Schrijfdossier - Betoog

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

Schrijfdossier

Onderdeel 5. Betoog

Volgens een schrijfplan

met gestructureerde tekstopbouw

Wat weet je over online gokken?

Betoog

Doel: overtuigen

• met argumenten
• kennis van tegenargumenten
• die je weerlegt

Lesdoel

Je leert een eenvoudig betoog opzetten.

Je leert hoe je een schrijfplan gebruikt voor een betoog.

Je schrijft de inleiding van een betoog.

Betoog

Betoog: voorbeeld van een inleiding

De reclames vliegen je om de oren en online gokken is enorm populair. We kunnen legaal online gokken in Nederland bij tien bedrijven die daar een vergunning voor hebben gekregen van de Kansspelautoriteit. De partijen die een vergunning hebben gekregen moeten zich wel aan een aantal spelregels houden. Begrijp me goed: ik ben voor legalisering, voor een veilige speelomgeving, voor eerlijke informatie over gokken, voor een goed verslavingsbeleid. Maar als het aan mij zou liggen, werd hiervoor geen reclame gemaakt.

Inleiding betoog

                                 Verdiep je in het onderwerp --> introduceer het                                   onderwerp 

                                 

                                 --> maak aantekeningen voor de inleiding, jouw                                  standpunt en (tegen)argumenten

                              

Stelling?

Wat is eigenlijk een stelling?

Stelling - voorbeelden

1. De wolf moet uit Nederland geweerd worden

2. Op elk vrijkomend stuk bouwland moet bos aangeplant worden

3. Bij huizenbouw moet er meer gebruik worden gemaakt van hout

4. Iedereen van 18 jaar en ouder moet verplicht orgaandonor worden

5. Festivals in de buurt van een Natura-2000-gebied moeten doorgaan

6. Vleestaks is een slecht idee

7. Er moet een landelijk vuurwerkverbod komen met oud en nieuw

8. Mensen moeten verplicht minimaal 1/3e van hun tuin groen inrichten

Bedenk een stelling over online gokken

Voorbeelden gezien ...

Uitgangspunt voor argumenten

Aan de hand van de volgende stelling:

"Online gokken moet verboden worden"

Online gokken moet verboden worden

Bedenk een argument (WANT ...)

Tegenargument

Tegenargument: wat denkt iemand die tegen jouw argument is?

Tegenargumenten gebruik je om je stelling kracht bij te zetten.

Je bekijkt je argument van verschillende kanten.

Hierdoor begrijp je de redenatie van een andersdenkende.

Weerleggen tegenargument

Weerleggen

Je hebt dus al nagedacht hoe een ander erover denkt. Jij hebt dan een redenatie klaar, waarmee je dat tegenargument kunt weerleggen.

Dat maakt jouw argumentatie sterk. Probeer dat maar eens tegen te spreken.

"Dat kun jij wel vinden, maar dan heb je niet nagedacht over ..."

Online gokken moet verboden worden

Bedenk een tegenargument en schrijf hem op met een weerlegging

Bedenk een argument (WANT ...) en schrijf hem op met een uitleg of voorbeeld .

Schrijfplan (2F)

INLEIDING (1 alinea)

Introduceren onderwerp en afsluiten met jouw standpunt/stelling

MIDDENSTUK (3 alinea's)

                                                 Argument 1 (met uitleg en/of voorbeelden)                                                                         Argument 2 (met uitleg en/of voorbeelden)                                                                       Tegenargument en weerlegging

SLOT (1 alinea)

Korte samenvatting en herhalen van jouw standpunt/stelling.

WANT...

MAAR...

Schrijfplan (3F)

INLEIDING (1 alinea)

Introduceren onderwerp en afsluiten met jouw standpunt/stelling.

MIDDENSTUK (meerdere alinea's)

                                                 Argument 1 (met uitleg en/of voorbeelden)                                                                         Argument 2 (met uitleg en/of voorbeelden)                                                                       Tegenargument 1 en 2 en weerlegging

SLOT (1 alinea)

Korte samenvatting en herhalen van jouw standpunt/stelling.

WANT...

MAAR...

Schrijfplan

Inleiding

- Stel een of meer directe vragen / retorische vraag

- Uitdagende openingszin

- Aanleiding voor het betoog (actualiteit)

- Anekdote

- Persoonlijke ervaring

- Definitie of omschrijving: introductie van het onderwerp

- Eindigen met je stelling

Inleiding

• Je noemt het onderwerp van je betoog (a.d.h.v. een nieuwsbericht, anekdote (een kort verhaaltje) of iets anders.
  
• Vertel iets over je onderwerp (waarom juist dit onderwerp; hoe is het onderwerp de laatste tijd in het nieuws is geweest?)
• Aan het einde van de inleiding vertel je jouw mening, geef je jouw stelling.
  

