Les 4: Van water land maken 1/2

• Mens & Maatschappij
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Hoe zit je in je vel vandaag?

😒🙁😐🙂😃

THEMA 6 | LES 4

Van water land maken

VOORUITBLIK

Wat gaan we doen in de les?

LESPROGRAMMA

• Quiz over les 3
• Reisdoelencheck les 3
• Interactieve uitleg les 4
  
• Terugblik op deze les
  
  
• Bij tijd over: werken aan het huiswerk

Vooruitblik

QUIZ

Les 3: Het afvoerputje van Europa

Vooruitblik

Hoog Nederland

Laag Nederland

de Rijn

de IJssel

de Maas

de Waal

Wat is de betekenis van uitmonden?

1. Uitkomen van een rivier
2. monding van een rivier
3. tegenhouden van een rivier
4. eindigen van een rivier

Ontspringen

Vertakken

Uitmonden

Het rivierkleilandschap hoort bij

1. Laag-Nederland
2. Hoog-Nederland

Waarvoor is rivierklei een grondstof?

Je kan met behulp van de begrippen 'ontspringen', 'aftakkingen' en 'uitmonden' uitleggen hoe rivieren stromen.

Kan ik

Kan ik niet

Je kan benoemen waar rivierklei de grondstof van is.

Kan ik

Kan ik niet

Je kan uitleggen hoe het zeekleilandschap is ontstaan.

Kan ik

Kan ik niet

REISDOELEN LES 4

1. Je kan aan de hand van een voorbeeld uitleggen waarom Laag-Nederland een polderlandschap is geworden.

Vooruitblik

UITVOERING

Activiteiten om te leren

INSTRUCTIE PAARS

• Maak les 3 van de planner in Paspoort21
  
• Zelfstandig en in stilte
  
• Muziek in tijdens werken toegestaan (via laptop)

Uitvoering

Nederland wordt vaak omschreven als het vlakke en lage land aan de Noordzee. Maar iedereen die wel eens door de Limburgse heuvels heeft gereden weet dat dit niet voor heel Nederland geldt. In het zuiden en het oosten van ons land vind je namelijk wel reliëf. Om het landschap van Nederland goed te begrijpen, moeten we het land opdelen in twee gebieden: Hoog-Nederland en Laag-Nederland. Het gebied dat onder zeeniveua ligt, hoort bij Hoog-Nederland. Alle delen van Nederland die beneden het zeeniveau liggen horen bij Laag-Nederland.

Het landschap in Laag-Nederland is grotendeels gevormd door de zee en het ijs. Zo’n 11.000 jaar geleden kwam er een einde aan de laatste ijstijd. Het klimaat veranderde, waardoor het ijs smolt en de zeespiegel steeg. Grote delen van Nederland overstroomden toen regelmatig. De zee nam, net als de rivieren, allerlei materialen met zich mee, waaronder zand en klei. Door de werking van eb en vloed konden zandkorrels en kleideeltjes neergelegd worden op het land. Aan de kust bleef vooral zand liggen. Zo ontstonden de duinen, die het land beschermden tegen nieuwe overstromingen.

Hoe ontstaan duinen?

1. door wind en gras
2. door wind
3. door strand en zee
4. door wind en zee

Wat zijn duinen?

1. zandhopen aan de kust door de wind
2. hopen aarde aangelegd door mensen
3. door mensen gevulde zandzakken
4. heuvels op Texel

Nederland wordt vaak omschreven als het vlakke en lage land aan de Noordzee. Maar iedereen die wel eens door de Limburgse heuvels heeft gereden weet dat dit niet voor heel Nederland geldt. In het zuiden en het oosten van ons land vind je namelijk wel reliëf. Om het landschap van Nederland goed te begrijpen, moeten we het land opdelen in twee gebieden: Hoog-Nederland en Laag-Nederland. Het gebied dat onder zeeniveua ligt, hoort bij Hoog-Nederland. Alle delen van Nederland die beneden het zeeniveau liggen horen bij Laag-Nederland.

Verder landinwaarts werden kleideeltjes neergelegd waardoor een zeekleilandschap ontstond. De zeeklei is over het algemeen vruchtbare grond. Behalve akkerbouw vind je er ook veel tuinbouw, waar sierteelt plaatsvindt. In de gebieden waar de grond te nat is, vind je veel weilanden. Daar is de grond niet geschikt voor akkerbouw, maar wel voor veeteelt. 

RIVIERKLEI EN ZEEKLEI

• Zeeklei in Laag-Nederland
• Rivierklei in Hoog-Nederland

Zeekleilandschappen ontstonden vooral door overstromingen.

Rivierkleilandschappen ontstonden door het buiten de oevers treden van rivieren.

Uitvoering

Rivierkleilandschappen

1. Ontstaan door overstromingen van de zee
2. Ontstaan door buiten oevers treden van rivieren

Zand

Löss

Rivierklei

Zeeklei

duinlandschap

hoogveen-landschap

zandlandschap

laagveen-landschap

zeekleilandschap

lösslandschap

Nederland wordt vaak omschreven als het vlakke en lage land aan de Noordzee. Maar iedereen die wel eens door de Limburgse heuvels heeft gereden weet dat dit niet voor heel Nederland geldt. In het zuiden en het oosten van ons land vind je namelijk wel reliëf. Om het landschap van Nederland goed te begrijpen, moeten we het land opdelen in twee gebieden: Hoog-Nederland en Laag-Nederland. Het gebied dat onder zeeniveua ligt, hoort bij Hoog-Nederland. Alle delen van Nederland die beneden het zeeniveau liggen horen bij Laag-Nederland.

Door de vele overstromingen uit het verleden bleef veel zeewater achter de duinen liggen. Daar ontstonden meren en moerassen. Veel moerassen konden vanaf de vijftiende eeuw met molens worden drooggemalen. Zo ontstonden polders. Nederlanders wisten op die manier van water land te maken. Het drooggemalen land werd bewoond en bewerkt door boeren.

Wat is een polder?

1. Een stuk land omringd door dijken waarbinnen de waterstand geregeld wordt
2. Een polder is een lager gelegen gebied in hoog Nederland
3. Een polder is een stuk 'wad' in zee die soms droog komt te liggen bij eb
4. Een polder is een hoger gelegen land dan de omgeving

ringvaart

Poldergemaal

Gemaal

Sloten en polders

ringdijk

uitwateringssluis

7. Zet de woorden op de juiste plaats in de afbeelding.

Polder

Ringvaart

TERUGBLIK

Wat hebben we deze les gedaan en geleerd?

Welke twee dingen heb jij geleerd tijdens deze les?

Wat vond je van deze les?

😒🙁😐🙂😃

HUISWERK

Les 4 van de planner in Paspoort21 moet af zijn.

Terugblik

DOEI

En tot de volgende keer!