1.2 Kernbegrippen maatschappijleer 2425

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Welkom bij Maatschappijleer!

Wat denk jij dat maatschappijleer is?

Maatschappijleer gaat over de manier waarop mensen met elkaar samenleven in de maatschappij

Wel een examenvak geen centraal examen

Leerdoelen 1.2

Je kunt uitleggen wat waarden en normen zijn

Je kunt voorbeelden geven van waarden en normen

Je kunt het verschil noemen tussen wetten en fatsoensnormen

Je kunt in eigen woorden vertellen wat een belang is

Je kunt uitleggen wat macht en machtsmiddelen zijn

Je kunt voorbeelden geven van machtsmiddelen 

Lezen blz. 10

met elkaar: waarden en normen en belangen

Waarden en normen

Een waarde is een uitgangspunt dat je belangrijk vindt in het leven. Op basis hiervan maak je keuzes en vind je iets goed of fout. 

Geld is geen waarde! Geld is een middel niet een doel op zich

Voorbeeld: gezondheid

Waarden en normen

Een ander voorbeeld van een waarde is gelijkheid

Als jij vindt dat iedereen gelijk is, dan ben je tegen discrimineren

Waarden en normen

Je gedrag zegt vaak iets over wat je belangrijk vindt

Een norm is een gedragsregel

Normen zijn er zodat je waarden laat terugzien in jouw gedrag

Maken opdracht 1, 4 en 5 wb.

Een voorbeeld van een norm is

1. Eerlijkheid
2. Tolerantie
3. Rechtvaardigheid
4. Niet pesten

Zijn normen afgeleid van waarden, of waarden afgeleid van normen?

1. Normen zijn afgeleid van waarden
2. Waarden zijn afgeleid uit normen.

Welke stelling is juist?

1. Jouw sociale omgeving wordt gevormd door mensen die je kent en waarmee je dingen samen doet.

2.Maatschappij is een ander woord voor sociale omgeving.

1. Alleen stelling 1 is juist
2. Alleen stelling 2 is juist
3. Beide stellingen zijn juist
4. Beide stellingen zijn onjuist

Een ander woord voor de maatschappij is:

1. belangengroep
2. sociale omgeving
3. overheid
4. samenleving

Bij welk van de onderstaande voorbeelden gaat het om een wetsregel?

1. In de bus sta je op voor een zwangere vrouw
2. Bij het concert sluit je achteraan in de rij
3. Je bedankt de leraar na de les
4. Je gaat naar school

Welke stelling is juist?

1. Bij maatschappijleer bereid je je voor op deelname aan de samenleving.

2. Maatschappijleer sluit goed aan bij opleidingen in de zorg en bij de politie.

1. Alleen stelling 1 is juist
2. Alleen stelling 2 is juist
3. Beide stellingen zijn juist
4. Beide stellingen zijn onjuist

Sleep de juiste woorden naar het juiste plaatje welke normen en waarden horen bij elkaar?

Norm :niet liegen

Waarde: eerlijkheid

Norm : Samen uit, samen thuis

waarde: vriendschap

Norm : groente eten

waarde: gezondheid

geschreven en ongeschreven

Welke drie waarden noemen we in Nederland basiswaarden?

• Belang: als jij ergens voordeel van hebt.

• Belangentegenstelling: het belang van een persoon botst met het belang van een ander persoon

belangen-tegenstellingen 

Buschauffeurs

Bedrijf (zoals Arriva)

BELANG

BELANG

Meer loon

Meer winst

Algemeen belang en persoonlijk belang

Algemeen belang: zijn dingen  waar veel mensen voordeel (belang) bij hebben. Voorbeeld: goede wegen

Persoonlijk belang: zijn dingen die voor jou van belang zijn. 

Voorbeeld: een goed cijfer voor maatschappijeer.

Wat is een 

algemeen belang?

Een algemeen belang is, als er veel mensen er voordeel aan hebben.

algemeen belang: milieu

algemeen belang: goed onderwijs

Algemeen belang: goede gezondheidszorg 

Algemeen belang: veiligheid 

Algemeen belang: goede ouderenzorg 

algemeen belang: weinig files. goede snelwegen

Belang milieu-activisten?

Belang van werkgevers?

Lezen

Met elkaar blz. 11

Macht 

Je kunt iemand iets laten doen zelfs als degene dat niet wil

Als je macht heb ben je in staat om iemands gedrag te beïnvloeden

Macht is

1. een regel over hoe jij en anderen zich moeten gedragen
2. een principe dat je belangrijk vindt in het leven
3. een voordeel dat je ergens van hebt
4. is de mogelijkheid om het gedrag van anderen te beïnvloeden

Machtsmiddelen

Welk machtsmiddel?

Sociale ongelijkheid

Sociale ongelijkheid 

Sociale ongelijkheid: niet iedereen heeft dezelfde kansen in de samenleving. 

Aan de slag

opdracht 1, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 12

Ben je hier mee klaar? 

Samenvatting op blz. 21 begrippen op blz. 22