3.4 Rivieren in Nederland 13-11-24

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

§3.4 Rivieren in Nederland

Aardrijkskunde 

Klas 2

Paragraaf 3.4

Leerdoelen §3.4

• Je weet waarom rivieren belangrijk zijn voor Nederland.
  
• Je begrijpt de maatregelen tegen overstroming van de rivieren.
  
• Je kunt met een tekening uitleggen wat de drietraps-strategie inhoudt.

Korte waterkringloop

Lange waterkringloop

Afstroming 

Neerslag

Infiltratie 

Verdamping

nu kun je je kennis testen. 

Waar of niet waar?
Een regenrivier heeft een regelmatig regiem.

1. Waar.
2. Niet waar.

Hoe zou de
waterbalans hier zijn?

1. Positief.
2. Negatief.

Een overstroming wordt veroorzaakt door...

1. de natuur
2. de mens
3. kan allebei

Wat is GEEN oorzaak van een overstroming?

1. bevroren rivieren
2. aarbevingen
3. een piekafvoer
4. een zuidwester storm

Wat is een piekafvoer?

1. Wanneer er ijs door de rivier stroomt
2. Wanneer er in een korte tijd weinig water door een rivier stroomt
3. Wanneer er in een korte tijd veel water door een rivier stroomt
4. Wanneer de rivier droog ligt

Wat is een stroomgebied?

1. Het gebied waar al het water naar een hoofdgebied stroomt.
2. Een gebied met veel water.
3. Een gebied met gemengd water (zout en zoet).

Rivierenland & Soms te veel water

Samen lezen!

Kribben

Vaargeul

Binnendijksgebied

Buitendijksgebied

Nevengeul

Drietrapsstrategie

Drie manieren waarmee de overheid een piekafvoer wil bestrijden en overstromingen wil voorkomen.

1. Vasthouden;
2. Bergen;
3. Lozen.

Als het regent, moet het water zoveel mogelijk worden vastgehouden in de bodem of door planten.

Als dat niet meer lukt, kunnen we water tijdelijk opslaan (of bergen) in oppervlaktewater: retentiegebieden. Dit water kan in droge tijden gebruikt worden.

Als er geen andere mogelijkheden zijn, wordt het water afgevoerd via de rivieren naar de zee.

Drietrapsstrategie stap 1

Vasthouden

Zorgen dat het water daar waar de neerslag valt zoveel mogelijk de grond in kan trekken.

En dus niet naar de rivier stroomt! 

Drietrapsstrategie

1. Vasthouden: verbreden rivierbedding, verlagen uiterwaarden

Drietrapsstrategie

stap 2

Bergen
Zoveel mogelijk ruimte geven aan het rivierwater

Bijv. door:  

- Tijdelijk opslaan in retentiegebieden;

- de rivier verbreden;

-  zomerbed verdiepen;

- uiterwaarde verdiepen.

Driestrapsstrategie

2. Bergen: water tijdelijk opslaan 

in retentiebekken.

Drietrapsstrategie

stap 3

Lozen (afvoeren): 
Zorgen dat het rivierwater zo makkelijk mogelijk kan doorstromen (naar zee).

bijv. door:

- verwijderen van obstakels;

- verlagen van de kribben.

Driestrapsstrategie

3. Lozen: Optie 1 & 2 niet mogelijk? Afvoeren --> obstakelverwijdering

Binnendijks gebied

Buitendijks gebied

Winterbed

Buitendijks

Zomerbed

Binnendijks

Uiterwaarde

Zomerdijk

winterdijk

Het vasthouden van water volgens de drietrapsstrategie
heeft het meeste effect in de...

1. bovenloop
2. middenloop
3. benedenloop

Welk onderdeel van Ruimte voor de rivier zie je hier?

1. Zomerbedverdieping
2. Kribverlaging
3. Uiterwaardafgraving
4. Retentiebekken

Wat wordt bedoeld met de drietrapsstrategie?

1. Drie landen (Nederland, Duitsland en België) hebben samen afgesproken het waterprobleem op te lossen.
2. De afvoer van overtollig water gaat in drie stappen.
3. Het overtollige water kan op drie niveaus bewaard worden: hoog, gemiddeld en laag.
4. Er zijn drie retentiegebieden aangewezen om overtollig water te bewaren.

De Rijn stroomt via Duitsland Nederland binnen. Welke stap uit de drietrapsstrategie wil Nederland niet dat Duitsland veel uitvoert?

1. Bergen
2. Vasthouden
3. Afvoeren
4. Suppletie

Wat is dit?

1. Winterdijk
2. Zomerdijk
3. Uiterwaard
4. Krib

Hoe heet het plan om beter beschermd te zijn tegen hoog water?

1. Ruimte voor de zee
2. Ruim baan voor de rivier
3. Ruimte voor de rivier
4. Ruim baan voor de zee

Ruimte voor de rivier

• Verbeteren waterafvoer door verwijderen obstakels;
• Dijkverlegging;
• Aanleg nevengeul;
• Wateropslag.

Wat zorgt niet voor problemen bij het vasthouden van water?

1. Verstedelijking
2. Verstening
3. Verharding
4. Kanalisatie

Welk antwoord geeft de juiste volgorde van de drietrapsstrategie?

1. Bergen - Afvoeren - Vasthouden
2. Vasthouden - Bergen - Afvoeren
3. Afvoeren - Bergen - Vasthouden
4. Vasthouden - Bergen - Vasthouden

Huiswerk

Maak:

- Opdrachten 1 t/m 7.

Klaar? 

1. Nakijken;

2. Oefenen op Quizlet.

Winterbed

Buitendijks

Zomerbed

Binnendijks

Uiterwaarde

Zomerdijk

winterdijk

Wat is dit?

1. Winterdijk
2. Zomerdijk
3. Uiterwaard
4. Krib

Binnendijks gebied

Buitendijks gebied

Drietrapsstrategie