H9 Redoxreacties (9.1 t/m 9.2)

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

H9 Redoxreacties

Deze les

• Herken je de redox reactie ?
  
• Uitleg redoxreacties, van halfreactie naar totaalreactie.

         Bespreken tabel 48, de Ox  moet boven de Red staan.

              Belangrijk, omdraaien reductor halfreactie

Aan de hand van voorbeeld hier en/of opgave 8 stappenplan doorspreken

Zelf

Leerdoelen

• Je leert wat redoxreacties zijn;
• Je leert om redoxreacties op te stellen.

Redoxreacties

• Reactie waarbij elektronen (e-) worden overgedragen.
• Altijd minimaal twee deeltjes aanwezig:

• Soms reageren meerdere deeltjes samen als oxidator of reductor.
• Binas tabel 48.
• Voorbeelden: roesten/corrosie, verbranding, reacties in de batterij.

• Oxidator: neemt elektronen op
• Reductor: staat elektronen af

Oxidator

• Neemt elektronen op
• Elektronenacceptor
• Linkerkolom Binas 48
• Sterkste oxidator links bovenin (F2)
• Voorbeeld chloor:

Cl2 (g) + 2 e- -> 2 Cl-

Reductor

• Staat elektronen af
• Elektronendonor
• Rechterkolom Binas 48
• Sterkste reductor rechts onderin (Li)
• Voorbeeld ijzer:

Fe (s) -> Fe2+ + 2 e-

Redoxkoppels

Voorbeeld chloor: Cl2 + 2 e- -> 2 Cl-

• In het voorbeeld is chloor oxidator (neemt e- op).
• Er ontstaat Cl-, dit is een reductor.
• Cl2 en Cl- noemen we samen een redoxkoppel.
• In Binas 48 staan veel voorkomende redoxkoppels.

Zuurbase

• H+ overdracht
• Zuur reageert met base
• Zuur staat H+ af
• Base neemt H+ op
• Binas tabel 49

Redox

• Elektronen (e-) overdracht
• Reductor reageert met oxidator
• Reductor staat e- af
• Oxidator neemt e- op
• Binas tabel 48

Redoxreacties herkennen

Voorbeeld: 2 Na (s) + Cl₂ (g) -> 2 NaCl (s)

• Na (s) voor de pijl heeft geen lading, na de reactie is dit Na+ geworden (in een zout).
• Cl₂ (g) voor de pijl heeft geen lading, na de reactie is dit Cl- geworden.
• Na heeft dus een elektron afgestaan aan Cl2.
• Na is reductor, Cl2 is oxidator.

Leg uit dat dit een redoxreactie is:
2 Zn + O2 -> 2 ZnO

Halfreacties

• Elke redoxreactie bestaat eigenlijk uit 2 halve reacties: 1 van de oxidator en 1 van de reductor.
• Dit geven we weer in halfreacties (Binas 48).
• Twee halfreacties (red en ox) geven de totaalreactie.

Deze uitleg hoort bij NOVA scheikunde

Hoofdstuk 9.1 en H9.2 en behandeld de basis bij Redox.

Gebruik je boek H9.1 en H9.2 bij deze Lessonup en kijk waar je de de nodige theorie kunt teruglezen. 

Onduidelijk? Lees dan nogmaals H9.1 

Ga dan verder.

Kijk in binas tabel 99 naar de elektronen verdeling van metalen. Hoeveel elektronen hebben de metalen van groep 1 in de buitenste schil?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Kijk in tabel 48 rechtsonder naar de sterkste reductoren. De sterkste reductor is:

1. Li
2. B
3. F2
4. K+

De metalen in groep 1 bevatten 1 elektron in de buitenste schil. Hoeveel elektronen staan de reductoren Li, Na en K af volgens tabel 48?

1. 4
2. 3
3. 2
4. 1

Magnesium en en calcium staan in groep 2 van het periodiek systeem. Hoeveel elektronen kunnen deze metalen afstaan?

1. 4
2. 3
3. 2
4. 1

Metalen hebben nooit een lading.
Waar of niet-waar?

1. Waar
2. niet-waar

bestudeer tabel 48 van je binas.

Wat heeft tabel 48 jou te bieden? 

Beantwoord de vragen op de volgende sheets.

Welke informatie staat er volgens jou in tabel 48 van je binas?

In tabel 48 staat de sterkste reductor

1. Linksboven
2. Linksonder
3. Rechtsboven
4. Rechtsonder

In tabel 48 staat de sterkste oxidator

1. Linksboven
2. Linksonder
3. Rechtsboven
4. Rechtsonder

Kijk in tabel 48
De vaste stof lithium regeert met het gas fluor.
Lithium is hier de:

1. oxidator
2. reductor
3. hoe kun je dit weten.
4. Rechtsonder

Kijk in tabel 48
De vaste stof lithium regeert met het gas fluor.
Lithium is hier een ....

