[5h] Europa en zijn pluriforme samenlevingen (Memo 12.2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5

Europa en zijn pluriforme samenlevingen

Memo H12.2

Deze les 

ST 2 vragen?

Hoofdstuk 12.2

en begrippen oefenen

De Nederlandse samenleving kenmerkt zich door pluriformiteit

 Er bestaat een grote diversiteit aan (godsdienstige) levensbeschouwingen, opvattingen, leefstijlen en waardepatronen. 

Dit is een groot goed. Vrijheid en openheid van de samenleving maken deze pluriformiteit mogelijk.

Multicultureel

Een samenleving waarin mensen met verschillende culturen en geloven met elkaar samenleven. Zo wonen in Nederland naast Nederlanders bijvoorbeeld ook groepen Molukkers, Surinamers en ook Turkse mensen.

Hoe ziet de vlag van de EU er eigenlijk uit?

hoeveel sterren?

Wat betekent deze vlag?

Op de vlag staat een cirkel van 12 gouden sterren op een blauwe achtergrond. Ze staan voor de idealen van eenheid, solidariteit en harmonie tussen de volkeren van Europa. Het aantal sterren heeft niets te maken met het aantal EU-landen

Hoeveel landen lid van de Europese Unie?

27 na het vertrek van GB

De samenstelling van de Europese Unie per 1 januari 2013: België, Bulgarije, Duitsland, Cyprus, Denemarken, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slowakije, Slovenië, Spanje, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk en Zweden.

Met het vertrek van het Verenigd Koninkrijk op 31-01-2020 bestond de Europese Unie weer uit 27 leden.

Lid worden van de EU

 kandidaat lidstaat Oekraïne 

Kandidaat lid sinds zomer 2022 en er wordt niet verwacht dat Oekraïne binnenkort aan deze criteria zal voldoen. Zo zal de Oekraïense regering noodzakelijke hervormingen moeten doorvoeren om de rechtsstaat en de democratie te versterken en corruptie te bestrijden. Ook moeten nog veel Europese regels worden ingevoerd en is de Oekraïense economie nog niet klaar voor de Europese interne markt, al is Oekraïne de afgelopen jaren meer en meer met de EU verstrengeld geraakt.

Turkije ook kandidaat lid

Albanië

Bosnië en Herzegovina.

Moldavië

Montenegro.

Noord-Macedonië

Servië

Turkije.

Oekraïne.

Europese feestdag?

Europadag (9 mei) is het jaarlijkse feest van vrede en eenheid in Europa. De datum markeert de verjaardag van de historische Schuman-verklaring, waarin Schuman pleitte voor een nieuwe vorm van politieke samenwerking in Europa, die oorlog tussen de Europese naties ondenkbaar zou maken.

Voel jij je onderdeel van de EU? Voel jij je verbonden met bijvoorbeeld de mensen in Griekenland of Denemarken. Wat zou dat kunnen veranderen?

Sovjet-Unie en het Oostblok?

1. Communistisch
2. Kapitalistisch
3. Fascistisch

de EGKS staat voor...?

1. Europese Groep voor Klimaat en Straling
2. Europa groep Kolen en staatsaangelegenheden
3. Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal
4. Europese Gemeenschap voor Klimaat en Straling

Wat waren de eerste zes landen die Europees gingen samenwerken?

1. Frankrijk, Bondsrepubliek Duitsland, Nederland, België, Zweden, Denemarken
2. Frankrijk, Bondsrepubliek Duitsland, Nederland, België, Zweden, Engeland
3. Frankrijk, Bondsrepubliek Duitsland, Nederland, België, Luxemburg, Engeland
4. Frankrijk, Bondsrepubliek Duitsland, België, Nederland, Luxemburg, Italië

Op welk gebied ontstond de eerste samenwerking in Europa?

1. vrij reizen van goederen en personen
2. kolen en staal
3. behoud cultureel erfgoed
4. gezamenlijke munt

Wat wilde men voorkomen met de Europese samenwerking? Eén antwoord hoort er niet bij.

1. communisme
2. nieuwe oorlog
3. invloed Verenigde Staten
4. invloed Sovjet-Unie en China

samenwerken was juist een voorwaarde voor het ontvangen van Marshallhulp 

In 1957 werd de EEG opgericht. De EEG was het eerste vrijwillige economische samenwerkingsverbond in Europa.

Welk verband is er tussen de oprichting van de EEG en de Koude Oorlog?

1. De Koude Oorlog is een gevolg van de oprichting van de EEG, omdat de Sovjet-Unie zich buitengesloten voelde door de economische samenwerking in West-Europa.
2. De oprichting van de EEG is een gevolg op lange termijn van de Koude Oorlog, omdat het inging tegen de oostelijke en de westelijke invloedssfeer in Europa.
3. De oprichting van de EEG en de Koude Oorlog zijn beide onbedoelde gevolgen van de Conferentie van Potsdam.
4. De Koude Oorlog is een oorzaak van de oprichting van de EEG, omdat in een economisch sterk Europa het communisme minder kans maakte.

