2.1 De eerste contouren van het wereldsysteem

2.1 Wereldsysteem

1 / 40

Slide 1: Diapositive

AardrijkskundeMiddelbare schoolvmbo, mavo, havo, vwoLeerjaar 1-6

Cette leçon contient 40 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 3 vidéos.

La durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

2.1 Wereldsysteem

Slide 1 - Diapositive

Slave trade gif

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor?

Slide 2 - Diapositive

Beschrijving van de openingsfoto

Zwaarbewapende Hollandse schepen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) voeren in 1603 uit met bestemming Ambon. Daar woedde al enkele jaren een strijd met de Portugezen om de handel in kruidnagels. De Hollanders versloegen de Portugezen en namen hun bezittingen over: een eerste stap naar een wereldwijd monopolie in de handel. De VOC verscheepte vanuit het tropische deel van Azië ook andere specerijen, zoals nootmuskaat en peper. De reis naar Nederland duurde maanden en was kostbaar. En de peper? Die was peperduur.

Lesdoel(en)

Aan het einde van de les kan je:

(8) uitleggen wat globalisering is en hoe het tot
stand is gekomen;

(9) de wereld indelen volgens het centrum-periferie model;

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Benodigde voorkennis

Je kent de termen centrum-periferie;

Je weet wat globalisering is;

Je weet wat kolonialisme is;

Je weet wat MNO's zijn;

Het naast elkaar voorkomen van moderne en traditionele economische activiteiten in hetzelfde gebied.

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Centrum

Semiperiferie

Periferie

Slide 5 - Question de remorquage

Cet élément n'a pas d'instructions

Het grote plaatje

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Het wereldsysteem

Samenhangend geheel van landen met hun onderlinge politieke, culturele en economische relaties, bestaande uit kernlanden (centrum), perifere en semiperifere gebieden.

Slide 7 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Het wereldsysteem

Start van moderne vorm van globalisering:

eind 15e eeuw start met handelsgewassen, later behoefte grondstoffen i.v.m. de industrialisatie

kolonialisme

Systeem waarin vooral Europese landen (overzeese) gebieden bezetten uit economische en/of strategische overwegingen of als potentieel vestigingsgebied.

internationale arbeidsverdeling

De verdeling van de agrarische, industriële en dienstverlenende activiteiten over de landen van het wereldsysteem.

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Centrum-periferiemodel

Centrum

Land in een hoogontwikkelde rijke regio van het wereldsysteem, waarin de economische en politieke macht is geconcentreerd. Heet ook wel kernland.

Semiperiferie

Regio die qua economische en politieke macht een middenpositie inneemt tussen centrum en periferie. Wordt gekenmerkt door een behoorlijke industrialisatiegraad en een behoorlijke afzet van de productie in de kernregio’s van het wereldsysteem.

Periferie

Regio in het wereldsysteem waar de economische activiteiten sterk zijn afgestemd op de belangen van de kernlanden. Er is een lage productiviteit en een laag inkomen per inwoner, een eenzijdige economische structuur en een fragmentarische ontwikkeling.

Slide 9 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Interne factoren

- natuurlijke factoren

- menselijke factoren

Externe factoren

Afhankelijkheidsrelaties centrum - periferie

Ongelijke uitwisseling van:

- goederen

- kennis

- kapitaal

--> Internationale arbeidsverdeling --> ruilvoetverslechtering

--> vernietiging ambachten door goedkope importproducten

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welvaart verschillen

Niet alleen tussen landen

Ook binnen landen

Schaalniveaus!

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maken

Opdracht 1 t/m 3, 4ab

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

www.npostart.nl

Slide 13 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

www.npostart.nl

Slide 14 - Lien

Cet élément n'a pas d'instructions

Zero Sum Economy?

Groei van de kernregio's ten koste van de periferie;

hegemoniale staat

Staat die met economische, financiële, politieke en militaire middelen een dominerende (overheersende en beslissende) rol speelt in het wereldsysteem.

Imperialisme

Proces waarbij landen hun macht in andere delen van de wereld willen uitbreiden door gebieden te veroveren en te controleren.

Modern imperialisme

Imperialisme --> meer land

modern imperialisme --> winst / macht / veiligstellen grondstoffen

dekolonisatie

Het staatkundig soeverein worden van een vroegere kolonie.

europeanisering

Overname van Europese waarden en normen, maar ook van politieke en economische elementen, in andere cultuurgebieden.

amerikansering

Overname van Amerikaanse waarden en normen, maar ook van politieke en economische elementen, in andere cultuurgebieden.

multinationale onderneming

Onderneming met vestigingen in landen verspreid over de hele wereld.

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Global Shift

1700 - 1950 1965 - 2015

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Mondiale ongelijkheid

Centrum groeit snel, periferie groeit langzaam.

Verschillen worden groter; ook ruilvoetverslechtering

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 18 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Periferie

Fragmentarische modernisering

Het naast elkaar voorkomen van moderne en traditionele economische activiteiten in hetzelfde gebied.

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 20 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

WAT GEEFT DE KAART WEER (LEGENDA)?

