Betoog schriftelijk

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Betoog schrijven

Betoog

In een betoog geef je jouw mening --> standpunt innemen.

Dit standpunt noteer je al in de inleiding van je betoog.

Betoog

Jouw standpunt onderbouw je door minimaal drie argumenten te noemen.

Het tekstdoel = overtuigen.

Je overtuigt de lezer van jouw standpunt.

Elke alinea begint met een argument 

(dus minimaal 3 alinea's).

Wat is een kenmerk van een feitelijk argument?

1. Het is fictie
2. Het is controleerbaar.
3. Veel mensen zijn het hiermee eens.

Onderbouwing

Je argument moet worden onderbouwd. 

Stelling: De leeftijdsgrens voor alcohol moet naar zestien jaar.

Argument: 'Jongeren moeten de kans krijgen te leren omgaan met drank'.

Onderbouwing: Iedereen die een beetje nadenkt weet dat jongeren graag willen doen wat hun wordt verboden. Jongeren moeten de kans krijgen om te laten zien dat ze kunnen omgaan met alcohol. Dat zal misschien niet altijd goed gaan, maar daar leren ze van. Wanneer het hun verboden wordt, zullen ze ook niet leren hoe ze er verantwoordelijk mee kunnen omgaan. Sterker nog, het zal waarschijnlijk leiden tot ongeremd drankmisbruik. Jongeren kunnen deze verantwoording echt wel aan. 

Onderbouwing

Tips voor een sterk betoog

Varieer in het gebruik van signaalwoorden 

bovendien / daarnaast / als derde argument / tot slot

hierdoor / waardoor / zodat / om die reden

De argumenten mogen geen overlap vertonen.

De argumenten mogen elkaar niet tegenspreken.

De alinea-indeling is correct.

De opbouw is logisch.

Sterkste argument eerst of juist niet?

Opbouw

Titel

Inleiding (aandacht trekken & standpunt)

Argument 1 & uitwerking

Argument 2 & uitwerking

Argument 3 & uitwerking

Slot (herhaling standpunt)

Titel

De titel bedenk je als laatste.

De titel moet scherp en helder worden geformuleerd.
 

Jouw standpunt kan nooit de titel zijn. (goed onthouden)

Inleiding

1. aanleiding, constatering, anekdote en/of probleemomschrijving

2. geef een of meerdere voorbeelden (van het genoemde/ onderwerp)

3. formuleer jouw standpunt over het onderwerp

Standpunt formuleren

Formuleer je standpunt altijd positief.

Dus niet: Ik vind dat de leeftijd waarop je in Nederland mag stemmen niet omlaag moet. 

Maar: Ik vind de leeftijd waarop je in Nederland mag stemmen de juiste leeftijd. 

Mag je in de inleiding je standpunt al vermelden?

1. Ja
2. Nee
3. Mag je zelf weten
4. Ja, dat moet zelfs!

Wat hoort bij de inleiding?

1. conclusie
2. argumenten
3. aanleiding

Middenstuk

Argument 1, 2 en 3 inclusief ondersteuning.

Per argument gebruik je een alinea.

Tegenargument en weerlegging (of afzwakking).

Tegenargument

Wat is dat?

Bij een tegenargument kruip je in het hoofd van jouw opponent. (=de persoon die het niet met jou eens is)

Je benoemt wat hij/zij zou zeggen, maar je weerlegt dit daarna meteen. (of je zwakt het af).  

Slot

- Je herhaalt jouw standpunt nogmaals

- Je benoemt heel kort nogmaals jouw argumenten (ultrakort)

- Je sluit af met een passende slotzin/ uitsmijter

Op de volgende slide enkele gruwelijk foute afsluiters uit de jaren 2015 tot heden: 

Je mag in het slot geen nieuwe argumenten meer noemen.

1. waar
2. niet waar

Wat bedoelen we eigenlijk met 'een uitsmijter'?

1. Een origineel verhaaltje
2. Een pakkende slotzin
3. Een dubbelzinnige opmerking
4. Een synoniem