11.3 Zuur-basetitratie

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Overzicht Periode 1

• Thema: Energie en duurzaamheid, Koolstofchemie & Kunststoffen
• Benodigde lesmaterialen: Chemie boek V5, Binas 7e editie, rekenmachine

Week 1	Week 2	Week 3	Week 4	Week 5	Week 6	Week 7	Week 8	Week 9	Week 10	Week 11
			...	...	...	...

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Boek, Chromebook, JdW-map, etui 

1. Startklaar

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan hun welbevinden. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zijn startklaar: ingelogd in LessonUp, telefoons opgeborgen in het Zakkie, en JdW-map op tafel.

      Leerdoelen

• Je herhaalt zuur-basereacties en pH-berekeningen.
• Je leert hoe je een titratie uitvoert en de juiste indicator daarvoor kiest.
  
• Je leert het omslagpunt afleiden uit een titratiecurve.
  
• Je leert rekenen aan een titratie en een terugtitratie.

3. Leerdoelgericht werken

De docent geeft het onderwerp, RTTI geformuleerde leerdoelen en de lesopbouw aan. De docent weet de leerdoelen goed te laten aansluiten bij de voorkennis en het (taal)niveau van de leerlingen. Gedurende de les wordt continu een terugkoppeling naar de leerdoelen gemaakt om de mate van beheersing te controleren.   

pH en zuur-basereacties

De pH, zuurgraad, geeft aan hoe zuur een oplossing is.

bij een zuur-base reactie vind een H+ overdracht plaats van het zuur naar het base. Zuur is de protonendonor en de base is de protonen acceptor. 

Je hebt 15 mL zoutzuur oplossing van 0,3 M en voegt daar 20 mL natronloog oplossing aan toe van 0,25 M.
Wat is de pH van de oplossing die ontstaat?

Kwantitatieve analyse

Als je wil weten hoeveel van een bepaalde stof aanwezig is moet je een kwantitatieve analyse doen. 

Bij een oplossing is dit vaak een titratie.

Bij een titratie werk je met een oplossing met een bekende concentratie en een oplossing van een onbekende concentratie.

Kenmerken titratie

1. Je druppelt een oplossing met een bekende concentratie in een oplossing met een onbekende concentratie
2. Van beide oplossingen meet je nauwkeurig het volume
3. De twee oplossingen reageren snel en aflopend met elkaar.
4. Je kunt vaststellen wanneer je precies het juiste volume oplossing met de bekende concentratie hebt toegevoegd. 

Een titratie voer je minimaal in duplo uit.

Welke indicator gebruik je?

Bij een zuur-base titratie is de keuze van indicator van heel groot belang. je indicator moet op het juiste moment van kleur veranderen om je pH verandering aan te geven.

Als je natronloog bij zoutzuur doet gaat de pH van 2 naar 9.

Je moet dan de juiste indicator toevoegen die het equivalentiepunt bij je juiste pH heeft. 

Indicatorkeuze

Om te weten welke indicator het beste is moet je weten welke pH verandering optreed. 

Bij 25 ml van 0,1M zoutzuur, als je 3 druppels 0,1M NaOH toevoegd gaat de ph van 3,7 naar 10!

Elke indicator die van kleur verandert in dat gebied is goed. 

Titratiecurves

vuistregels zuur-basetitratie

Bij de zuur-base titraties kan je de volgende vuistregels in acht nemen als het gaat om het omslagtraject:

• Een sterk zuur met een sterke base tussen 4 en 10
• Een zwak zuur met een sterke base tussen 7 en 10
• Een zwakke base met een sterk zuur tussen 4 en 7

Rekenen aan titraties

Rekenen aan titraties

Terugtitratie

Hoe moet je het precies doen als je zuur of base niet oplosbaar is in water?

In maagtabletten zit calciumcarbonaat, wat niet oplost in water.

Je weegt het tablet, lost het op in een bekende overmaat zoutzuur.                                                              

Het CO2 ontsnapt en het restant zoutzuur titreer je met NaOH. 

Je kan dan uitrekenen hoeveel calciumcarbonaat gereageerd heeft.