Insectensteek / allergische reactie en Tekenbeet

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Insectensteek / allergische reactie en Tekenbeet

Welke vragen stel je aan een patiënt die belt voor een insectenbeet?

Is het ernstig?

Gestoken of gebeten worden door een insect is onaangenaam, maar heeft meestal geen ernstige gevolgen, behalve bij mensen die er allergisch op reageren of als de beet of steek een ziekte overbrengt.

 Een insectensteek kan een acute allergische reactie  of een anafylactische shock veroorzaken. Hierbij ontstaat een belemmering van de ademhaling of
een te kort schietende bloedcirculatie. Dit kan levensbedreigend zijn.
 Vooral wespensteken zijn berucht.

Aan welke symptomen kun je een anafylactische reactie herkennen ?

Triagecriteria U1

Noem 1 vraag die je zou kunnen stellen die aansluit op een U1 urgentie

• Heeft u last van een te snelle ademhaling?
  
• heeft u het gevoel van weinig lucht te krijgen?
• [Kortademig] Hoe snel ontstaan?
• [Insectensteek] Heeft u al eens eerder een allergische reactie gehad na een steek van het insect dat u nu heeft gestoken?
• Kunt u de reactie omschrijven?
• Door welk insect bent u gestoken?

Welke vragen kun je stellen bij een U1

Triagecriteria U2

• Kortademig
• Quinckeoedeem
• In de mondholte gestoken

Voorbeelden Quincke's oedeem.

Quincke’s oedeem heet ook wel ‘angio-oedeem’.

 Wanneer iemand daar last van heeft, krijgt hij in korte tijd vochtophopingen in zijn lichaam. Die vochtophopingen ontstaan door lekkage van bloedvaatjes die dieper in de huid zijn gelegen. Quincke’s oedeem is een variant van netelroos (urticaria), de vaak heftig jeukende uitslag van de huid die begint met rode vlekjes en daarna in verdikte bleke plekken kan overgaan. Alleen is er bij Quincke’s oedeem niet altijd jeuk (of alleen in het begin) en is de huid bleek.

In het begin van een allergische reactie hoeft er nog niet zo’n alarmerend beeld te zijn. De slijmvliezen in de mond van de patiënt zwellen misschien op. Als het slijmvlies van de luchtweg opzwelt, kan de patiënt moeite krijgen met ademen. 

Als de patiënt Quincke’s oedeem krijgt, moet met spoed de mondholte worden geïnspecteerd.

Noem 1 vraag die je bij de urgentie U2 zou kunnen stellen

Vragen die je kan stellen om U2 uit te sluiten.

• Waar bent u gestoken? (denk aan mondholte)
• Heeft u moeite met slikken?
• Heeft u last van zwelling in het gezicht? (buiten prikplek om) 

Triagecriteria U3

Niet te verwijderen teek.

Heftige lokale allergische reactie

Welke vraag kun je bij een U3 bedenken?

Vragen die je kan stellen om tot een U3 uit te komen.

• Bent u in de afgelopen dagen in het bos geweest?
• [Teek] Is de teek te verwijderen? 
• Is er een zwelling op de plek van de steek groter dan 10 cm?
• Waar zit de allergische reactie
• Doet de plek pijn? [Pijn] (pijnladder) 

Welke ziekte kan een tekenbeet veroorzaken?

Bij vermoeden tekenbeet wil je weten hoe lang deze al in de huid zit en of deze al verwijderd is. 

Ter voorkóming van besmetting met Borrelia, de verwekker van de Ziekte van Lyme, moet een teek zo snel mogelijk, maar in ieder geval binnen een etmaal verwijderd worden.

Tot 3 maanden na de tekenbeet contact opnemen als er langzaam een rode of blauwrode vlek op die plek komt, (erythema migrans), bij dubbelzien of een scheef gelaat, bij tintelingen/ krachtverlies in arm/ been of bij gewrichtsklachten.

Profylactische behandeling met een antibioticum kan zinvol zijn binnen 72 uur na de tekenbeet.

Tekenbeet

Wat is de beste manier om een teek te verwijderen?

1. Verdoof de teek met alcohol voordat je hem verwijdert.
2. Pak de kop van de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast met een tekenpincet of splinterpincet en trek de teek voorzichtig uit de huid.
3. Trek de teek eruit met een pincet, maak daarbij een draaiende beweging
4. Knijp in het lijfje van de teek om hem los te krijgen.

www.thuisarts.nl

kortademig>snel onstaan

1. U3
2. U4
3. U2
4. U1

TEEK NIET TE VERWIJDEREN

1. U1
2. U2
3. U3
4. U4

Quinckeoedeem

1. u1
2. u2
3. u3
4. u4

Een epipen gebruik je bij?

1. anafylaxie
2. zwelling
3. tranende ogen
4. kortademig zijn

Oefenen!