Rechtsstaat uitleg, voorwaarden 5H 21 okt

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4,5

OPDRACHT 1 (proces PO)

1. Groepje (3 of 4) --> ook afwezigen indelen!!
   
2. Groepsnaam verzinnen (passend bij PO)
3. Via teams een bericht naar mij sturen (met 1 + 2)
4. Per groepje 1 formulier (mindmap)
5. Invullen tijdens/na les: uiterlijk einde van les 2 inleveren
   

Rechtsstaat*

Een rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.

Wat is een rechtsstaat?

Afspraken -> rechtsnormen -> recht

Publiekrecht vs. privaatrecht

Rechtsstaat: systeem/burgers/beschermd/overheid*

Kerntaken overheid:

rechtsbescherming vs. rechtshandhaving

Rechtsstaat

• Doelen:
• Veiligheid, vrijheid en gelijkheid voor burgers

1.     Grondrechten zijn vastgelegd in de grondwet
2.     Verdeling van de macht (trias politica)
   
3.     Legaliteitsbeginsel geldt

Rechtsstaat*

Een rechtssysteem waarin burgers door grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.

Belangrijke begrippen

• Geweldsmonopolie
• Autoritaire staat / dictatuur
  
• Rechtvaardigheid
• Rechtspersonen
• Legaliteitsbeginsel
  

Legaliteitsbeginsel

De overheid mag alleen de vrijheid van burgers beperken, als dit is vastgelegd in wetten.

Vragen:

Wie mag dit vastleggen? Hoe krijgen zij deze macht?

Grondrechten en macht

• Klassieke grondrechten (1848)
• Sociale grondrechten (1983)
• Trias politica

Trias politica

Montesquieu (18e eeuw) --> machtsmisbruik voorkomen:

1. Wetgevende macht
2. Uitvoerende macht
3. Rechterlijke macht

Vragen: Wie checkt wie? Hoe houden deze machten elkaar in balans? Leg uit: Systeem van 'checks and balances'

OPDRACHT 1 (proces PO)

1. Groepje (3 of 4) --> ook afwezigen indelen!!
   
2. Groepsnaam verzinnen (passend bij PO)
3. Via teams een bericht naar mij sturen (met 1 + 2)
4. Per groepje 1 formulier (mindmap)
5. Invullen tijdens/na les: uiterlijk einde van les 2 inleveren
   

Stelling

Criminaliteit

Misdrijven en overtredingen

Politie - officier van justitie - rechter

Opsporing

• Bevoegdheden (dwangmiddelen) --> proportioneel
  
• Verdachte?
• Officier van justitie (transactie / strafbeschikking)
  
• Seponeren / vervolgen (onschuldvermoeden)