1. beginstof
2. reactieproduct
3. hoe kun je dit weten?
4. geleider

Kijk in tabel 48
De vaste stof lithium regeert met het gas fluor.
Lithium is de beginstof en een reductor.
De correcte halfreactie bij Lithium is hier:

1. Li+ + e- --> Li (s)
2. 2 Li + F2 --> 2 Li+ + 2 F-
3. Li (s) --> Li+ + e-
4. ???

sterkste reductor

zwakste reductor

Fe

OH-

H2

Li

sterkste oxidator

zwakste oxidator

Cu2+  

Li+

NO3- (aq)

NO3- + 4H+

Bekijk de volgende RedOx reactie:
Mg (s) +I2 (aq) --> Mg2+ (aq) + 2 I- (aq)
Geef met behulp van tabel 48 de juiste halfreactie van de reductor:

1. Mg2+ + 2e- --> Mg
2. I2 + 2 e- --> 2 I-
3. Mg --> Mg2+ + 2e-
4. 2 I- --> I2 + 2 e-

Bekijk de volgende RedOx reactie:
Mg (s) +I2 (aq) --> Mg2+ (aq) + 2 I- (aq)
Geef met behulp van tabel 48 de juiste halfreactie van de oxidator:

1. Mg2+ + 2e- --> Mg
2. I2 + 2 e- --> 2 I-
3. Mg --> Mg2+ + 2e-
4. 2 I- --> I2 + 2 e-

Halfreacties van open vraag

• Voorbeeld: 2 Zn + O2 -> 2 ZnO

• ox: O2 + 2 e- -> 2 O2-
• red: Zn -> Zn2+ + 2e- 

• Bij elkaar optellen geeft de totaalreactie (ionen vormen samen zout).

Sterkte oxidatoren/reductoren

• Redoxreactie vindt plaats als sterkste oxidator hoger staat dan de sterkste reductor.  (Vox - Vred > 0,3)
• "Bergafwaarts" = reactie verloopt wel.
• "Berg op" = geen reactie. 
• Zie volgende slide.

Het is net als met zuren en basen. 

Voor meet detail, zie H9.2 blz. 96 van je boek.

Voorspel of er een redoxreactie zal plaatsvinden tussen water en natrium.

Stappenplan opstellen redoxreactie

1. Noteer de formules van alle deeltjes (ook H2O in oplossing, H+ in zuur milieu, OH- in basisch milieu).
2. Zoek de sterkste reductor en sterkste oxidator.
3. Noteer beide halfreacties.
4. Optellen voor totale vergelijking (let op! Elektronen voor en na de pijl moeten gelijk zijn).
5. Eventueel deeltjes wegstrepen die voor én na de pijl staan.

voorbeeld 

Uitwerking

Kaliloog + waterstofgas + broomwater

1. Deeltjes: K+, OH-, H2 (g), Br2 (l)
2. Red: H2 + 2 OH- ,        Ox: Br2 
   
   
3. Red:   H2 + 2 OH-  ->  2 H₂O + 2e^-                (1x)                                                                   Ox:   Br2 + 2 e^-   ->  2 Br-                               (1x)        
                      
4. Totaal: H₂ + 2 OH- + Br2 -> 2 H₂O + 2 Br- 

elektronen

gelijk

maken

Kan een blokje natrium als reductor of als oxidator reageren?

1. Alleen reductor
2. Alleen oxidator
3. Beide

Kan chloorgas als reductor of als oxidator reageren?

1. Alleen reductor
2. Alleen oxidator
3. Beide

Wat is de halfreactie als ijzerpoeder reageert in een redoxreactie? Gebruik Binas 48.

1. Fe -> Fe2+ + 2 e-
2. Fe2+ + 2e- -> Fe
3. Fe3+ + e- -> Fe2+
4. Fe2+ -> Fe3+ + e-

Wat is de halfreactie als zuurstof in zuur milieu reageert in een redoxreactie? Gebruik Binas 48.

1. O3 + 2 H+ + 2e- -> H2O + O2
2. O2 + 4 H+ + 4e- -> 2 H2O
3. O2 + 2 H+ + 2 e- -> H2O2
4. O2 + 2 H2O + 4e- -> 4 OH-

Geef de halfreacties + totaalvergelijking van de redoxreactie tussen aluminium en aangezuurd waterstofperoxide.

Deze les

• Uitleg redoxreacties
• Oefenen redoxreacties opstellen

Ik begrijp de werking van tabel 48

😒🙁😐🙂😃

Ik kan met behulp van tabel 48 bij de reactie tussen b.v. lithium en chloorgas zelf beide halfreacties vinden .

😒🙁😐🙂😃

Ik weet hoe ik halfreacties kan optellen om zo tot een totaalrectie te komen.

😒🙁😐🙂😃