3.4 Rivieren in Nederland

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Rivieren in Nederland

Aardrijkskunde 

Klas 2

Paragraaf 3.4

Leerdoelen

• Je weet waarom rivieren belangrijk zijn voor Nederland.
  
• Je begrijpt de maatregelen tegen overstroming van de rivieren.
  
• Je kunt met een tekening uitleggen wat de drietraps-strategie inhoudt.

Kribben

Vaargeul

Binnendijksgebied

Buitendijksgebied

Binnendijks gebied

Buitendijks gebied

Winterbed

Buitendijks

Zomerbed

Binnendijks

Uiterwaarde

Zomerdijk

winterdijk

Leerdoelen

• Je weet waarom rivieren belangrijk zijn voor Nederland.
  
• Je begrijpt de maatregelen tegen overstroming van de rivieren.
  
• Je kunt met een tekening uitleggen wat de drietraps-strategie inhoudt.

Drietrapsstrategie

Drie manierennwaarmee de overheid een piekafvoer wil bestrijden en overstromingen wil voorkomen.

1. Vasthouden
2. Bergen
3. Lozen 

Drietrapsstrategie stap 1

Vasthouden

Zorgen dat het water daar waar de neerslag valt zoveel mogelijk de grond in kan trekken.

En dus niet naar de rivier stroomt! 

Drietrapsstrategie

1. Vasthouden: verbreden rivierbedding, verlagen uiterwaarden

Drietrapsstrategie

stap 2

Bergen
Zoveel mogelijk ruimte geven aan het rivierwater

Bijv. door:  

- Tijdelijk opslaan in retentiegebieden

- de rivier verbreden

-  zomerbed verdiepen

- uiterwaarde verdiepen

Driestrapsstrategie

2. Bergen: water tijdelijk opslaan 

in retentiebekken

Drietrapsstrategie

stap 3

Lozen (afvoeren): 
Zorgen dat het rivierwater zo makkelijk mogelijk kan doorstromen (naar zee).

bijv. door:

- verwijderen van obstakels 

- verlagen van de kribben

Driestrapsstrategie

3. Lozen: Optie 1 & 2 niet mogelijk? Afvoeren --> obstakelverwijdering

De Rijn stroomt via Duitsland Nederland binnen. Welke stap uit de drietrapsstrategie wil Nederland niet dat Duitsland veel uitvoert?

1. Bergen
2. Vasthouden
3. Afvoeren
4. Suppletie

Wat is dit?

1. Winterdijk
2. Zomerdijk
3. Uiterwaard
4. Krib

Hoe heet het plan om beter beschermd te zijn tegen hoog water?

1. Ruimte voor de zee
2. Ruim baan voor de rivier
3. Ruimte voor de rivier
4. Ruim baan voor de zee

Ruimte voor de rivier

• Verbeteren waterafvoer door verwijderen obstakels.
• Dijkverlegging.
• Aanleg nevengeul.
• Wateropslag.

Bergen

Vasthouden

Afvoeren

Langs de Rijn en de Maas zijn verschillende retentiegebieden gepland

In Duitsland worden rioleringen in nieuwe woonwijken aangepast, waardoor water minder snel in de rivieren terechtkomt

Bij Kampen heeft men een extra geul gegraven langs de Ijssel

In de Waal ten westen van Nijmegen is de bedding van de rivier uitgediept

In de NederRijn bij Driel is een stuw in de rivier aangelegd

In de Ardennen worden steile hellingen opnieuw bebost

Tussen Maastricht en Maasbracht wordt het buitendijks gebied verlaagd 

Wat zorgt niet voor problemen bij het vasthouden van water?

1. Verstedelijking
2. Verstening
3. Verharding
4. Kanalisatie

Welk antwoord geeft de juiste volgorde van de drietrapsstrategie?

1. Bergen - Afvoeren - Vasthouden
2. Vasthouden - Bergen - Afvoeren
3. Afvoeren - Bergen - Vasthouden
4. Vasthouden - Bergen - Vasthouden

3.5 Nederland en de zee

Leerdoelen

• Je weet hoe Nederland beschermd wordt tegen de zee.
  
• Je kan uitleggen hoe polders worden aangelegd en drooggehouden.
  
• Je kunt uitleggen hoe zandsuppletie en de zandmotor de kust beschermen.

Hoeveel procent van Nederland ligt onder zeeniveau denk je?

Onder zeeniveau

26% van Nederland ligt onder zeeniveau. 

29% van Nederland  dat boven zeeniveau ligt wordt beschermd door dijken