Spelling: Apostrof (+ trema, koppelteken, accent, cedille)

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

0

DOEL VAN DE LES

• Je weet waarom we spellingstekens gebruiken.
  
• Je weet wanneer je de apostrof kunt gebruiken. 
• Je maakt kennis met trema, accent & cedille

OPBOUW VAN DE LES

1. Woordweb 'spellingstekens'
2. Uitleg Trema - accent - cedille
3. Korte oefening met deze spellingsregels 
4. Uitleg Apostrof 
5. Korte oefening met 'apostrof' 
6. Opdracht in groepjes  
7. Evalueren van de les  

Waarom gebruiken we spellingstekens?
' | - | é | ë | è

Waarom dus?

Om uitspraakproblemen te voorkomen gebruik je trema’s, apostrof, accenttekens en soms een cedille.

TREMA | ë ï ö

Om te voorkomen dat 2 opeenvolgende klinkers als één klank worden gelezen.

ideeen -> ideeën

patient -> patiënt

Azie -> Azië

Let op: in samenstellingen gebruik je geen trema, maar een koppelteken: radio-interview, mee-eten, opera-achtig, cd-speler

Wat is de juiste spelling?

1. drieenzestig
2. drieënzestig

Wat is de juiste spelling?

1. egoistisch
2. egoïstisch

KOPPELTEKEN | -

Om aan te geven dat een deel van een woord is weggelaten

voordelen en nadelen -> voor- en nadelen

zondagen en feestdagen -> zon- en feestdagen

In samenstellingen met 2 klinkers die als één klank kunnen worden uitgesproken

naapen -> na-apen

meeeten -> mee-eten

Wat is de juiste spelling?

1. tekstvragen en -opdrachten
2. tekstvragen en opdrachten

Wat is de juiste spelling?

1. zeeegel
2. zee-egel

KOPPELTEKEN | -

Aardrijkskundige benamingen

Zuid-Holland | Nieuw-Zeeland

In samenstellingen met een voorvoegsel sub-, co-, des-, duo-en anti-, ex- | 2 titels

ex-partner | anti-roker | oud-burgemeester | minister-president

in samenstellingen met cijfers, letters en eigennamen

B-elftal | 25-jarige | Dvd-speler

Wat is de juiste spelling?

1. Zuid-Korea
2. Zuid Korea

Wat is de juiste spelling?

1. café-restaurant
2. café restaurant

ACCENTEN

1. Accent aigu: logé, decolleté, soirée (geeft klemtoon aan/nadruk)

      – Dat is volgens mij dé manier om de zaak aan te pakken. 

      – Jort heeft twéé auto’s en geen drie. 

2. Accent grave: barrière, crèche, crème

3. Accent circonflexe: crêpe, moment suprême

Wat is de juiste spelling?

1. scene
2. scène

Wat is de juiste spelling?

1. coupé
2. coupe

Wat is de juiste spelling?

1. enquete
2. enquête

CEDILLE

De cedille onderaan de c (ç) zorgt ervoor dat een c als s klinkt, wanneer die voor een a, o of u staat: 

Curaçao, garçon, reçu

Normaal klinkt de c in die gevallen als k (caravan, cake, curieus).

Wat is de juiste spelling?

1. Curacao
2. Curaçao

Wat is de juiste spelling?

1. caçtus
2. cactus

Maak een zin waarin je een woord gebruikt met een spellingsteken.

's morgens

A'dam (Amsterdam)

z'n jas (zijn jas)

m'n auto (mijn auto)

baby's (meervoud)

A4'tje (afkortingen)

Romy's pen (van wie?)

wc's (meervoud afkortingen)

Om aan te geven dat er letters zijn weggelaten

des morgen -> ’s morgens | 's middags | 's avonds | 's nachts

begin van de zin? dan 2e letter hoofdletter: 's Morgens 

Amsterdam -> A'dam

het regent -> ’t regent 

mijn -> m’n 

des Hertogenbosch -> ’s-Hertogenbosch 

Den Bosch is nog makkelijker ;)

Bij de meervouds-s van woorden die eindigen op 

–a, -o, -i, -u en –y

massa’s 

auto’s 

taxi’s 

accu's

baby’s

Bij de tweedenaamvals-s van woorden die eindigen op –a, -o, -i, -u en –y

De jas van Reema -> Reema's jas

De tas van Ramano -> Ramano's tas

De laptop van Ibi -> Ibi's laptop

De pen van Yannu -> Yannu's pen

Het boek van Chery -> Chery's boek

De stoel van Anne -> Anne's stoel

Maar: Stephens pen | Amans tas | Mikes boek | Kulcans jas

Bij de tweedenaamvals-s van woorden die eindigen op –s of –x

De opdracht van meneer Frans -> meneer Frans' opdracht

De hoed van prinses Beatrix -> prinses Beatrix' hoed

bij afleidingen van afkortingen en 

cijfer- en letterwoorden (initiaalwoorden)

A4’tje 

ISK'er

WAO’er 

MBO’er

create.kahoot.it

OPDRACHT IN GROEPJE

• BEDENK EEN VERHAAL MET ELKAAR EN SCHRIJF HET VERHAAL OP. 
• ALLE VERPLICHTE WOORDEN MOETEN VOORKOMEN IN HET VERHAAL
• 1 PERSOON DEELT HET SCHERM EN TYPT 
• DE ANDEREN KIJKEN MEE EN CONTROLEREN OF HET KLOPT.
• LEVER HET VERHAAL IN VIA PADLET 

NAMEN

VERHAAL

padlet.com