Algemene patroon?
WAAR VEEL? WAAR WEINIG? GEBRUIK SPREIDINGSWOORDEN

Uitzonderingen

WELKE GEBIEDEN VALLEN BUITEN HET ALGEMENE PATROON?

Windrichtingen.

BESCHRIJF MET BEHULP VAN WINDRICHTINGEN (EN TOPONIEMEN)

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Opdracht

Bekijk de atlaskaarten India grondstoffen en India infrastructuur

1. Met welk Europees land onderhoud India een historische relatie?

2. Welk verband kun je uit deze kaarten afleiden?

3. Verklaar je antwoord vanuit de politieke en economische dimensie.

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Maken

Opdracht 5, 6 en 8

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Afsluitende spotprent

Slide 24 - Diapositive

Beschrijving van de afsluitende foto

Actualiteit

Slide 25 - Diapositive

https://www.groene.nl/artikel/allen-onder-een-hemel

Zelfstandig lezen

en verwerken

Lesboek met

Halo AR

Verdieping

timer

5:00

Slide 26 - Diapositive

Verdiepend artikel

https://www.geografie.nl/artikel/een-bredere-definitie-van-globalisering

Woordenboek

Vul je persoonlijke woordenboek aan met de

woorden die je nog niet kent:

dekolonisatie

imperialisme

(hegemoniale) staat

exploitatiekolonie

vestigingskolonie

MNO

(internationale)- arbeidsverdeling

global shift

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Werkvorm Brain dump

Schrijf in twee minuten alles op wat je weet over:

Centrum-Periferie

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Huiswerk

Artikel

Een bredere definitie van globalisering

Documentaire

France Still Has An Empire

Quizlet

Hoofstuk 2

Huiswerk

Voorkennis opdrachten

- werkblad "Centrum-Periferie"

- werkblad "Kolonialisme"

Huiswerk opdrachten

- H2 §1

Slide 29 - Diapositive

Artikel:

https://www.geografie.nl/artikel/een-bredere-definitie-van-globalisering

Documentaire:

https://www.youtube.com/watch?v=xykDDyHDTZY

Quizlet:

link

Kwaliteitsbesef eigen antwoord

1. Laat leerlingen een examenvraag maken

2. Selecteer een aantal antwoorden van de leerlingen

3. Bespreek de antwoorden;

- welk antwoord is beter?

- waarom is dit antwoord beter?

- aan welke eisen voldoet een beter antwoord?

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 31 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions

Artikel bespreking

Lees het artikel

Verdiepende vragen

Slide 32 - Diapositive

https://www.geografie.nl/artikel/een-bredere-definitie-van-globalisering

Quizlet bespreking

Kernbegrippen Quizlet

Verdiepende vragen

wereldsysteem

centrumland

semiperiferie

periferie

fragmentarische modernisering

kolonialisme

hegemoniale staat

dekolonisatie

global shift

Wat betekent het begrip?

Kan je er een zin mee maken?

Kan je het begrip tekenen?

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Huiswerk bespreking

Kernopgave(n) huiswerk

Verdiepende vragen

Slide 34 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Openboek SO 2.1

- Hoe is het wereldsysteem in economisch opzicht opgebouwd?

- Hoe is het patroon in het economische wereldsysteem ontstaan en welke
rol speelden hegemoniale staten daarbij?

- Hoe verschoof het economische zwaartepunt in de wereld voorafgaand

aan de dekolonisatie?

Slide 35 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

toets

Slide 36 - Diapositive

https://quizlet.com/606358149/test

Oud examenopdracht

Opdrachten Bronnen Antwoorden

Slide 37 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Samenvatting

Slide 38 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Schrijfopdracht

Maak je eigen samenvatting;

Schrijf een artikel over.

Slide 39 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Exit Ticket
Hoe goed heb je de les begrepen?

😒🙁😐🙂😃

Slide 40 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

2.1 De eerste contouren van het wereldsysteem

Éléments de cette leçon

Slide 1 - Diapositive

Slide 2 - Diapositive

Slide 3 - Diapositive

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Question de remorquage

Slide 6 - Diapositive

Slide 7 - Diapositive

Slide 8 - Diapositive

Slide 9 - Diapositive

Slide 10 - Diapositive

Slide 11 - Diapositive

Slide 12 - Diapositive

Slide 13 - Lien

Slide 14 - Lien

Slide 15 - Diapositive

Slide 16 - Diapositive

Slide 17 - Diapositive

Slide 18 - Vidéo

Slide 19 - Diapositive

Slide 20 - Vidéo

Slide 21 - Diapositive

Slide 22 - Diapositive

Slide 23 - Diapositive

Slide 24 - Diapositive

Slide 25 - Diapositive

Slide 26 - Diapositive

Slide 27 - Diapositive

Slide 28 - Diapositive

Slide 29 - Diapositive

Slide 30 - Diapositive

Slide 31 - Vidéo

Slide 32 - Diapositive

Slide 33 - Diapositive

Slide 34 - Diapositive

Slide 35 - Diapositive

Slide 36 - Diapositive

Slide 37 - Diapositive

Slide 38 - Diapositive

Slide 39 - Diapositive

Slide 40 - Sondage

Plus de leçons comme celle-ci

De eerste contouren van het wereldsysteem