichter Bill Gates

4 ‘zwemmen in het geld’ (al. 2) en ‘over heel wat financiële middelen’ beschikken (al. 3)

5 ook en maar

6 een opsomming van prijzen die Alexandra op het EK dressuur heeft gewonnen.

7 is niet voldoende

8 veel geld nodig voor paardrijden – geld alleen niet voldoende voor succes hebben

9 een vraag over de prijzen die Alexandra op het EK dressuur heeft gewonnen.

10 A Alinea 3 en 4 vormen een opsomming.

11 Verder, en, ook nog. Ze wijzen op een opsomming

En nu...

Maak van Lezen hoofdstuk 3: opdracht 2 en 4

Klaar? Kijk de opdrachten 1 t/m 4 van Lezen hoofdstuk 2 na. Je vindt de antwoorden bij bestanden in Teams. 

Hoofdgedachte

Je kunt het belangrijkste wat er over het onderwerp wordt gezegd, samenvatten in één zin. Dit noem je de hoofdgedachte.

Voorbeeld: het onderwerp is 'verjaardagen'. De samenvatting van het onderwerp van de tekst in één zin (de hoofdgedachte dus) is: Wereldwijd bestaan er veel verschillende verjaardagstradities.

Precies lezen

De hoofdgedachte vind je dus door antwoord te geven op de vraag:

 'Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd? 

(soms staat de hoofdgedachte letterlijk in de tekst en soms moet je zelf een zin formuleren)

Dit antwoord kun je vinden door precies te lezen: je leest de tekst van nauwkeurig van het begin tot het eind.

Nog even op een rijtje...

Oriënterend lezen: Lees de titel en de inleiding, bekijk de plaatjes en lees de tussenkopjes. Let ook op anders gedrukte woorden. DOEL : vind het onderwerp van de tekst.

Globaal lezen: lees alleen de eerste en laatste zinnen van iedere alinea. DOEL: ontdek welke alinea's over hetzelfde deelonderwerp gaan. 

Zoekend lezen: Zoek in tussenkopjes, anders gedrukte woorden en opvallende tekens naar de informatie die je nodig hebt. DOEL: vind snel iets specifieks wat je zoekt.

Precies lezen: lees de tekst nauwkeurig van het begin tot het eind. DOEL: bepaal de hoofdgedachte van de tekst.

Nakijken

Kijk van Lezen hoofdstuk 1 opdracht 1, 2 en 4 na. Je vindt de antwoorden bij bestanden in Teams.

Wat weet je al over hoofd- en bijzaken?

Hoofdzaken en bijzaken

De belangrijke informatie in een tekst noem je de hoofdzaken.
Wat niet zo belangrijk is zijn de bijzaken.

hoofdzaken

De belangrijkste informatie in een tekst noem je de hoofdzaken

Wat niet zo belangrijk is, zijn de bijzaken.

Waar?

De hoofdzaken van een tekst vind je in de inleiding en/of het slot. 

Ook iedere alinea heeft een hoofdzaak. Deze vind je in de eerste of laatste zin.

De lay-out (opmaak) van de tekst helpt je ook om de hoofdzaken te vinden. Let op vetgedrukt, of andere kleuren

bijzaken

De niet zo belangrijke zaken in een tekst noem je de bijzaken. 

Dit zijn bijvoorbeeld:

• Voorbeelden en extra uitleg
• Maakt de tekst duidelijker, leuker of beter te begrijpen.

Vooral in de alinea's in het middenstuk vind je voorbeelden en extra uitleg

Wat is de hoofdzaak?

De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw De Jong voor haar honderdste verjaardag.
Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

___________________

1. De burgemeester bezocht afgelopen zaterdag mevrouw de Jong voor haar honderdste verjaardag.
2. Mevrouw de Jong woont in een verzorgingshuis.

Wat is de hoofdzaak?
Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

________________

1. Alle leerlingen van klas twee hebben voor de herfstvakantie de boswachter geholpen.
2. De leerlingen moesten op de fiets naar het bos.
3. In het bos werden ze in groepen ingedeeld.

Teksten met meer alinea's

- elke alinea heeft een eigen hoofdzaak, want de schrijver wil in elke alinea iets vertellen

- de rest van de zinnen zijn  bijzaak

Wat vertel je als je kort wilt vertellen waar een tekst over gaat?

1. Hoofdzaken
2. Bijzaken

samenvatten

• Als je een tekst moet onthouden, kun je de belangrijkste informatie in een samenvatting zetten.
• Een samenvatting maak je door de belangrijkste zinnen van de alinea's onder elkaar te zetten.
• Je kunt de samenvatting beginnen of eindigen met de hoofdgedachte van de tekst

Lees de tekst

Wat is het onderwerp van de tekst?

1. supermodel Doutzen Kroes
2. optredens van bekende artiesten
3. actie van Dance4Life
4. inzameling van 350 duizend euro

Lees deze tekst (blz 39)

1. Lees de tekst oriënterend

2. Wat is het onderwerp?

3. Wat is de hoofdgedachte van

de tekst?

4. Onderstreep in iedere alinea

de belangrijkste zin.

anekdote

aanleiding voor het schrijven van een tekst