5.4 De invloed van de media

• Maatschappijleer
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 4

5.4 De invloed van de media 

Lesdoelen

• Ik kan uitleggen wat persvrijheid is.

• Ik kan de functies van media in de samenleving benoemen.

Lees de tekst en beantwoord de volgende vragen

1. Wat betekent persvrijheid volgens de tekst, en waarom kunnen journalisten in dictaturen hier niet vrij gebruik van maken?
2. Hoe verschilt censuur van indoctrinatie, zoals dat in de tekst wordt uitgelegd?
3. Waarom is het in een democratie belangrijk dat iedereen goed geïnformeerd is?
4. De tekst noemt drie maatschappelijke functies van de media. Wat houden deze drie functies in, denk je, op basis van de namen?
5. Wat wordt bedoeld met beeldvorming, en waarom klopt dit volgens de tekst niet altijd?
6. Wat is het verband tussen selectieve waarneming en beeldvorming?
7. Hoe kan selectieve waarneming ervoor zorgen dat iemand alleen ziet of hoort wat hij of zij wil?
8. Wat betekent het dat er soms een filterbubbel ontstaat, en wat zou dit kunnen betekenen voor wat je te zien krijgt?

Wat betekent persvrijheid volgens de tekst, en waarom kunnen journalisten in dictaturen hier niet vrij gebruik van maken?

Persvrijheid betekent dat journalisten onafhankelijk van machthebbers kunnen publiceren wat ze willen. In dictaturen kunnen journalisten hier niet vrij gebruik van maken omdat er censuur is. Informatie wordt expres weggelaten of veranderd.

Hoe verschilt censuur van indoctrinatie, zoals dat in de tekst wordt uitgelegd?

Censuur betekent dat informatie expres wordt weggelaten of aangepast, terwijl indoctrinatie betekent dat er voortdurend een bepaalde mening wordt opgedrongen.

Waarom is het in een democratie belangrijk dat iedereen goed geïnformeerd is?

In een democratie is het belangrijk dat iedereen goed geïnformeerd is, zodat mensen bewuste keuzes kunnen maken en weten wat er in de samenleving speelt.

De tekst noemt drie maatschappelijke functies van de media. Wat houden deze drie functies in, denk je, op basis van de namen?

Informatieve functie: De media geven informatie door aan het publiek.

Controle- of waakhondfunctie: De media controleren machthebbers en signaleren misstanden.

Socialiserende functie: De media dragen bij aan het overdragen van normen, waarden en meningen.

Wat wordt bedoeld met beeldvorming, en waarom klopt dit volgens de tekst niet altijd?

Beeldvorming betekent dat de media invloed hebben op hoe we dingen of mensen zien. Dit klopt niet altijd omdat mensen door selectieve waarneming kiezen wat ze bewust of onbewust willen zien of horen.

Wat is het verband tussen selectieve waarneming en beeldvorming?

Door selectieve waarneming kies je bewust of onbewust welke informatie je wilt zien of horen. Dit beïnvloedt je beeldvorming, omdat je alleen bepaalde informatie meekrijgt.

Hoe kan selectieve waarneming ervoor zorgen dat iemand alleen ziet of hoort wat hij of zij wil?

Selectieve waarneming betekent dat iemand bewust of onbewust bepaalde informatie uitkiest. Hierdoor kan iemand alleen informatie zien of horen die past bij zijn of haar eigen mening of voorkeur.

Wat betekent het dat er soms een filterbubbel ontstaat, en wat zou dit kunnen betekenen voor wat je te zien krijgt?

Een filterbubbel betekent dat je alleen informatie te zien krijgt die overeenkomt met je eerdere keuzes of meningen. Hierdoor krijg je minder verschillende perspectieven te zien

Wat is persvrijheid?

Journalisten kunnen onafhankelijk van machthebbers publiceren wat ze willen.

Waarom denk je dat persvrijheid belangrijk is?

In welke landen is persvrijheid beperkt?

Censuur en indoctrinatie

Censuur: Informatie wordt expres weggelaten of veranderd.

Indoctrinatie: Er wordt voortdurend een bepaalde mening opgedrongen.

Vraag: Wat is het gevaar van censuur of indoctrinatie voor de samenleving?

Maatschappelijke functies van media

Informatieve functie: Nieuws en feiten delen.

Controle- of waakhondfunctie: De media controleren machthebbers.

Socialiserende functie: Overdragen van normen, waarden en meningen.

vraag: Kun je voorbeelden geven van elk van deze functies?

Beeldvorming en selectieve waarneming

Beeldvorming: De media beïnvloeden hoe je naar iets of iemand kijkt.

Selectieve waarneming: Je kiest bewust of onbewust wat je ziet en hoort.

Vraag: Heb je ooit gemerkt dat jouw beeld van een situatie beïnvloed werd door de media?

Wat kan er gebeuren als mensen alleen informatie zien die ze willen zien?

De filterbubbel

Je ziet alleen informatie die past bij je eerdere keuzes.

Oorzaak: Algoritmes op sociale media zorgen dat je vooral dingen ziet die je interessant vindt.

Vraag: Wat zijn de gevolgen van een filterbubbel?

00:05

Wat zegt de video over de verslaving aan social media en hoe beïnvloedt dit ons mediagebruik en de manier waarop we informatie ontvangen? Wat zijn mogelijke gevolgen van deze verslaving volgens de video?

Controlevragen

1. Wat is persvrijheid?
2. Verschil tussen censuur en indoctrinatie.
3. Drie functies van media.
4. Beeldvorming, selectieve waarneming en filterbubbels.