Decompositie

Module E - Hard- en software
  • Drielagenmodel
  • Hardware
  • Software

1 / 53
suivant
Slide 1: Diapositive
InformaticaMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

Cette leçon contient 53 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

Éléments de cette leçon

Module E - Hard- en software
  • Drielagenmodel
  • Hardware
  • Software

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Drielagenmodel
  • Je kan de architectuur van digitale artefacten uitleggen in termen van drie lagen:
    Fysieke laag
    Logische laag en de Toepassingenlaag
  • Je kan beschrijven welke diensten de fysieke laag levert aan de logische laag
  • Je kan beschrijven welke diensten de logische laag levert aan de toepassingen laag

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Het Drielagenmodel

Dit is een manier om naar de werking van digitale systemen te kijken.

Laten we een smartphone als voorbeeld nemen

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Drielagenmodel
De fysieke laag. Deze laag bestaat uit de hardware die in een smartphone zit: van de accu tot en met het touchscreen. In hoofdstuk 4 lees je meer over hardware.
De logische laag bestaat uit software die de hardware aanstuurt. Denk aan een OS of drivers voor hardware
De toepassingenlaag bestaat uit allerlei software: de toepassingen of applicaties. Op een smartphone zijn dat de apps die kunnen worden geïnstalleerd vanuit de Play- of Appstore.

Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke lagen kan je op deze afbeelding zien?

Slide 5 - Diapositive

Je ziet eigenlijk alleen hardware. De fysieke laag dus
Smartphone:
Hardwarelaag

Alle fysieke onderdelen van de telefoon zoals:
  • camera
  • touchscreen
  • geheugen
  • processor
  • accu
  • chips voor communicatie.
  • etc

Slide 6 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke lagen kan je op deze afbeelding zien?

Slide 7 - Diapositive

Je ziet het besturingssysteem en verschillende apps. Je kan zeggen dat je de software en de logische laag ziet.
Smartphone:
Logische laag
Software die de hardware aanstuurt en mag gebruiken:
  • Operating System (iOS of Android)
  • (op PC ook nog drivers, bij smartphone ingebouwd in OS)

Slide 8 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Geef voorbeelden van software uit de logische op een iPhone

Slide 9 - Question ouverte

  • iOS
  • wifi verbinding
Werking besturingssysteem
Het besturingssysteem zorgt ervoor dat de software met de hardware kan communiceren.

Slide 10 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Smartphone:
Toepassingenlaag
Alle apps op je telefoon staan:
  • browser
  • muziekspeler
  • camera-app
  • games
  • foto-bewerking
  • etc. etc.

Slide 11 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Geef voorbeelden van software uit de toepassingslaag op de pc voor je

Slide 12 - Question ouverte

  • notepad
  • chrome
  • visual studio
  • etc..
Het Drielagenmodel:
Belangrijke beveiliging
Apps kunnen niet rechtstreeks bij de hardware!

Het OS fungeert als "portier".

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat voor beveiligingsrisico's zie je als apps rechtstreeks bij de hardware zouden kunnen?

Slide 14 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Drivers
Drivers
Drivers zijn stukjes software die het mogelijk maken voor software om met hardware te praten.

Waar zou je drivers het beste kunnen plaatsen op het drielagenmodel?

Slide 15 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Communicatie via interfaces
  • Hardware --> Hardware: Kabels, connectoren, printplaat
  • Hardware --> logische laag: Drivers en kernel (vertaalt hardware signalen naar bruikbare in- en uitvoer voor het OS
  • Software --> Software: Software interfaces (API's) (maakt functionaliteit van ene stuk software beschikbaar voor andere software)
  • Software --> Gebruiker: User Interface (stelt gebruiker in staat om invoer te geven door knoppen, tekstinvoer, etc.)

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Ok, maar wat heeft dat met het internet te maken?
What even is the internet?

Slide 17 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

  • Wat zit er in de fysieke laag?
  • Wat zit er in de applicatielaag?
  • Wat zit er in de logische laag?
Gebruik internet als je er niet uit komt
timer
1:00

Slide 19 - Diapositive

Fysiek: kabels, servers, clients
Applicatie: chrome, website,  apps
Logische laag: protocollen (ip, http(s))
Drielagenmodel is ook van toepassing op internet en netwerken
  • Fysieke laag o.a: Kabels, zenders en ontvangers, Servers, Clients
  • Logische laag: protocollen zoals HTTP, IP, etc.
  • Toepassingslaag: Apps, websites, etc.


Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bij webapplicaties zijn er clients en servers. Deze kun je ook langs het 3 lagenmodel leggen

Slide 21 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

  • Je kan ten minste 4 onderdelen uit een computer beschrijven en de relatie die ze hebben
Hardware

Slide 22 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Hardware - geheugen
Je kunt benoemen welke soorten geheugen er in een computer zitten en waar deze voor gebruikt worden

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Relatie 
gebruiker / hardware
De computer communiceert meestal niet rechtstreeks met de gebruiker.

