Les 3 Onderwijsorganisatievormen

• Onderwijsassistenten
• MBO
• Studiejaar 2

Les 3

Klassenmanagement 

Onderwijsorganisatievormen 

§ 5.4 School en Didactiek

Lesdoelen onderwijsorganisatievorm

Je leert:

• wat een onderwijsorganisatievorm is
• welke didactische werkvormen er zijn
• wat de werkvorm voor invloed heeft op de ruimte
• wat de voor-, nadelen en het doel zijn van de kring
• wat de kenmerken zijn van hoeken
• wat de voor- en nadelen zijn van tafelgroepjes

Waar denk je aan bij het woord:
Onderwijsorganisatievorm

Onderwijsorganisatievormen

De onderwijsorganisatievorm is de manier waarop je een werkvorm in de klas organiseert.

Wat wordt er verstaan onder
een werkvorm?

Didactische werkvormen zijn in te delen in te delen in verschillende groepen, zoals:

• instructievorm
• interactievorm
• discussievorm
• opdrachtenvorm 
• samenwerkingsvormen
• schrijfopdrachten
• spelvormen

Opdracht

Verdeel de groep over de verschillende didactische werkvormen en bedenk hierbij een leeractiviteit en hoe de ruimte ingedeeld wordt.

Hoe ziet de klassenopstelling eruit en waarom?

5.4.1 Kring

De Kring is een organisatievorm die in de onderbouw vaak meerdere keren per dag terugkeert.

Het voordeel van activiteiten in de kring is, dat de kinderen elkaar kunnen aankijken.

1. Waar
2. Niet waar

Een nadeel van de kring is, dat er een weinig betrokkenheid is.

1. Waar
2. Niet waar

Een kring duurt gemiddeld:

1. 5 tot 10 minuten
2. 10 tot 15 minuten
3. 15 tot 20 minuten
4. 20 tot 30 minuten

Wat kan geen doel zijn van een kring?

1. ervaringen, gedachten en gevoelens uitwisselen
2. een onderwerp introduceren
3. evaluatie
4. aan motorische ontwikkeling werken

Kring: praatvraag.

Check in Video

Wat kan een doel zijn van een check in? Zie p.173

5.4.2 Werken in hoeken

Werken in hoeken is een veelvoorkomende organisatievorm in de onderbouw. Kijk mee

Kenmerken voor hoeken zijn:

• kinderen zijn in kleine groepjes gelijktijdig bezig met verschillende activiteiten
• in elke hoek vindt een aparte activiteit plaats
• alle ontwikkelingsaspecten komen aan bod 
• als kinderen dus regelmatig alle hoeken bezoeken, weet je dat ze werken aan hun totale ontwikkeling.

Kenmerken voor het werken in hoeken zijn:

1. instructievorm
2. spelvorm
3. discussievorm
4. samenwerkingsvorm

Bespreek de volgende casus in 2 of 3-tallen

Ank loopt met Pieter en Frans naar het planbord. Het is de bedoeling dat de leerlingen gedurende de schoolweek in verschillende hoeken spelen. De kinderen moeten in een bepaalde periode alle hoeken hebben gehad. Pieter en Frans willen alléén maar in de bouwhoek. Hun vaders werken in de bouw en willen zij ook. Ank legt uit dat met de poppen spelen ook heel leuk is of in het winkeltje. Op het planbord maakt Ank het nog eens duidelijk met pictogrammen. Frans lijkt het geen probleem te vinden en gaat meteen in het winkeltje aan de slag. Pieter heeft meer moeite met deze werkwijze. Huilend stort hij zich op de grond. Wat kan je doen?

5.4.3 Tafelgroepen

Vanaf groep 3 zitten leerlingen meestal in tafelgroepen, die wordt ingedeeld door de groepsleerkracht. Meestal gebeurt dit aan het begin van het schooljaar. Daarbij kijkt die leerkracht naar de kenmerken van de kinderen en naar vriendschapsrelaties.

Noem een voordeel en
een nadeel van tafelgroepen.

Welke opstelling ken je nog meer?

In welke opstelling werk jij
het liefst en waarom?

Als het goed is, weet je nu wat een onderwijsorganisatievormen zijn, kan je verschillende werkvormen noemen en de kenmerken van een kring, werken in hoeken en tafelgroepjes noemen:

Ja, klopt

Een beetje wel

Totaal niet

Huiswerk

Lees: p. 172 tot en met 174 van School en Didactiek