5.3

5.3 beenverbindingen

Even herhalen 

Wat is een ander woord voor skelet?

1. Botten
2. Geraamte
3. Beenderen
4. Ledematen

Wat woord er bedoeld met je ledematen?

Uit welke 3 onderdelen bestaat het lichaam van de mens?

Wat zijn de functies van het skelet?

Dit is en afbeelding van .....

1. beenweefsel
2. kraakbeenweefsel

In beenweefsel zit meer kalkzout dan lijmstof

1. waar
2. niet waar

In kraakbeenweefsel zit meer kalkzout dan lijmstof

1. waar
2. niet waar

Leerdoelen

5.3.1 Je kunt vier beenverbindingen onderscheiden.

5.3.2 Je kunt delen van een gewricht noemen met hun functies.

5.3.3 Je kunt de bouw en werking van drie typen gewrichten onderscheiden.

Beenverbindingen

In je lichaam zijn de meeste botten met elkaar verbonden. Er zijn vier manieren waarop botten met elkaar verbonden zijn.

Vergroeid 

- Botten zijn dan samen vergroeid tot één geheel. 

- Boten die vergroeid zijn kunnen niet bewegen. 

- Voorbeeld: heiligbeen en staartbeen zijn vergroeide wervels. Nu één geheel. 

Naad

- Boven op de schedel zie je naden. 

- De schedelbeenderen kunnen niet bewegen. 

- Daardoor ontstaat een stevige schedel.

Kraakbeen

- Met kraakbeen kan ook verbinding worden gemaakt.

- De verbinding is een beetje beweeglijk. 

- voorbeeld: tussen het borstbeen en de ribben + tussen de wervels. 

Gewricht

- Botten zitten aan elkaar met gewrichten.

- Kunnen goed bewegen.

- Voorbeeld: onderkaak, vingers

- 

Bouw van gewrichten

- gewricht bestaat uit twee botten die "in elkaar" passen. 

- Ene bot gewrichtskogel en andere bot gewrichtskom. 

- Op de kogel en kom zit een kraakbeenlaagje, hierdoor kunnen botten bewegen en slijten ze minder snel. 

-  Om het gewricht heen zit het gewrichtskapsel (houd de botten op zijn plaats.

- In het gewricht zit gewrichtsmeer.  (werkt als smeervet voor soepel bewegen). 

- Om sommige gewrichten zitten stevige kapselbanden. 

- De kapselbanden helpen mee om de botten van het gewricht op hun plaats te houden.

Soorten gewrichten

• Kogelgewricht: de gewrichtskogel van het ene bot draait in de gewrichtskom van het andere.

• Rolgewricht: de botten draaien om de lengteas om elkaar heen voor een draaiende beweging.

• Scharniergewricht: het ene bot beweegt als een scharnier ten opzichte van het andere bot.

Maken

blz. 21

opdr. 1 t/m 7