MTH P9 les 4 IUD en katheter

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 3

IUD en katheteriseren

periode 9

les 4

MTH 

lesplanning 

IUD

Korte pauze

Katheter

Werken aan opdrachten

WAAR

NIET WAAR

Een katheter breng je steriel in

een IUD is een type katether

De suprapubische katheter gaat via de plasbuis

Mirena is een hormoonspiraal

IUD

Wat is een IUD?

Soorten IUD

Voorbereiding

Handeling

Nabehandeling

IUD: wat weet je?

Wat is het?

IUD = intra uterine device = spiraaltje ​

Functie: nesteling eicel tegengaan --> zwangerschap voorkomen

Welke soorten spiraal?

2 soorten:

1. De hormoonvrije koper spiraal (T-safe en Ballerine)
2. De hormoon spiraal (Mirena en Kyleena)

Hoe heet dit spiraaltje?

1. T-safe
2. Ballerine
3. Mirena
4. Kyleena

De hormoonvrije koperspiraal

•  Hormoonvrije anticonceptie en geeft geleidelijk een beetje koper af
• Zaadcellen worden inactief en er vind geen bevruchting plaats

• De Ballerine koperspiraal: 5 jaar

• T-safe koperspiraal: Meest gebruikte koperspiraal

- Zeer betrouwbaar

- tot 10 jaar

- Voorkeur huisartsengenootschap

•  Koperspiraal -> Behoud je eigen menstruatie

•  Klachten tijdens de eerste drie maanden na plaatsing:

        - Een langdurige en/of heviger menstruatie

       - Buikkrampen

       - Tussentijds bloedverlies

• Werkt ook als morning- after spiraaltje -> Binnen 5 dagen na onveilig vrijen.

Hormoon houdend spiraal

• Klein hoeveelheid hormonen
• Slijm in de baarmoederhals 'taaier'
• Hormoon -> Levonorgestrel

• 2 soorten: +- 8jaar

       - De Mirena

      - De Kyleena -> Iets kleiner, geeft minder hormonen

Bijwerkingen:

• Tijdens bloedverlies of het wegblijven van de menstruatie
• Hoofdpijn
• Buikpijn
• Rugpijn
• Vaginale afscheiding
• Ontsteking van de schaamlippen of vagina

Voorbereiding

• Speculum
• Portioaanhangtang
• Uterussonde
• Uterusdilatator (evt.)
• Lange chirurgische schaar
• Voorgeschreven spiraaltje
• Gazen en/ of deppers
• Desinfectans
• Onderlegger
• Maandverband of inlegkruisje

Uterussonde

Speculum

Portio aanhangtaak

Lange chirurgische schaar

Uterusdilatator

0

Stappen beschrijven van de handeling

Nabehandeling

•  Zonodig pcm (4x dus 2 tabletten 500 mg)

        - (kan in het begin wat menstruatieklachten)

• Zonodig aanvullende anticonceptie gebruiken
  
• Iedere 4 weken touwtjes controleren (zelfcontrole)
• In agenda datum van inbrengen noteren en afspraak maken nieuwe spiraal
• Over 6 weken controle afspraak

      

Korte pauze

Katheter

•  Wat is een katheter
•  Wanneer gebruik je aan katheter?
• Hoe lang mag een katheter zitten?
•  Soorten katheters


•  Complicaties

Katheter

Wat is een katheter?

• Een medisch hulpmiddel om urine vanuit de blaas te laten aflopen door een flexibele slang. 

• De katheter wordt via urinebuik of de buikwand van de blaas naar buiten toe geleid. 

•  Een urine-opvangzak vangt de urine op. 

2 soorten katheterzak:

- ochtend

- avond

Wanneer word een katheter gebruikt?

• Urineretentie > onvermogen om blaas volledig of gedeeltelijk te legen​
• Blaasspoelen​
• Onbehandelbare incontinentie​
• Afnemen van urine voor kweek​
• Blaasresidu bepalen > bepalen hoeveel urine er achter blijft na volledig uitplassen 

Soorten katheters

Blaas legen middels een katheter kan op 2 manieren:​

1. Via de plasbuis​
2. Via de buikwand > suprapubische katheter ​

Via de plasbuis

Eenmalig ​

Gaat er direct na de blaaslediging weer uit​

Heeft 1 doorgang​

Blijvend > verblijfskatheter (CAD=cathéter à demeure)​

Blijft er tijdelijk inzitten​

Tweewegkatheter > doorgang plas en doorgang water voor ballon​

Driewegkatheter > doorgang plas, doorgang water voor ballon en doorgang blaasspoeling  

Soorten katheters

Maten 

Maat aangeduid in Charrière (CH). 1 CH = 1/3mm. ​

Vrouwen vaak CH 12 of 14​

Mannen vaak CH 14 of 16​

Speciale katheters voor mannen: gebogen punt ​

Bij prostaatvergroting ​

Opening aan de zijkanten

Wat heb je nodig voor het inbrengen van de katheter?

Benodigdheden

Katheter ​

Glijmiddel​

Bakje met gazen (paar gazen nat maken met desinfectans, enkele droog houden)​

Steriel water​

onsteriele en steriele handschoenen Opvangzak ​

Steriele spuit met steriel water ​

Desinfectiemiddel of steriel water om te desinfecteren ​

Ophangrekje ​

Bij suprapubisch extra nodig: Kocher tang en steriel splitgaasje 

Korte quiz

Blaaskatheteriseren is een...

1. risicovolle handeling
2. voorbehouden handeling

Waarom hebben vrouwen een verhoogde kans op een blaasontsteking?

1. korte urinebuis
2. lange urinebuis
3. ontbreken prostaat
4. hormonen

Wat is de functie van glijmiddel?

1. desinfecterend
2. vult plooien
3. verdovend
4. soepeler inbrengen van de katheter

Welke is een eenmalige katheter?

1. 
2. 
3. 
4. 

Vragen?

Maak de opdrachten in Teams