Spelling H5 Trema en koppelteken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

H5 Spelling 

Trema en Koppelteken

Aan elkaar of los?

Waarom schrijf je samenstellingen aan elkaar?

     

Welke werkwoorden schrijf je soms aan elkaar en soms los?

         

Aan elkaar of los?

Waarom schrijf je samenstellingen aan elkaar?

         Omdat de woorden samen een nieuw woord vormen met een nieuwe 

         betekenis.

Welke werkwoorden schrijf je soms aan elkaar en soms los?

         Splitsbare werkwoorden .

Lesdoel

1) Aan het einde van de les weet je hoe je een koppelteken moet gebruiken in een samenstelling.

2) Aan het einde van de les weet je wanneer je een trema moet gebruiken.

Voorkomen van een verkeerde uitspraak

                                      JA          -> Gebruik een koppelteken

Samenstelling?

                                      Nee       -> Gebruik een trema

Koppelteken

Gebruik je:

In aardrijkskundige namen.

Zuid-Spanje

Noord-Hollandse

Koppelteken

Gebruik je:

Voor of na een cijfer, afkorting, letter(s) of symbool.

50-jarige

EU-land

tussen-s

Koppelteken

Gebruik je:

Als de samenstelling anders verkeerd wordt uitgesproken.

auto-onderdelen

mee-eten

Koppelteken

Gebruik je:

Voor of na een hoofdletter

Jan-Peter

T-shirt

(Noteren in het boekje)

Voorkomen van een verkeerde uitspraak

                                      JA          -> Koppelteken

Samenstelling?

                                      Nee       -> Trema

Trema

Een trema zijn twee puntjes op een klinker.

Een trema is bedoeld om duidelijk te maken hoe je een woord uitspreekt.

Op welke letter komt een trema te staan?

Trema

Door een trema te zetten op de letter ná de breuk in de klank, spreek je het woord goed uit.

geïllustreerd

ge - illustreerd: vóór de i moet de klank worden gebroken.

Lesdoel

- Aan het einde van de les weet je hoe je een koppelteken moet gebruiken in een samenstelling.

- Aan het einde van de les weet je wanneer je een trema moet gebruiken.

Neem het onderstreepte woord over en zet een trema of koppelteken waar dat moet.
Yvet denkt dat ik haar naaap met mijn nieuwe kapsel.

______

Waarom heeft het woord een trema?
onhygiënisch

1. Het woord is een aardrijkskundige aanduiding of afleiding hiervan
2. Het woord is een samenstelling die je anders verkeerd zou uitspreken
3. Het woord is een samenstelling waarin een cijfer, symbool of afkorting voorkomt
4. Het woord is geen samenstelling en anders zou je het verkeerd uitspreken

Waarom heeft het woord
een koppelteken?
e-mailen

1. Het woord is een aardrijkskundige aanduiding of afleiding hiervan
2. Het woord is een samenstelling die je anders verkeerd zou uitspreken
3. Het woord is een samenstelling waarin een cijfer, symbool of afkorting voorkomt
4. Het woord is geen samenstelling en anders zou je het verkeerd uitspreken

Waarom heeft het woord een trema?
hindoeïsme

1. Het woord is een aardrijkskundige aanduiding of afleiding hiervan
2. Het woord is een samenstelling die je anders verkeerd zou uitspreken
3. Het woord is een samenstelling waarin een cijfer, symbool of afkorting voorkomt
4. Het woord is geen samenstelling en anders zou je het verkeerd uitspreken

Een samenstelling die begint of eindigt met een afkorting, krijgt een koppelteken.
tv-kijker, kleuren-tv, IQ-test, pc-netwerk

1. Nee. Het is kleurentv, IQtest en pcnetwerk
2. Het mag allebei
3. Dit is helemaal goed

Waarom heeft het woord
een koppelteken?
Oost-Indisch

1. Het woord is een aardrijkskundige aanduiding of afleiding hiervan
2. Het woord is een samenstelling die je anders verkeerd zou uitspreken
3. Het woord is een samenstelling waarin een cijfer, symbool of afkorting voorkomt
4. Het woord is geen samenstelling en anders zou je het verkeerd uitspreken

Als je getallen als 22 en 53 uitschrijft, gebruik je altijd een trema.

1. waar
2. niet waar

Waarom heeft het woord
een koppelteken?
%-teken

1. Het woord is een aardrijkskundige aanduiding of afleiding hiervan
2. Het woord is een samenstelling die je anders verkeerd zou uitspreken
3. Het woord is een samenstelling waarin een cijfer, symbool of afkorting voorkomt
4. Het woord is geen samenstelling en anders zou je het verkeerd uitspreken