  • De gebruiker communiceert met de applicatie
  • De applicatie communiceert met het besturingssysteem
  • Het besturingssysteem communiceert met de hardware

Slide 24 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Von Neumann architectuur
Kernapparatuur
Randapparatuur
Randapparatuur

Slide 25 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Soorten geheugen
  • RAM - werkgeheugen
  • ROM - geheugen
  • HDD - opslag
  • SSD - opslag

Slide 26 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 27 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 28 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

RAM
Random Access Memory
Verliest wel gegevens als de stroom uit gaat

Slide 29 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 30 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

CD-ROM
Read-Only Memory
  • Kan niet naar geschreven worden
  • Verliest geen gegevens als de stroom uit gaat
  • Zit in chips zoals BIOS en EEPROM

Slide 31 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

HDD
Hard Disk Drive
  • Bewegende onderdelen
  • Relatief goedkoop
  • Verouderde techniek

Slide 32 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

SSD
Solid State Drive
  • Geen bewegende onderdelen
  • Sneller dan een HDD
  • Zelfde techniek als RAM geheugen

Slide 33 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat hoort volgens Von Neumann bij kernapparatuur?
A
ROM
B
RAM
C
Beide
D
Geen van beide

Slide 34 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

En in welke laag van het drielagenmodel zit een SSD?

Slide 35 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Embedded systems
Embedded systems
Systemen die één specifiek doel of functie hebben

Slide 36 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Waarom kan je zeggen dat een smartwatch géén embedded system is?

Slide 37 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is de juiste relatie tussen de gebruiker en de hardware?
timer
1:00
A
hardware – applicatiesoftware – besturingssysteem – gebruiker
B
applicatiesoftware – besturingssysteem – hardware – gebruiker
C
gebruiker – besturingssysteem – applicatiesoftware – hardware
D
gebruiker – applicatiesoftware – besturingssysteem – hardware

Slide 38 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Lees onderstaande uitspraken over software. Welke uitspraak is juist (één antwoord mogelijk)?
timer
1:00
A
Freeware is gratis te gebruiken software, waarvan je de broncode mag aanpassen
B
Het is legaal om een softwarepakket dat je van een vriend geleend hebt, op jouw pc te installeren
C
Open source software is óf gratis óf veel goedkoper dan commerciële software
D
Shareware is software die je via het internet kan gebruiken

Slide 39 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Een scooter bevat software om verschillende onderdelen aan te sturen. Dit is een voorbeeld van...
timer
1:00
A
een besturingssysteem
B
embedded systeem
C
maatwerksoftware
D
specialistische software

Slide 40 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Werking besturingssysteem
Het besturingssysteem zorgt ervoor dat de software met de hardware kan communiceren.

Slide 41 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Functies besturingssysteem
  • Beheer van hulpbronnen

  • Bestandsbeheer

  • Taakbeheer

Slide 42 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Beheer van hulpbronnen
Het besturingssysteem houdt onder andere bij welke programma's gebruik maken van welk deel van het geheugen.

Ook zorgt het besturingssysteem voor de communicatie met randapparatuur, zoals bijvoorbeeld een muis of toetsenbord.

Slide 43 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Bestandsbeheer
Het besturingssysteem beheert de bestanden die worden opgeslagen op de harde schijf van de computer.

Ieder besturingssysteem heeft zijn eigen manier van het beheren van bestanden.

Slide 44 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Taakbeheer
Het besturingssysteem zorgt voor de juiste uitvoering van programma's. Onder andere door een eerlijke verdeling van processortijd.

Slide 45 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Soorten besturingssystemen
Er bestaan tientallen verschillende besturingssystemen. De meest bekenden zijn Windows, OS X, IOS, Android en Linux. 

Ieder besturingssysteem geeft op een eigen wijze invulling aan de drie functies van het besturingssysteem.

Slide 46 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

UNIX
De meeste besturingssystemen zijn gesloten software. UNIX is echter een besturingssysteem waarvan de broncode open is. Daarom bestaan er veel verschillende UNIX varianten, waarvan Linux de bekendste is.

Slide 47 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Omschrijf in je eigen woorden wat een besturingssysteem precies doet.
timer
1:30

Slide 48 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

De functie "beheer van hulpbronnen" van een besturingssysteem zorgt voor (meerdere antwoorden mogelijk):
timer
1:00
A
Bijhouden geheugengebruik van software
B
Opslag van bestanden
C
Toekennen van processortijd
D
communicatie muis en toetsenbord

Slide 49 - Quiz

Cet élément n'a pas d'instructions

Leg kort uit hoe het kan dat als je een brief aan het typen bent in MS Word je tegelijkertijd ook nog op internet kan zoeken naar informatie.
timer
2:30

Slide 50 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Hoe komt het dat er zoveel verschillende versies van het besturingssysteem Linux zijn?
timer
1:30

Slide 51 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke onderdelen zitten er in of aan een computer (of smartphone?)

Slide 52 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat voor verschillende soorten software kun je bedenken die op een computer of smartphone draait?

Slide 53 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions