les 10 - cursus 7 Spelling - §11 werkwoordsvormen en werkwoordstijden

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

les 10 - cursus 7 Spelling - §11 werkwoordsvormen en werkwoordstijden

Leerdoelen

Je kan/weet...

- werkwoordsvormen en werkwoordstijden herkennen en gebruiken.

Tijd voor een filmpje

Je hebt geleerd dat een werkwoord verschillende vormen kan hebben en hoe je die verschillende werkwoordsvormen moet spellen. 

Een overzicht:

• infinitief (inf): fietsen;
  
• persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt): (ik) fiets, (jij/hij/zij) fietst, (wij/jullie/zij) fietsen;
  
• persoonsvorm verleden tijd (pvvt): fietste, fietsten, lopen, liep ;
  
• voltooid deelwoord (vd): gefietst, gelopen;
  
• onvoltooid deelwoord (od): fietsend, lopend.

Er zijn verschillende werkwoordstijden:

• onvoltooid tegenwoordige tijd (ott):
  Imke kijkt naar het journaal.
  Siem arriveert op tijd.

We zeggen onvoltooid, omdat de actie nog bezig is en in de tegenwoordige tijd.

• onvoltooid verleden tijd (ovt):
  Imke keek naar het journaal.
  Siem arriveerde op tijd.

We zeggen onvoltooid, omdat de actie nog bezig is, maar in dit geval bezig in de verleden tijd.

• voltooid tegenwoordige tijd (vtt):
  Imke heeft naar het journaal gekeken.
  Siem is op tijd gearriveerd.

Als het werkwoord in de voltooid tegenwoordige tijd staat, betekent dit dat de activiteit die ermee uitgedrukt wordt al is afgerond/voltooid. Deze tijd heeft meestal een voltooid deelwoord.

• voltooid verleden tijd (vvt):
  Imke had naar het journaal gekeken.
  Siem was op tijd gearriveerd.

Net als voor de voltooid tegenwoordige tijd geldt ook voor de voltooid verleden tijd dat de activiteit al heeft plaatsgevonden. Alleen het verschil is dat deze in het verleden heeft plaatsgevonden, en het hulpwerkwoord hebben of zijn in de verleden tijd staat. Deze tijd heeft meestal dan ook een voltooid deelwoord.

Er zijn verschillende werkwoordstijden:

• onvoltooid tegenwoordige tijd (ott):
  Imke kijkt naar het journaal.
  Siem arriveert op tijd.

We zeggen onvoltooid, omdat de actie nog bezig is en in de tegenwoordige tijd.

• onvoltooid verleden tijd (ovt):
  Imke keek naar het journaal.
  Siem arriveerde op tijd.

We zeggen onvoltooid, omdat de actie nog bezig is, maar in dit geval bezig in de verleden tijd.

• voltooid tegenwoordige tijd (vtt):
  Imke heeft naar het journaal gekeken.
  Siem is op tijd gearriveerd.

Als het werkwoord in de voltooid tegenwoordige tijd staat, betekent dit dat de activiteit die ermee uitgedrukt wordt al is afgerond/voltooid. Deze tijd heeft meestal een voltooid deelwoord.

• voltooid verleden tijd (vvt):
  Imke had naar het journaal gekeken.
  Siem was op tijd gearriveerd.

Net als voor de voltooid tegenwoordige tijd geldt ook voor de voltooid verleden tijd dat de activiteit al heeft plaatsgevonden. Alleen het verschil is dat deze in het verleden heeft plaatsgevonden, en het hulpwerkwoord hebben of zijn in de verleden tijd staat. Deze tijd heeft meestal dan ook een voltooid deelwoord.

In de voltooide tijd is de persoonsvorm een vorm van het werkwoord hebben of zijn. Verderop in de zin staat dan vaak (maar niet altijd) een voltooid deelwoord, maar niet altijd: ook zinnen met bijvoorbeeld heeft moeten nablijven, hadden willen komen en was gaan wandelen staan in de voltooide tijd.

Zelf oefenen

Cursus 7 - Spelling § 11 werkwoordsvormen en werkwoordstijden

Wat: Maak lees het groene stuk op p. 260 en maak van § 11 opdr. 2+3  (blz. 260-261)

Hoe:  Zelfstandig in je schrift

Hulp: Theorie uit je boek, docent.

Tijd: 15 min.

Uitkomst: Geoefend met werkwoordsvormen en werkwoordstijden

Klaar?

Lezen in je leesboek of ander huiswerk

Leerdoelen

• Je kan werkwoordsvormen en werkwoordstijden herkennen en gebruiken.

Ja/nee?

Rustig je spullen opruimen en blijven zitten tot de bel gaat.

Fijne dag!

In de voltooide tijd is de persoonsvorm een vorm van het werkwoord hebben of zijn. Verderop in de zin staat dan vaak (maar niet altijd) een voltooid deelwoord, maar niet altijd: ook zinnen met bijvoorbeeld heeft moeten nablijven, hadden willen komen en was gaan wandelen staan in de voltooide tijd.