4H/V moleculaire genetica

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Eiwitsynthese

Hoe heten de bouwstenen van DNA?

Een nucleotide bestaat uit:

1. Suikergroep en een stikstofbase
2. Fosfaatgroep, suikergroep en een stikstofbase
3. Fosfaatgroep en een suikergroep
4. Fosfaatgroep en een stikstofbase

De 4 stikstofbasen in DNA zijn (alleen de letters geven):

Wat is een gen?

Eiwitten worden gemaakt door... (noem een celorganel):

Een eiwit is opgebouwd uit...

Noem functies die eiwitten kunnen hebben

DNA en genen

Waar in een cel bevindt zich het DNA/de informatie voor erfelijke eigenschappen?

In de chromosomen die in de celkern liggen

Wat is een gen?

Een stukje chromosoom dat de info bevat voor een bepaalde eigenschap / de productie van een bepaald eiwit

Hoe ligt de informatie opgeslagen in een gen?

In de volgorde van de stikstofbasen A, T, G, C

Eiwitten

Waar worden eiwitten gemaakt?

In de ribosomen

Waaruit bestaat een eiwit?

Keten van aan elkaar gekoppelde aminozuren

Wat voor functies kunnen eiwitten hebben?

Hormonen, enzymen, transporteiwitten, bouwstoffen

Verschillen tussen DNA en RNA

DNA

- dubbele keten

- suiker desoxyribose

- A, T, G en C

- lang molecuul (meerdere genen)

RNA

- enkele keten

- suiker ribose

- A, U (uracil), G en C

- kort molecuul (kopie van 1 gen)

Eiwitsynthese stap 1:   transcriptie

• kopie maken van gen --> mRNA-molecuul
• vindt plaats in celkern

https:

Eiwitsynthese tussenstap:

mRNA naar ribosoom

Eiwitsynthese stap 3:

translatie

• volgorde stikstofbasen mRNA wordt vertaald in aminozuurvolgorde van eiwit
• gebeurt in ribosomen

Stap 3: Translatie

• Ribosomen vertalen mRNA in aminozuren --> eiwit ontstaat
  
• codon = 3 basen in het mRNA die coderen voor een aminozuur
  
• startcodon (AUG) = geeft begin van het gen aan
  
• stopcodon (UAA, UAG, UGA) = geeft eind van het gen aan
  
• anticodon =  stukje van 3 basen in tRNA dat op een codon past. Het tRNA draagt het benodigde aminozuur bij zich.
  

samenvatting eiwitsynthese

Waar vindt de eerste stap van de eiwitsynthese plaats?

1. in het cytoplasma
2. bij de ribosomen
3. in de celkern
4. in het kernmembraan

Noem de 4 verschillen tussen DNA en RNA

Wat gebeurt er tijdens de transcriptie?

1. er wordt een keten van aminozuren gemaakt
2. er wordt een kopie van een gen gemaakt
3. de ribosomen maken eiwitten
4. het mRNA verlaat de celkern

Wat gebeurt er tijdens de translatie?

1. er wordt een kopie gemaakt van het DNA
2. DNA wordt vertaald in mRNA
3. de volgorde van de basen in mRNA wordt vertaald in een aminozuurvolgorde
4. het ER leest het mRNA af en vertaalt het in een eiwit

Genetische code

• Eiwit bestaat uit aminozuren (20 verschillende)
• Codon: drie opeenvolgende nucleotiden mRNA coderen voor één aminozuur

Oefenen met de genetische code

Bioplek animatie