Betoog: voorbeeld van een inleiding

Rijden onder invloed is gevaarlijk. Jaarlijks vinden meerdere dodelijke ongevallen plaats, waarvan rijden onder invloed de oorzaak is geweest. Het is verboden een voertuig te besturen met meer dan 0,5 ‰ alcohol in het bloed. Voor beginnende bestuurders gelden strengere regels. Zij mogen bij 0,2 ‰ niet meer achter het stuur kruipen. Ik vind dat het promillage van ervaren bestuurders ook naar 0,2 ‰ moet.

 

Let op

Let op! Een stelling is nooit een vraag.

Je stelling is niet langer dan 14 woorden.

Je stelling is niet negatief (geen 'niet', 'geen').

Middenstuk/kern - 1

Waarom deze stelling?

Minimaal twee argumenten, die je stelling onderbouwen.

Deze argumenten hebben niet dezelfde inhoud.

Zo dus niet:

Stelling: dierproeven moeten verboden worden

Argument 1: dierproeven zorgen voor onnodig veel dierenleed

Argument 2: veel dieren lijden onder dierproeven

Middenstuk/kern - 2

• Bedenk twee tegenargumenten.
• Dit zijn de argumenten van tegenstanders van jouw mening.
• Je moet deze argumenten weerleggen.
• Onderbouw waarom je het hier niet mee eens bent, je weerlegt ze dan. Dit onderdeel maakt je betoog heel sterk.
• Je kunt je dus wel verplaatsen in je tegenstanders, maar zij hebben zeker niet gelijk!

Weerleggen

Weerleggen van argumenten is erg lastig. Met een weerlegging ontkracht je een argument of een standpunt, je maakt dat argument of standpunt onaanvaardbaar/onschadelijk.

Hoe weerleg je een (tegen)argument?

• omschrijf het (tegen)argument dat je aanvalt
• vertel waarom het onjuist of onvolledig is en/of
• voer een zelf gevonden argument aan.

Slot

• Hier komt je conclusie.
• Die onderbouw je met een advies, verwachting of voorspelling voor de toekomst die te maken heeft met je stelling.
  
• Je herhaalt je stelling en vat je verhaal kort samen.
• Uiteindelijk kom je met een goede ‘uitsmijter’: een laatste, sterke zin die de luisteraars nog lang bij zal blijven.
  

Stappenplan

Stap 1: Bedenk een onderwerp en een stelling

Stap 2: Betrouwbare informatie verzamelen (vóór en tegen)

Stap 3: Kies 2 argumenten voor en 2 argumenten tegen de stelling.

Schrijf voor elk argument een onderbouwing. Waarom is dit een goed argument? Weerleg de tegenargumenten met argumenten.

Stap 4: Schrijf nu een inleiding. Start met een pakkende zin!

Geef informatie over het onderwerp. Schrijf je standpunt op.

Stap 5: Schrijf nu een slot / conclusie. Vat je argumenten (voor) samen. Herhaal je standpunt met andere woorden.

Voorwaarden

Je onderwerp is niet:

• gebaseerd op vooroordelen
• racistisch
  
• op de persoon gespeeld
• haatdragend
• of op andere wijze persoonlijk gericht

Gebruik een schrijfplan 

1. Verdiep je in het onderwerp
2. Maak een schrijfplan (Word)
3. Schrijf de inleiding na je argumentatie
4. Denk ook vast na over een pakkende titel
5. Neem je betoog op in je Schrijfdossier

debatstelling.nl

hetdebatbureau.nl

SExI argumenteren 

Noem

Leg uit

Geef voorbeelden

SExI argumenteren 

De lezer (of luisteraar) stapje voor stapje overtuigen.

SEXI = State, EXplain, Illustrate.

State: een standpunt, een bewering, een mening.

EXplain: waarom dat zo is en waarom het belangrijk is: onderbouwen.

Niet zozeer voor jou, maar voor je lezer/luisteraar, want die wil je overtuigen.

Illustrate: Je roept hiermee een levendig beeld op. Hoe concreter, hoe beter.

Noem / State

Je begint met het noemen van je argument

(want, omdat, ...)

Leg uit / Explain

Daarna geef je aan wat je met dat argument bedoelt.

Dit is het belangrijkste onderdeel van een goed argument, omdat je het hiermee onderbouwt.

Het is een toelichting op je argument waarmee je iemand probeert te overtuigen.

Leg uit / Explain

Leg uit: “Waarom is dat waar?” en “Waarom is dat belangrijk?”

Wees je bewust van de vloek van kennis: hoe meer je over een onderwerp weet, hoe minder je geneigd zal zijn die tweede vraag te beantwoorden.

Jij weet waar je het over hebt, de luisteraar nog niet. Die moet je op hetzelfde niveau als jij zien te krijgen.

Geef voorbeelden / Illustrate

Tot slot geef je voorbeelden waarmee je je argument heel tastbaar en concreet maakt.

Hiermee maak je je argument extra geloofwaardig en dat is wat je wilt bereiken.

Denk aan grafieken, afbeeldingen, cijfers, filmpjes