6. H9 zoutoplossingen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Zouten

• positiefmetaal- of amoniumion gebonden aan enkelvoudig of samengesteld negatiefion
• geleiden stroom in opgeloste of gesmolten toestand
• vast bij kamertemperatuur

zouten hebben een kristalstructuur

Zeven samengestelde ionen (uit je hoofd leren!)

Electrolyse v/e zout oplossing

Oplossen van een zout

Oplossen van een zout

Oplosbaarheid zouten 

• alle zouten met als positief ion kalium, natrium en ammonium zijn altijd goed oplosbaar
• alle zouten met als neg. ion een nitraat zijn goed oplosbaar

verschillende zoutoplossingen hebben kenmerkende kleuren

Indampen van een zout

Uit je hoofd leren!!

Een zout maken

zouten maken

• maak een tabel met de aanwezige ionen
• positieve ionen vertikaal
• neg ionen horizontaal
• kijk in binas tabel 35 welke combinatie een niet oplosbaar zout vormt--> dat is de gevormde stof dus deze vormt neerslag en kun je eruit filtreren

reactievergelijking van neerslagreactie

• noteer in een tabel de aanwezige ionen voor de reactie in kolom 1
• de gevormde stof en de tribune ionen(=ionen die niet meedoen aan reactie en dus achterblijven in oplossing)
  

ion soort aantonen

ion soort vewijderen

zout herkennen: oplosbaarheid (+kleuroplossing) + vlamtest

Hard water bevat veel calcium- ionen.

Hoe komen deze daar?

Regenwater bevat CO₂, dit is een beetje zuur. Dit komt op gesteentes terecht. Deze gesteentes bevatten calciumcarbonaat (CaCO₃). Als het regenwater hierop valt, lost het calciumcarbonaat op:

CaCO₃(s) + CO₂(aq) + H₂O (l) --> Ca²⁺ (aq) + 2HCO₃^- (aq)

De hardheid van water druk je uit
in Duitse Hardheidsgraden (DH):

1 DH = 7,1 mg Ca²⁺ per liter 

Verhitten van hard water:

Ca²⁺ (aq) + 2HCO₃^- (aq) --> CaCO₃(s) + CO₂(aq) + H₂O (l).

Calciumcarbonaat is slecht oplosbaar, dus dit noem je ook wel de kalkaanslag/ketelsteen.

Dus bij verwarming/waterkoker etc krijg je vorming van ketelsteen als je hard water gebruikt.

Nog een nadeel: er is meer zeep nodig bij het wassen.

Hard water zacht maken:

• vooraf verhitten. Water koken en de gevormde ketelsteen verwijderen met schoonmaakazijn. Het water is zachter geworden.
  
• ontharder toevoegen. Deze bevat een negatief ion dat met Ca²⁺ een neerslag veroorzaakt. De neerslag kun je vervolgens filtreren.
• ionenwisselaar gebruiken. Vaste stof die aan het oppervlak negatief geladen is, hieraan zitten natrium-ionen. Calcium-ionen uit het water worden  ingewisseld door natrium-ionen
• ontharden met groene zeep. Groene zeep is oplossing van Na⁺ en C₁₇H₃₅COO^-. Calciumionen uit water reageren:
  Ca²⁺ (aq) + 2 C₁₇H₃₅COO^- (aq) --> Ca(C₁₇H₃₅COO)₂ (s)
  Gevormde neerslag = kalkzeep. De calciumionen zijn dus nu verwijderd uit het water.