8.2: Oorzaken van gedrag

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

8.2 Oorzaken van gedrag

Planning

• Herhaling
• Instructie
• Aan de slag
• Afsluiting 

Wat is gedrag?

1. Alles wat mensen doen
2. Alles wat dieren doen
3. Alles wat mens en dier doet
4. Alles wat planten, dieren en mensen doen

Wat betekend objectief?

1. Je mening geven
2. Je houden aan de feiten
3. Een object bekijken
4. Objectieven gebruiken

Wat is ethologie?

1. De studie over eten
2. De studie over vroeger
3. De studie over geloof
4. De studie over gedrag

Gedragsketen

Protocol

Ethogram

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen hoe gedrag wordt veroorzaakt
  
• Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen sleutelprikkels en supranormale prikkels

• Inwendige prikkel – uitwendige prikkel – motivatie – sleutelprikkel – supranormale prikkel – consumentengedrag

Inwendige en uitwendige prikkels

Uitwendige prikkel

Inwendige prikkel

Sleep de volgende prikkels naar het juiste vak:

Inwendig

Uitwendig

Angst

Dorst

Geluid

Geur

Honger

Kou

Licht

Smaak

Verliefdheid

Woede

Voortplantingsdrang

Inwendig

Uitwendig

Een meeuw braakt voedsel op voor een jong, wanneer het jong pikt naar de rode velk op de snavel.

Echter, het meeuwenjong pikt alleen naar de rode vlek als het honger heeft.

Het zien van de rode vlek op de snavel van de meeuw veroorzaakt pikgedrag bij het jong.

Let op!

Niet elke prikkel leidt tot een reactie.

Sleutelprikkels - Supranormale prikkels

VOORBEELD:  

de rode 

snavelvlek  bij

meeuwen

Een sleutelprikkel is een prikkel die een doorslaggevende rol speelt bij het veroorzaken van een bepaald gedrag.

VOORBEELD:  

een volledig 

rode snavel  

bij meeuwen

Een supranormaleprikkel is een prikkel die een sterker gedrag veroorzaakt dan de normale sleutelprikkel.

Een mannelijk roodborstje verdedigt in het voorjaar zijn territorium tegen andere roodborst-mannetjes. Het mannetje neemt dan o.a. een dreighouding aan.
Het mannetje neemt ook een dreighouding aan tegen een opgezet roodborst-mannetje, dat in het territorium wordt gezet. Tegen een roodborst-mannetje zonder rode keelvlek wordt geen dreighouding aangenomen. Tegen een propje felrode watten op een ijzerdraadje wordt een zeer sterke dreighouding aangenomen.
Wat is de sleutelprikkel bij dit territoriumgedrag van het roodborstje?

Een mannelijk roodborstje verdedigt in het voorjaar zijn territorium tegen andere roodborst-mannetjes. Het mannetje neemt dan o.a. een dreighouding aan.
Het mannetje neemt ook een dreighouding aan tegen een opgezet roodborst-mannetje, dat in het territorium wordt gezet. Tegen een roodborst-mannetje zonder rode keelvlek wordt geen dreighouding aangenomen. Tegen een propje felrode watten op een ijzerdraadje wordt een zeer sterke dreighouding aangenomen.
Wat is de supranormale prikkel bij dit territoriumgedrag?

Mensen zijn ook gevoelig voor sleutelprikkels en supranormale prikkels.

Consumentengedrag

=gedrag van mensen die producten kopen

Reclame:  sleutelprikkels en supranormale prikkels om consumentengedrag te beïnvloeden

Aan de slag

Begrippen: inwendige prikkel – uitwendige prikkel – motivatie – sleutelprikkel – supranormale prikkel – consumentengedrag

Je kunt uitleggen hoe gedrag wordt veroorzaakt	13-14
Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen sleutelprikkels en supranormale prikkels	15-16