1MH - klas 1K - Grammatica hoofdstuk 19

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

werkwoord, persoonsvorm, onderwerp

Jullie hebben de theorie van hoofdstuk 19 gelezen en gaan opdracht 1 tot en met 10 maken. 

In deze les leg ik jullie nog eens uit wat nu precies een werkwoord is. Ook bespreek ik nog een keer het onderwerp en de persoonsvorm. Jullie hebben ook een werkwijzer van mij gekregen waar alles op staat. Kijk hier ook in.

Wat is een werkwoord

Een werkwoord is een woord dat een 'werking' aangeeft. Het vertelt wat iemand doet of wat er gebeurt. Het zijn zogenaamde 'doe-woorden'. Je kunt een werkwoord vervoegen, zodat er verschillende vormen ontstaan. Ze geven een persoon aan:

ik roep

jij roept

wij roepen

Werkwoordsvormen

Naast het voltooid deelwoord is er ook een onvoltooid deelwoord. Dit wordt ook wel tegenwoordig deelwoord genoemd. Dat betekent dat je er nog mee bezig bent, het is nog niet gebeurd. We hebben dus:

                                   roepen          het hele werkwoord of infinitief

                                   geroepen     het voltooid deelwoord

                                   roepend        het onvoltooid deelwoord

In welke tijd staat een zin

Werkwoorden geven de tijd van een zin aan:  onvoltooid tegenwoordige tijd, voltooid tegenwoordige tijd, onvoltooid verleden tijd, voltooid verleden tijd.

De voltooid tegenwoordige en de voltooid verleden tijd hebben altijd een voltooid deelwoord. Als er een voltooid deelwoord in de zin staat, is er altijd nog een extra werkwoord in de zin. Dit is het hulpwerkwoord. Het helpt het voltooid deelwoord.

De persoonsvorm - 1

De persoonsvorm is een vorm van het werkwoord die hoort bij de belangrijkste persoon (of het belangrijkste ding) in een zin, namelijk het onderwerp. De persoonvorm (pv) vertelt wat het onderwerp doet. Als de persoon, dus het onderwerp, verandert verandert de persoonsvorm mee. Aan de persoonsvorm zie je in welke tijd de zin staat: ik roep hem

                                               ik riep hem

De persoonsvorm - 2

Als het onderwerp meervoud is, moet de persoonsvorm dat ook zijn: ik  roep mijn broertje           wij roepen ons broertje

Je herkent de persoonsvorm door: 

• de zin van tijd te veranderen
• het onderwerp van enkelvoud naar meervoud te zetten of       andersom
• de zin vragend te maken

         

Peter heeft huiswerk gemaakt.

1. OVT
2. OTT
3. VTT
4. VVT

Ik schreef een liefdesbrief.

1. ott
2. ovt
3. vtt
4. vvt

Hij wordt door haar geslagen

1. ovt
2. vtt
3. vvt
4. ott

Sjaan (verhuizen) morgen en Job is gisteren (verhuizen)

1. Sjaan verhuisT en Job is verhuisT
2. Sjaan verhuisD en Job is verhuisD
3. Sjaan verhuisT en Job is verhuisD

Het gebeur... regelmatig dat men fouten maakt in werkwoordspelling.

1. gebeurd
2. gebeurt
3. gebeurdt

Als je verstandig bent, BRAND je daar je vingers niet aan.

1. persoonsvorm en vtt
2. vd
3. persoonsvorm vvt
4. bn

De pas (stofzuigen) vloer lag onder de confetti.

1. stofgezogen
2. gestofzuigde
3. stofgezoge
4. stofgezuigde

Hoeveel verschillende werkwoordsvormen heeft deze zin?

Lachend vertelde de docent dat alle leerlingen een voldoende hadden gehaald.

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

De persoonsvorm is een werkwoordsvorm

1. waar
2. niet waar

Wat is de persoonsvorm in deze zin:

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

1. Wat
2. Deze
3. Persoonsvorm
4. is

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

Hoe vind je ook alweer de persoonsvorm?

1. Hoe
2. vind
3. je
4. ook

De persoonsvorm heeft drie kenmerken.

Wat is de persoonsvorm?

1. De persoonsvorm
2. heeft
3. drie
4. kenmerken

De persoonsvorm is altijd een werkwoord.

Wat is de persoonsvorm?

1. De persoonsvorm
2. is
3. altijd
4. een werkwoord

Wat is de persoonsvorm in deze zin?

Hoe vind je ook alweer de persoonsvorm?

1. Hoe
2. vind
3. je
4. ook

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Marianne weet wat de persoonsvorm is.

1. Marianne
2. weet
3. persoonsvorm
4. Is

De kinderen vinden de persoonsvorm in deze zin.
De persoonsvorm is:

1. kinderen
2. vinden
3. persoonsvorm
4. deze

Wat is de persoonsvorm in de zin:
Iedereen weet wat de persoonsvorm is.

1. Iedereen
2. Weet
3. Persoonsvorm
4. Is