De EEG is een...

1. economische samenwerking
2. politieke samenwerking
3. economische en politieke samenwerking

Welke sector profiteerde het meeste van de Europese samenwerking?

1. landbouw
2. diensten
3. industrie
4. handel

Wat is kapitalisme?

1. Het streven naar zoveel mogelijk winst
2. Het streven naar zoveel mogelijk kolonies
3. Het streven naar zoveel mogelijk macht
4. Het opslaan van producten

Wat is dekolonisatie?

1. Onafhankelijk worden van kolonies
2. Kolonies veroveren
3. Kolonies ontwikkelen zich
4. imperialisme groeit

laatste vraag

In welk jaar ontstond de EU
(Europese Unie)?

1. 1989
2. 1992
3. 1997
4. 2002

Zelf aan de slag met leren voor ST

Leerdoelen blz. 277

Samenvatten blz. 276

Maken vragen 12.2

Maken de oefeningen voor het examen 

Kenmerkend aspect: 

De eenwording van Europa

Nut en noodzaak van de EU

Op de vlag staat een cirkel van 12 gouden sterren op een blauwe hemel als achtergrond. Ze staan voor de idealen van eenheid, solidariteit en harmonie tussen de volkeren van Europa.

Het aantal sterren heeft niets te maken met het aantal EU-landen. De rangschikking in een cirkel symboliseert daarentegen de onderlinge verbondenheid tussen die landen.

Opdracht: lees 'Naar een politieke unie?' en maak  onderstaande vragen.

1) Leg uit of de EU een voorbeeld is van samenwerking of van een politieke unie;

2) Leg uit waarom een politieke unie gevoelig ligt in Europa. 

Opdracht: lees 'Naar een politieke unie?' en maak één van de onderstaande vragen.
1) Leg uit of de EU een voorbeeld is van samenwerking of van een politieke unie;
2) Leg uit waarom een politieke unie gevoelig ligt in Europa.

Fritz Behrendt

Fritz Alfred Behrendt (1925-2008) was een Nederlands cartoonist van Duits-Joodse afkomst. Behrendt groeide op in Duitsland, maar vanwege de opkomst van de nazi's vluchtte zijn vader in 1936 naar Nederland. Zijn familie volgde hem in 1937 en ze vestigden zich in Amsterdam. In 1945 werd Behrendt wegens "ondermijnende activiteiten" door de Duitse bezetter opgepakt en in het Huis van Bewaring aan de Weteringschans opgesloten. (bron: Wikipedia)

Wat is de standplaatsgebondenheid van Behrendt?

Opdracht

Hierna zie je drie spotprenten van Fritz Behrendt over de Europese samenwerking. In deze spotprenten is een (chronologische)  ontwikkeling te zien in het denken van Behrendt over deze samenwerking. Leg uit of hij positiever of negatieve oordeelt over de Europese samenwerking.

Toelichting: 

De namen rechts verwijzen naar veldslagen uit de Europese geschiedenis. Erboven staan legeraanvoerders afgebeeld.

Toelichting: 

In 1957 werd de Europes Economische Gemeenschap (EEG) opgericht, de directe voorloper van de EU.

Titel:

1982, 25 jaar later...

Toelichting:

Maastricht verwijst naar het verdrag van Maastricht (1992), waarin afspraken over de politieke en de economische (€uro!) eenwording van Europa werden gemaakt.

De ontwikkeling in Behrendts denken over de Europese samenwerking is positief/negatief, want...

Globalisering, migratie en pluriforme samenleving

Wat is het verband tussen migratie en een pluriforme samenleving?

Globalisering

Opdracht: kies één van de onderstaande stellingen en leg uit in hoeverre je het daar mee eens bent.
I Globalisering zorgt voor economische kansen
II Globalisering is een bedreiging voor onze westerse cultuur.

1945-1950

1960-1975

1975-1980

1990-2010

Surinamers

Indonesiërs uit Nederlands Indië

Oorlogsvluchtelingen uit o.a. Bosnië, Somalië 

Arbeidsmigraten uit Turkije en Marokko

Doelen

Aan het einde van de les kun je:

• toelichten hoe de pluriforme samenleving in Europa ontstaan is;
• uitleggen in hoeverre jij euroscepsis terecht vindt;
• beargumenteren of Europa een keus heeft wat betreft samenwerking;
• argumenten voor en tegen uitbreiding EU noemen;
• voor- en nadelen globalisering toelichten;
• beargumenteren of jij migratie wel of geen bedreiging vindt;
• een spotprent van Fritz Behrendt analyseren.